«سید هاشم موسوی» پیشکسوت و فرمانده دوران دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرنگار دفاع‌پرس در مشهد پیرامون تأثیرات حرم مطهر رضوی بر حال و هوای رزمندگان و جبهه‌ها در آن زمان اظهار داشت: اگر تاثیر حرم مطهر رضوی را به صورت دقیق مورد بررسی قرار دهیم به این نتیجه می‌رسیم که این تاثیر صرفاً منحصر به دوران دفاع مقدس نبوده است. بارگاه منور رضوی پیش از وقوع انقلاب اسلامی هم مبدأ حرکت‌های مختلف مردم در مبارزه با رژیم ستم‌شاهی پهلوی، مثل واقعه گوهرشاد، بوده و این نقش تا دوران دفاع مقدس و حتی امروز نیز تدام داشته است.
وی افزود: حرم حضرت رضا (ع) در سالهای دفاع مقدس پنج نقش محوری داشت که شامل اعزام رزمندگان، تشییع پیکر شهدا، محلی برای دیدار رزمندگان، مرکزی برای جمع‌آوری کمکهای مردمی و کانون انتقال فرهنگ جبهه به زائران و مجاوران می‌شد.
این پیشکسوت دفاع مقدس در تشریح نحوه اعزام رزمندگان خراسان به مناطق عملیاتی و جبهه‌های نبرد گفت: در دوران دفاع مقدس همه رزمندگان خراسانی که خراسان‌های شمالی، رضوی و جنوبی فعلی را شامل می‌شد پس از سازماندهی در خیابان نخریسی مشهد؛ در کنار حرم مطهر رضوی تجمع می‌کردند و پس از طواف و زیارت آن حضرت بوسیله اتوبوس یا قطار به مناطق عملیاتی اعزام می‌شدند.
موسوی همچنین در مورد تشییع پیکرهای شهیدان در حرم رضوی افزود: وقتی که پیکر شهید یا شهدایی را از مناطق عملیاتی به استان خراسان می‌آوردند، در اینجا نیز حرم مطهر رضوی برای استان یک نقش محوری داشت چراکه پس از آنکه پیکر شهدا به وسیله قطار یا کامیون‌های یخچال‌دار به مشهد منتقل و به معراج شهدا تحویل داده می‌شد؛ برای طواف به حرم انتقال می‌دادند که بعد از آن؛ خانواده شهدای مشهد شهیدان خود را در حرم، بهشت رضا (ع)، خواجه ربیع، سایر گلزارهای موجود در شهر و همچین روستاهای نزدیک به خاک می‌سپردند و پیکر شهدایی که از سایر شهرستان‌های استان بودند به شهرهای خود منتقل می‌شدند.
وی با بیان این نکته که معنویت حرم مطهر رضوی فقط شامل حال شهدای ایرانی و خراسانی نمی‌شد، تصریح کرد: در دوران دفاع مقدس رزمندگان عراقی‌ای هم بودند که از مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق و یا سپاه بدر آن زمان به ایران می‌آمدند و در کنار رزمندگان ایرانی به مصاف با رژیم بعث عراق می‌رفتند و در نهایت هنگامی که به شهادت می‌رسیدند؛ در وصیت‌نامه‌شان به این نکته اشاره داشتند که پس از شهادت، پیکرشان را به قصد تبرک و برای طواف به مشهد و حرم مطهر امام هشتم ببرند.
این پیشکسوت دفاع مقدس با اشاره به اینکه محوریت حرم ثامن‌الحجج (ع) تنها به اعزام رزمندگان و تشییع شهدا در دوران دفاع مقدس خلاصه نمی‌شد، ابراز داشت: علاوه بر این دو نقش مهم، هرگاه که رزمندگان از مناطق عملیاتی به مرخصی می‌آمدند نزدیک به 70 درصد قرارهای ملاقاتشان نیز در همین مکان انجام می‌شد یعنی این کار یک تیر و دو نشان بود؛ هم زیارت امام رضا (ع) صورت می‌گرفت و هم تجدید دیدار با دوستان رزمنده بود.
موسوی با بیان اینکه حرم امام هشتم در دوران دفاع مقدس کانون تقویت روحیه رزمندگان بود، تأکید کرد: بارگاه حضرت ثامن‌الحجج (ع) در تقویت روحیه معنوی رزمندگان تاثیر بسیاری عمیقی داشت و این تاثیر در وصایای برخی از شهدا خود را نشان داده است. به طور مثال شهیدانی بودند که از حضرت یا درخواست شهادت یا درخواست ثبات قدم در راه ولایت را داشتند؛ به همین جهت در آن ایام لشکر 21 امام رضا (ع) به لشکر معنوی 21 امام رضا (ع) شناخته شده بود! این معنویت در آن ایام در چهره فرماندهی چون سردار اسماعیل قاآنی؛ فرمانده فعلی سپاه قدس هم مشهود بود. در آن زمان شعار رزمندگان خراسانی این بود: «ما فرستادگان رضاییم/ از مشهد عازم کربلاییم».
وی همچنین در تشریح نقش چهارم حرم مطهر رضوی در سالهای دفاع مقدس، یعنی پشتیبانی از جبهه‌ها گفت: برای جمع‌آوری کمکهای مردمی به جبهه‌ها در خراسان تشکیلاتی به نام ستاد پشتیبانی از جنگ ایجاد شده بود که این ستاد در چهارراه لشکر، واقع در انبارهای شکلات‌سازی کارخانه شرکت مینو مستقر بود و سرپرستی آن را حسن آذرنیوا بر عهده داشت. کمکهای مردمی که از سطح استان خراسان جمع‌آوری می‌شد؛ پس از بارگیری در کامیون‌های پیش‌‌بینی شده، در قالب کاروان‌هایی در اطراف حرم به حرکت در می‌آمدند و این کمک‌ها در معرض دید عموم قرار می‌گرفت.
این پیشکسوت دفاع مقدس با اشاره به کمکهای نقدی مردم در آن ایام به جبهه‌ها یادآور شد: معنویت زیارت امام رضا (ع) به تنهایی در مردم این انگیزه را ایجاد می‌کرد که برای کمک به جبهه‌ها پیش‌‌قدم شوند؛ بر همین اساس ستاد پشتیبانی جنگ در تمامی مراکز مهم شهر مشهد، از جمله حرم مطهر رضوی، صندوق‌هایی را برای جمع‌آوری کمکهای نقدی مستقر کرده بود.
موسوی خاطرنشان کرد: این صندوق‌ها در خیابان‌های منتهی به حرم از جمله پنجراه پایین خیابان، فلکه برق، خیابان طبرسی و میدان شهدا برپا بود. علاوه بر این، در برخی از روزهای مهم سال هم جلوی درب‌های ورودی حرم صندوق‌های ستاد پشتیبانی جنگ کمکهای مردمی را تحویل می‌گرفتند. مجموع این اقدامات باعث شده بود که در خراسان پول و امکانات بیشتری جمع‌آوری شود به همین جهت استان خراسان، هم یگان‌های خود را و هم یگان‌های دیگر استانها را پشتیبانی می‌کرد
وی بیان داشت: استان خراسان در شرقی‌‌ترین نقطه کشور قرار دارد؛ لذا از اتفاقات و حوادث دوران جنگ مثل بمباران و موشک‌باران نیز بسیار دور بود؛ در نتیجه مردم برای فعالیت‌های اقتصادی فراغت بال داشتند، که همین امر باعث شده بود در آن زمان استان خراسان کمکهای قابل توجهی به جبهه‌ها داشته باشد.
این پیشکسوت دفاع مقدس در پایان با اشاره به اینکه حرم مطهر رضوی در دوران دفاع مقدس جایگاه مهمی در انتقال فرهنگ جبهه داشت، گفت: بارگاه حضرت ثامن‌الحجج (ع)، هم جایگاه خوبی برای جذب نیرو به جبهه‌ها محسوب می‌شد و هم فرهنگ جبهه و بازخوردهای سیاسی و اجتماعی آن را به شکل مناسبی به جامعه منتقل می‌کرد. هنگامی که به همراه بزرگان جنگ از جمله شهیدان کاوه، چراغچی، برونسی، رفیعی، علی حسینی، نظرنژاد و سایر سرداران دفاع مقدس از جبهه به مشهد می‌آمدیم در حرم جلسات سخنرانی برگزار می‌شد که طی آن فرهنگ جبهه و سجایای اخلاقی رزمندگان مثل همدلی، وحدت، عشق و علاقه، خداجویی و خداباوری، عشق به امام حسین (ع)، امام زمان (عج) و سایر ائمه اطهار (ع) برای مخاطبان تبیین و این فرهنگ به آنها منتقل می‌شد که این حرکت، خود رسانه بزرگی برای انتقال مبانی اسلام و انقلاب به حساب می‌آمد.
انتهای پیام/
