تصاویر دوران دفاع مقدس بهترین ارثیه شهدا و رزمندگان است/ ماجرای عکس ماندگار رهبر معظم انقلاب در لباس پاسداری

«سلیمان خزایی» رزمنده و عکاس دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرنگار دفاع‌پرس از مشهد اظهارداشت: من در سال 1334 در روستای پیشکوه از توابع بخش مرکزی شهرستان قائنات استان خراسان جنوبی به دنیا آمدم. پس از اینکه در سن 12 سالگی به مشهد مهاجرت کردم، مشغول به حرفه عکاسی شدم و بدون آموزش‎های دانشگاهی، با تجربه مستمر در عکاسخانه‎های مشهد و تهران بر جوانب این کار تسلط پیدا کردم. با پیروزی انقلاب اسلامی و پس از عضویت در سپاه پاسداران، به عنوان عکاس جنگ راهی جبهه‌ها شدم.

وی با اشاره به نخستین حضور خود در مناطق عملیاتی جنوب در ایام دفاع مقدس گفت: نخستین بار در سال 1364 از سوی واحد تبلیغات به مناطق عملیاتی اعزام شدم و در ابتدا به همراه رزمندگان در محل استقرار لشکر 5 نصر در اهواز مستقر شده و نزدیک به یک سال در جنوب حضور داشتم. در مدت حضورم در جنوب عملیات والفجر8 انجام شد و بعد از آن نیز برای شرکت در عملیات کربلای1 به ایلام اعزام شدم.

این عکاس دفاع مقدس خاطر نشان کرد: آن دوران به عکس‌هایی که می‌گرفتم زیاد اهمیت نمی‌دادم چون مانند بسیاری دیگر از رزمندگان در پی انجام تکلیف بودم. عکس‌هایی که گرفته می‌شد بیشتر جنبه گزارشی داشت و در آرشیو سپاه بایگانی می‌شد و مثل امروز نبود که تصویری که گرفته می‌شود سریع در رسانه‎ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شود. در آن زمان هر عکسی که گرفته می‌شد پس از آرشیو بنا به تشخیص مسئولین امر در سپاه به مناسبت‌های خاصی، در قالب نمایشگاه منتشر می‌شد.

خزایی بیان داشت: حضور عکاس‌ها بیشتر در بین گردان‌ها و محل استقرار آنها قبل و بعد از عملیات‌ بود چراکه بین کار رزمی و کار تبلیغی یک دنیا تفاوت است. حضور در خط مقدم برای عکاسان آسان نبود و اگر هم عکاسی موفق به حضور در خط مقدم می‌شد، تعدادی عکس به صورت گزارشی تهیه می‌کرد و برمی‎گشت. عکس گرفتن آرامش خاصی می‌طلبد که در مناطق عملیاتی این آرامش وجود نداشت.

این رزمنده دفاع مقدس درباره نحوه عکاسی در دوران دفاع مقدس گفت: آن زمان مثل امروز نبود که عکاس‌ها بتوانند به تعداد بالایی عکس دیجیتال بگیرند و آن را ذخیره کنند بلکه در آن ایام به عکاس، یک حلقه فیلم 36 تایی آنالوگ تحویل می‌دادند که باید با آن از یک گردان عکس می‌گرفت و این خود بر سختی کار عکاس‌ها اضافه می‌کرد لذا مجبور می‌شدم برنامه‌ریزی و تقسیم‌بندی کنم و در مرحله نخست از فرماندهان گردان که تعداد آنها بین 7 تا 8 نفر بود به صورت تکی عکس می‌گرفتم، در مرحله بعد معاونین گردان‌ها بودند، و تعداد آنان هم بیشتر از چهار نفر نمی‌شد که به همراه فرمانده از آنها عکس می‌گرفتم و در مرحله آخر رزمندگان بودند که عکس‌ها را به صورت دسته‌جمعی، مثلاً هشت نفره، می‌گرفتیم. با این تدبیر با یک حلقه 36 تایی از یک گردان عکاسی می‌کردم.

وی همچنین بیان داشت: نه تنها رزمندگان بلکه برخی اوقات فرماندهان هم در آن ایام؛ عکس گرفتن را ریاکاری قلمداد می‌کردند و این موضوع کار را سخت می‎کرد. برخی اوقات که درِب ستاد لشکر پنج نصر، تعداد ماشین‌های زیادی توقف می‌کرد متوجه می‌شدم که امروز جلسه‌ای با حضور همه فرماندهان لشکر برگزار می‌شود؛ لذا درب اتاق آقای محمدباقر قالیباف که در آن مقطع فرماندهی لشکر را بر عهده داشت می‌نشستم تا جلسه تمام شود و از آنها عکس بگیرم.

این عکاس دفاع مقدس در ادامه با اشاره به یکی از ماندگارترین تصاویر رهبر معظم انقلاب در مدت حضور ایشان در جبهه‎های جنگ گفت: یکی از مهم‌ترین عکس‌هایی که گرفته‌ام و در سطح کشور هم به صورت وسیع، رسانه‌ای شده است مربوط می‌شود به اواخر جنگ تحمیلی و زمانی که رهبر معظم انقلاب به اندیمشک سفر کرده بودند. در آن تصویر، ایشان لباس سپاهی به تن دارند و به همراه یک چفیه فلسطینی مشغول سخنرانی هستند. بعدها مطلع شدم که این تصویر بر روی یکی از دیوارهای شهر تهران نقاشی شده است!

خزایی در تشریح نحوه چگونگی ثبت این تصویر توضیح داد: ماجرای این عکس هم در نوع خودش جالب است. من این تصویر را با فاصله زیادی که از آیت‌الله خامنه‌ای داشتم، گرفتم. در آنجا یک درختی بود که به واسطه بادی که می‌آمد شاخ و برگ‌های آن مانع از این می‌شد که بتوانم لحظه را در قاب دوربین ثبت کنم و این بر سختی کار اضافه می‌کرد. من قبل از آن فکر کردم که به اندازه یک حلقه خام، فیلم عکاسی دارم چراکه قبل از حضور ایشان در جای دیگری بودم و ایشان هم خیلی سرزده به آن مکان آمده بودند و من هم خیلی ناگهانی متوجه حضور ایشان شدم و خلاصه به هر سختی‌ای که بود، خودم را به آنجا رساندم و با وجود اینکه کارت ترددی هم نداشتم، به سختی توانستم وارد محلی بشوم که ایشان حضور داشتند.

وی افزود: وقتی داشتم برای عکاسی از رهبر انقلاب آماده می‎شدم، ناگهان متوجه شدم که دوربین سه یا چهار نگاتیو بیشتر ندارد؛ به همین خاطر تصمیم گرفتم در فاصله دوری از ایشان باشم و بهترین عکس را بگیرم و علی‌رغم وجود آن درخت و شاخ و برگ‌ها و وزش باد توانستم چند عکس از آیت‌الله خامنه‌ای بگیرم که یکی از آنها همان تصویر معروفی است که ذکرش رفت. این عکس به خاطر آنکه در سایه و آفتاب قرار داشت، تنظیم نور طبیعی باعث جذابیت آن شد و همچنین به خاطر دورنما بودنش تصویر ماندگاری از ایشان رقم خورد.

این رزمنده و عکاس پیشکسوت دفاع مقدس با اشاره به اینکه این تصویر تنها عکس من از رهبر معظم انقلاب نیست، یادآور شد: در دوره ریاست جمهوری هم وقتی که ایشان برای عیادت از مجروحان جنگی عملیات بدر در سال 1363، بعد از سال تحویل به صورت سرزده به قسمت سوانح بیمارستان امام رضا (ع) مشهد آمده بودند، به اندازه یک حلقه کامل فیلم عکاسی، از آیت‌الله خامنه‌ای عکس گرفتم که متأسفانه فقط تعدادی از آنها باقی مانده است.

خزایی در پایان گفت: تصاویر دوران دفاع مقدس بهترین ارثیه شهدا و رزمندگان است و بر همین اساس برخی اوقات که رزمندگان تصاویری را از ایام دفاع مقدس و حضور در جبهه‌ها و مناطق عملیاتی می‌آورند و برای آرشیو شدن، تحویل اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس خراسان رضوی می‌دهند، به آنها می‌گویم که این تصاویر میلیاردها تومان ارزش دارد چون من با تمام وجود به ارزش ثبت این گنجینه‎های تصویری پی برده‌ام.

انتهای پیام/