به گزارش گروه اخبار داخلی دفاعپرس، «کاظم غریبآبادی» سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمانهای بینالمللی در وین، امروز (پنجشنبه) طی اظهاراتی در نشست فصلی شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، با موضوع راستیآزمایی اجرای برجام در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در ایران که به طریق مجازی برگزار شد، به تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران پرداخت.
وی در ابتدای اظهارات خود، با اشاره به اینکه گزارش اخیر مدیرکل در مورد برجام نشان دهنده توانایی آژانس در راستی آزمایی تعهدات ایران تحت این توافق و سطح بالای همکاری آن با آژانس است، اظهار داشت: گزارشهای مربوط به این موضوع طی پنج سال گذشته دارای یک بند مشابه هستند که صرف نظر از اختلاف اعضای برجام در مورد سطح اجرای تعهدات متقابل، گواه خوبی بر سطح همکاری ها بین ایران و آژانس است.
غریبآبادی افزود: گزارش مدیرکل تأیید میکند که «از ۱۶ ژانویه ۲۰۱۶ (روز اجرای برجام)، آژانس اجرای تعهدات مرتبط هستهای ایران را مطابق با روشهای تعیین شده در برجام، راستیآزمایی و نظارت کرده است ...». این بدان معناست که آژانس حتی قادر به راستیآزمایی و نظارت بر اقدامات انجامشده توسط ایران در زمان توقف اجرای برخی تعهدات خود مطابق با بندهای ۲۶ و ۳۶ توافق بوده است. گزارش حتی تأیید میکند که آژانس تغییری در سطح همکاری ایران مشاهده نکرده و علیرغم تأثیر همهگیری کرونا، آژانس همچنان فعالیتهای راستیآزمایی و نظارت خود را در ایران ادامه داده است.
ایالات متحده بایستی مسئولیت کامل عواقب اقدامات نادرست خود را متحمل شود
غریبآبادی با تاکید بر اینکه بایستی به گزارشهای مدیرکل در چارچوب صحیح نگاه شود، گفت: برجام، توافقی است که متشکل از تعهدات متوازن اعضای آن بوده و مانند سایر توافقات، باید به نفع مشارکتکنندگان در آن باشد.
وی ادامه داد: با رفتارهای غیرمسئولانه مداوم آمریکا به واسطه اتخاذ سیاستهای بدخواهانه و اعمال تحریمهای یکجانبه غیرقانونی، این توافق، توازن خود در تعهدات را از دست داده که منجر به از دست رفتن مزایای پیشبینی شده برای ایران شده است؛ بنابراین، در حالی که ایران مجاز به اتخاذ اقدامات جبرانی است، ایالات متحده بایستی مسئولیت کامل عواقب اقدامات نادرست خود را که در تناقض آشکار با منشور ملل متحد و مفاد قطعنامه ۲۲۳۱ (۲۰۱۵) شورای امنیت است، متحمل شود.
این دیپلمات ارشد کشورمان ادامه داد: در پنج سال گذشته، شورای حکام شاهد بیانیههای زیادی در مورد ارزش مزایای برجام برای رژیم عدم اشاعه بوده است؛ اما نباید این واقعیت را نادیده گرفت که این توافق شامل مقوله ضروری دیگری از تعهدات، یعنی رفع تحریمها و اثرات آن است.
وی افزود: همانگونه که در توافق هستهای پیشبینی شده است «برجام از طریق اقدامات جامعی که شفافیت و راستیآزمایی را فراهم میکند، نگرانیهای اتحادیه اروپا و گروه ۱+۵ را مدنظر قرار میدهد. برجام منجر به لغو جامع همه تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد و همچنین تحریمهای چندجانبه و ملی مرتبط با برنامه هستهای ایران میشود و اقداماتی را برای دسترسی به تجارت، فناوری، تأمین مالی و انرژی شامل میشود».
نماینده دائم کشورمان نزد آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ریشه مشکلات پیرامون برجام پرداخت و اظهار داشت: اگرچه دولت ایالات متحده آمریکا به تعهداتش تحت برجام بهطور کامل پایبند نبود، اما وضعیت در ۸ می ۲۰۱۸ و زمانی که دولت آمریکا خروج یکجانبه خود را از این توافق اعلام کرد، وخیم شد. این اقدام و سایر اقدامات زورمدارانه یکجانبه متعاقب آن توسط این دولت، و عدم اجرای کامل و موثر تعهدات اعضای اتحادیه اروپا/سه کشور اروپایی ذیل برجام و عدم اقدام اساسی و موثر آنها برای جبران وضعیت، چالشهای جدی را برای توافق بهوجود آورده است.
همکاری مثالزدنی بین ایران و آژانس شکل گرفت
وی اضافه کرد: در حالی که این توافق بهطور موثر و کاملی توسط ایران اجرا شد، بهگونهای که یک همکاری مثالزدنی بین ایران و آژانس شکل گرفت، اما متأسفانه و بهویژه در طول دو سال و نیم گذشته، در رابطه با رفع تحریمها اجرا نشد.
سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران از اینکه سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا به تعهدات خود در رابطه با رفع تحریمها و همکاری هستهای صلحآمیز با ایران در این مدت پایبند نبودند، ابراز تاسف عمیق کرد و افزود: پس از خروج غیرقانونی آمریکا از برجام، این کشورها نیز در عمل تعهداتشان را ذیل برجام اجرا نکردند. از این رو، فراخواندن ایران برای اجرای کامل تعهدات خود با علم به این واقعیت که منافع مشروع ایران از توافق محقق نشده است و اقدامی نیز برای اصلاح وضعیت انجام نشده است، نه منطقی است و نه عملی.
نباید از ایران انتظار داشته باشید که فقط نظارهگر باشد
غریبآبادی در ادامه با اشاره به اینکه هیچ توجیهی برای خروج غیرقانونی آمریکا، اعمال تحریمها و اقدامات متعاقب آن، و بیاقدامی سایرین برای جبران وضعیت وجود ندارد، گفت: بزرگنمایی عبور ایران از محدودیتهای مقرر در برجام و ابراز نگرانی در این زمینه، تنها میتواند بهعنوان تلاشهایی برای شانه خالی کردن از مسئولیتهای عدم اجرای تعهدات باشد.
وی افزود: اگر برخی نگران سطح فعلی فعالیتها هستند، این هیچ ارتباطی با ایران و برنامه هستهای منحصراً صلحآمیز آن ندارد؛ بنابراین به آنها توصیه میشود که وظایف خود را طبق توافق و قطعنامه شورای امنیت انجام دهند تا این قطار از ریل خارج شده را به مسیر صحیح خود بازگردانند.
سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران گفت: مایلم توجه این کشورها را همچنین به پیامدهای غیرانسانی و مخرب تحریمهای آمریکا بر مردم عادی جلب کنم. متأسفانه بایستی اشاره کنم که تحریمها حتی در زمان همهگیری کرونا نیز کاهش نیافتهاند و البته این سیاست فشار حداکثری نیز ثابت شده که محکوم به شکست شده است. از این رو، با در نظر گرفتن اعمال تحریمهای غیرقانونی و نیز اتخاذ موضع غیرفعال توسط دیگران، از ایران انتظار نداشته باشید که فقط نظارهگر باشد، گویی که اتفاقی نیفتاده و نباید هیچ کاری در رابطه با تعهدات خود تحت برجام انجام دهد.
همکاری تنها گزینه ایران نیست
نماینده دائم کشورمان در تذکری مهم خطاب به شورای حکام، اعلام کرد: بدیهی است همکاری تنها گزینه ایران نیست و ایران هنوز گزینههای مختلفی را برای ایجاد تعادل ضروری در توافق در اختیار دارد.
وی ادامه داد: با این حال، میخواهم موضع قبلاً اعلام شده جمهوری اسلامی ایران را تکرار کنم که هر زمان توازن از دست رفته بین حقوق و تعهدات مشارکت کنندگان در برجام مطابق با رفع تحریمها و عمل به تعهدات در این حوزه برقرار شود، ایران آماده است تا اقدامات جبران کننده خود را به وضعیت سابق برگرداند. برجام را فقط می توان از طریق تلاشها و اقدامات مشترک به منظور تضمین تحقق کامل حقوق و تعهدات درون آن، حفظ کرد.
غریبآبادی با استقبال از اینکه در نتیجه تعامل سازنده بین ایران و آژانس، ارائه دسترسی تکمیلی موضوع باقیماندهای بین ایران و آژانس نیست، افزود: در همین راستا، معتقدیم که در مورد نتایج بازدید آژانس از مکانی در ایران در اوایل سال ۲۰۱۹، ایران با آژانس به طور پیوسته در ماههای گذشته در تعامل بوده است.
آژانس ارزیابی اولیه خود را بههمراه یک یافته کاملا جدید، برای شفافسازی به ما اطلاع داد
وی در مورد فرآیند انجام شده در این خصوص تاکنون، گفت: در ژانویه ۲۰۲۰ و متعاقب توضیحات ارائهشده توسط ایران در دسامبر ۲۰۲۰ در مورد منشأ احتمالی ذرات اورانیوم طبیعی کشفشده در این مکان، آژانس از دو تاسیسات هستهای اظهار شده ایران نیز بازدید و نمونهبرداری کرد. پس از آن و در سپتامبر ۲۰۲۰، آژانس پس از هشتماه از جمعآوری نمونهها، ارزیابی اولیه خود در خصوص توضیحات ایران را بههمراه یک یافته کاملا جدید، برای شفافسازی به ما اطلاع داد. متعاقباً، در اکتبر ۲۰۲۰، ایران به سوالات آژانس پاسخ داد. ایران همچنین آژانس را مطلع کرد که در مورد یافتههای جدید آژانس در خصوص ذراتی که ایزوتوپهای آنها تغییر کرده است نیز موضوع تحت بررسی و تحقیق قرار دارد. علاوه بر این، ایران در اوائل نوامبر ۲۰۲۰ نیز توضیحات بیشتری را در خصوص موضوع به آژانس ارائه کرد.
ارائه دسترسی به مکان مورد درخواست آژانس بر مبنای حسن نیت و داوطلبانه بود
نماینده دائم کشورمان نزد آژانس بینالمللی انرژی اتمی ادامه داد: همانگونه که تجزیه و تحلیل نمونهها توسط آژانس هشتماه بهطول انجامید که البته طبیعی است و ما هم کاملا این را درک میکنیم، در مقابل نیز نیاز طبیعی ایران برای زمان معقول جهت تحقیق در خصوص این موضوع که صرفا در ماه سپتامبر از سوی آژانس مطرح شده، نبایستی موضوعی غیرطبیعی دیده شود.
سفیر و نماینده دائم کشورمان کرد: مطابق با مقررات برجام، ایران بهطور موقت و داوطلبانه پروتکل الحاقی را اجرا میکند؛ بنابراین، ارائه دسترسی به مکان مورد درخواست آژانس بر مبنای حسن نیت و داوطلبانه بود و این موضوع بایستی بهعنوان مبنایی برای حل و فصل موضوع دیده شود؛ یعنی آغازی بر یک پایان.
وی افزود: از این رو، ابراز نگرانی یا اعلام هرگونه ضربالاجل، ضمن اینکه سازنده و کمککننده نخواهد بود، صرفاً به حسن نیتها لطمه میزند. در همین راستا، خاطرنشان میشود علیرغم درک متفاوت دو طرف از موضوعات فنی درخصوص نتایج آژانس از بازدید از این مکان، تعاملات همچنان با هدف حل و فصل نهایی موضوع ادامه دارد؛ از این رو بایستی از ارائه هرگونه نظر و نتیجه گیری عجولانه پرهیز شود.
آمریکاییها به چه نوع استانداردی اشاره میکنند؟
غریبآبادی در بخش دیگری از سخنرانی خود، به ادعای مضحک نماینده آمریکا اشاره کرد و گفت: هیأت آمریکایی گفته است که ایران باید در معرض استانداردهای بالا و قوی راستیآزمایی قرار بگیرد. آنها به چه نوع استانداردی اشاره میکنند؟! از نوع آمریکایی آن، که حاصلی جز از بین بردن هنجارها و مقررات بینالمللی نداشته است!
نماینده دائم کشورمان سپس به نظرات آژانس و همچنین مدیرکل پیشین آن، آمانو، که معتقد بود «برجام» الگوی نمونهای برای رژیم راستیآزمایی است و امیدوار بود که آن را در قبال سایر اعضای آژانس نیز اجرا کند، اشاره کرد و افزود: مقامات آژانس همچنین در موارد متعددی، از جمله در مصاحبههای مختلف، جلسات توجیهی فنی و غیره تأیید کردهاند که یک سیستم راستیآزمایی قوی برای ایران وجود دارد. با این حال، اگر اعتقاد بر این است که هر عضو دیگری استانداردهای بالاتری برای اقدامات راستیآزمایی دارد، در صورتی که دبیرخانه آژانس موافق باشد، ایران آماده است تا آن را بهعنوان یک رویه نمونه در نظر بگیرد.
وی خاطرنشان کرد: قطعاً، در نتیجه اجرای آن، سطح همکاریها و تعاملات ایران با آژانس بهطرز چشمگیری کاهش خواهد یافت که ما نیز از آن استقبال میکنیم.
آمریکا حق ندارد در مورد نگرانیهای عدم اشاعه صحبت کند
غریبآبادی همچنین ادامه داد: در حالی که ایالات متحده خود هزاران کلاهک هستهای دارد، این قبیل سلاحها و دانش مرتبط با آن را اشاعه داده است، آنها را علیه یک کشور غیردارنده سلاح هستهای استفاده کرده است، و دیگران را به استفاده احتمالی از آنها تهدید میکند، اصولا چنین کشوری حتی حق ندارد در مورد نگرانیهای عدم اشاعه صحبت کند.
چقدر آمریکا نگران وضعیت تهدیدآمیز رژیم صهیونیستی است؟
نماینده دائم کشورمان به موضوع رژیم صهیونیستی نیز اشاره کرد و گفت: رژیم اسرائیل تنها مورد در خاورمیانه است که طرف هیچ یک از سازوکارهای سلاحهای کشتار جمعی نیست و انواع مختلفی از این نوع سلاحها را تولید کرده و توسعه داده است. چقدر ایالات متحده نگران این وضعیت تهدیدآمیز است؟ اگر غیر اعضای معاهده اشاعه پاداش دریافت میکنند و از طرف دیگر، عضویت در این معاهده یک عیب محسوب میشود، بایستی بهخاطر بسپاریم که این موضوع یک سیگنال کاملا متفاوت به اعضای معاهده میفرستد.
ایران برای سر و صداهای فریبکارانه آمریکا و رژیم صهیونیستی ارزشی قائل نیست
وی افزود: بههمین ترتیب، ایالات متحده چقدر نگران استانداردهای راستیآزمایی توسط عربستان سعودی و امارات است که بهطور رسمی هنوز در ارتباط با آژانس، از پروتکل مقادیر کوچک برخوردار هستند؟ اگر آمریکاییها ادعای اجرای استانداردهای راستیآزمایی بالا توسط اعضای آژانس را دارند، چگونه است که در مورد اجرای چنین استانداردهایی در سایر کشورها، از جمله در منطقه خاورمیانه حرفی نمیزنند؟ آنها چندبار در این زمینه ابراز نگرانی کردهاند؟
غریبآبادی تصریح کرد که جمهوری اسلامی ایران برای سر و صداها و ادعاهای بی اساس و فریبکارانه آمریکا و رژیم اسرائیل که هدف اصلی آنها اعمال فشار بر آژانس و کشورهای عضو میباشد، ارزشی قائل نیست.
انتهای پیام/ 113