گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: پس از دوران رنسانس و آغاز روشنگری نظام‌های سیاسی، غرب دچار دگرگونی و تحول عمده‌ای شد و انقلاب‌ها و جنگ‌های فراوانی برای این تغییر وت حولات بوقوع پیوست؛ جنگ‌های داخلی آمریکا و انگلیس بین قرون ۱۷ و ۱۸ میلادی نظام‌های جمهوری و پارلمانی را در این کشور‌ها و به‌صورت دومینووار دراروپا حاکم کر؛ تاجایی‌که یکی از دلایل مداخلات غرب در ممالک شرقی و منطقه خاورمیانه، اصلاح نظام‌های سیاسی و حاکم کردن روح دموکراسی در این مناطق بود که غالبا آمریکا، انگلیس و فرانسه در اجرای آن ناموفق بودند و با مقاومت ملت‌های مسلمان منطقه مواجه می‌شدند، اما این تغییرات سیاسی درقالب و چارچوب حقوق بشر همواره مانند شمشیر دموکلس بالای سر حکومت‌های اسلامی در منطقه غرب آسیا برای تغییرات اساسی بوده است.
حتی یکی از دلایل مداخله نظامی آمریکا در عراق و افغانستان در بین سال‌های ۲۰۰۱ و ۲۰۰۳ دفاع از دموکراسی بوده است، دموکراسی که ایالات متحده آمریکا مدافع آن درجهان بوده است و این دموکراسی همراه با هژمونی سیاسی، اقتصادی و نظامی بر جهان تحمیل شده بود؛ حتی مقامات واشنگتن با انتقاد از برگزاری انتخابات در کشورهایی نظیر روسیه، ایران، ونزوئلا و کوبا دموکراسی آمریکایی را نمونه یک الگوی کامل تز یک نظام سیاسی آزاد و قانونمند معرفی می‌کردند.
اما در آستانه ورود به دهه سوم قرن بیست و یکم دونالد ترامپ رئیس جمهور جمهوریخواه و ناهنجار آمریکا بعد از چهار سال حضور در اریکه قدرت در کاخ سفید برای انتخاب مجدد وارد کارزار رقابت با جو بایدن دموکرات شد و از سپتامبر ۲۰۲۰ این رقابت را تا سوم نوامبر روز رای‌گیری نهایی و تائید رای الکترال ادامه داد، اما در طول این چند ماه ترامپ با اظهارات بی سابقه و عمکردش در رقابت با جو بایدن الگوی دموکراسی و جمهوری در جهان را زیر سوال برد و با اتهام تقلب توسط رقیبش بایدن نوع ساختار و سیستم انتخاباتی را زیر سوال برد و با اصطلاحاتی همچون سرقت آراء، دیکتاتوری سرمایه‌داری و .. سلامت انتخابات را زیر سوال برد.
این روند تا آستانه واگذاری قدرت به رقیب دموکراتش شیب تندتری به خود پیدا کرد و ترامپ سعی کرد تا واقعیت دموکراسی آمریکا را زیر سوال ببرد؛ ادعای دزدیده شدن آراء توسط او تا آستانه واگذاری قدرت در کاخ سفید، آسیب جدی را به اعتبار انتخاباتی آمریکا وارد کرد؛ این اصرار و پافشاری وی که پس از شمارش آراء و رای الکترال که به نفع بایدن صادر شد، شدت بیشتری پیدا کرد و این بحران در آستانه واگذاری قدرت از ترامپ به بایدن به اوج خود رسید.
ترامپ نیز تلاش کرد تا برای ماندن در کاخ سفید از تمامی ارزش‌ها و اصول دموکراسی عدول کند تا به خواسته خود برسد؛ لذا پیاده‌نظام‌های هودار ترامپ که با فراخوانی ۶ ژانویه به خیابان‌های واشنگتن ریخته بودند، خطر هرج و مرج و شورش را در پایتخت آمریکا افزایش دادند و با پیروزی نمایندگان سنا دموکرات در ایالت جورجیا در دور دوم، درگیری‌ها بین طرفداران ترامپ با نیرو‌های پلیس بالا گرفت، بطوریکه جمعیت خشمگین و مسلح ساختمان کنگره را در اشغال خود در آوردند و برای اولین بار در تاریخ آمریکا، درنیم قرن اخیر در جریان انتخابات ریاست جمهوری، طرفداران یک شخص از یک حزب شکست خورده، امنیت ملی آمریکا را برای ماندن در قدرت به خطر انداخته و ساختمان کنگره را برای برهم زدن جلسه تایید سلامت انتخابات و انتخاب شخص پیروز، اشغال کردند و این اتفاق در ۶ ژانویه ۲۰۲۱ با تحریک دونالد ترامپ و حمله طرفدارانش رقم خورد.
بعد از این اتفاق بود که بسیاری از مقامات آمریکایی و اروپایی با اظهاراتی مشابه این حمله را محکوم کردند؛ وزیر خارجه کانادا در اظهار نظری ضمن محکوم کردن این عمل انتقال صلح‌آمیز قدرت بنیادی‌ترین اصل دموکراسی است؛ وزیرخارجه فرانسه این واقعه را حمله جدی به دموکراسی خواند؛ بوریس جانسون نخست‌وزیر بریتانیا نیز حمله به کنگره را شرم‌آور توصیف کرد و اظهار داشت که ایالات متحده جلودار دموکراسی است و مهم است که اکنون در صلح و نظم فرآیند انتقال قدرت را پی بگیرد؛ وزیر خارجه آلمان نیز ترامپ را به پایمال کردن دموکراسی متهم کرد؛ مایک پنس نیز معاون ترامپ این اقدام طرفداران رئیس‌جمهور را محکوم کرد و پیروزی بایدن را در انتخابات تایید کرد.
جوروج دبلیو بوش رئیس‌جمهور اسبق ایالات متحده آمریکا حمایت از انتقال صلح‌آمیز قدرت از اصلی‌ترین رکن دموکراسی در آمریکاست و اقدام طرفداران ترامپ یک اقدام ضد دموکراتیک است؛ فرماندار جمهوریخواه ایالت ایلی‌نوی نیز در بیانیه‌ای تلاش‌های ترامپ برای تشویق به کودتا را خیانت بزرگی دانست و خواستار استیضاح و برکناری وی از قدرت شد؛ برنی سندرز سناتور دموکرات نیز ترامپ را خطرناک‌ترین رئیس جمهور تاریخ آمریکا نامید.
باراک اوباما رئیس‌جمهور اسبق دموکرات آمریکا نیز خشونت‌های ساختمان کنگره را محصول دروغگویی‌ها‌ی رئیس‌جمهور فعلی یعنی دونالد ترامپ نامید و خیل دیگری از مقامات آمریکا از جمله جیمز متیس معاون اسبق ترامپ بیل کلینتون رئیس‌جمهور اسبق آمریکا این اقدام ناهنجارانه ترامپ و طرفدارانش را محکوم و مغایر با اصول دموکراسی دانستند.
شوروش ششم ژانویه ضربه بزرگی بر حیثیت دموکراسی آمریکا که از سال ۱۷۷۶ تاکنون سردمدار قدیمی‌ترین آن بوده است، وارد کرد که مدعیان حقوق بشر در آمریکا و اروپا، از آن اظهار شرمساری کردند؛ یکی از کارایی‌های دموکراسی این است که مانع از رسیدن قدرت یک دیکتاتور می‌شود؛ افول دموکراسی آمریکا از زمان به قدرت رسیدن ترامپ آغاز شد و در شورش ششم ژانویه به اوج خود رسید که می‌توان عبارت مرگ دموکراسی را برآن نهاد، به نقل از ریچارد هاس رئیس شورای روابط خارجی آمریکا دوران پساترامپ همان دوران افول آمریکا و افول دموکراسی است.
گزارش از رضا مهر عطا
انتهای پیام/ ۴۲۱
