هنر دفاع مقدس پرچم‌دار مقابله با الگوهای هنری غربی است
«احمد منصوب» هنرمند و گرافیست مشهدی در گفت‌وگو با خبرنگار دفاع‌پرس در مشهد، ضمن پرداختن به جنبه‌های هنر مردمی انقلاب اظهارداشت: مردم در دوران طاغوت با هنری مواجه بودند که محدود در گالری‌های لوکس بود و تنها عده‌ای تلاش داشتند که خود را به شبیه‌ترین حالت ممکن به سر و ظاهر روشنفکران غربی درآورده، درباره سبک‌های آن نظر بدهند و تحلیل می‌کردند. این هنر در اسارت چهارچوب‌های تفکر اومانیستی غرب بود و اول و آخر در همان گالری‌های لوکس جای داشت.
وی افزود: پس از انقلاب، مظاهر این هنر از گالری‌های لوکس مناطق ثروتمندنشین شمال تهران خارج شد و از دیوارنویسی‌های عمومی گرفته تا آثار هنرمندان مخلص و مردمی در حوزه‌های گوناگون، خود را با خواست همگانی و عمومی مردم در پیگیری آرمان‌های اسلام و انقلاب وفق داد.
این هنرمند مشهدی خاطرنشان کرد: هنری که از فضای ماتریالیستی خارج شد و فضای بازی به وسعت قلوب مردم را پیش روی خود دید، جای زیادی برای پیشرفت و تعالی داشت اما به خاطر خفقان اوضاع سیاسی در دوران طاغوت و فشار عواملی نظیر ساواک و مخبران اطلاعاتی، هنرمندان مردمی انقلاب تصمیم گرفتند تا با حذف پرداختها، اصل هنر خود را در سریع‌ترین زمان و بدیع‌ترین نوع ارائه دهند.
وی ادامه داد: شاید بارزترین نمونه این موضوع، طرح کف دست خونین بر روی دیوارها باشد که به‌عنوان یکی از ساده‌ترین و درعین‌حال بلیغ‌ترین طرح‌های هنری خیابانی، به سریع‌ترین حالت ممکن اجرا می‌شد و عمیق‌ترین تأثیرگذاری را بر مخاطب ایجاد می‌کرد. به میدان آمدن آثار نقاشان و طراحان بدون کلاف و قاب، حذف رنگ‌آمیزی و جزء نگاری های مرسوم در طراحی‌های دیواری و اکتفا به افشانه‌های رنگی از دیگر مصادیق این همسان‌سازی‌های سریع است.
منصوب ابراز داشت: در راستای فرهنگ‌سازی دینی و حمایت از دفاع مقدس، جبهه متحد ملی وجود داشت و قلوب مسلمین نسبت به پیگیری وضعیت رزمندگان و عملیات‌ها مداومت داشتند ولذا این خواست فراگیر ملی ایجاب می‌کرد که هنر به خاطر ساخت مردمی آن معطل و بدون موضع نماند و به میدان بیاید لذا هنرمندانی که اسیر مدها و الگوهای ظاهرگرایانه هنر غربی قرار نگرفته بودند، با جسارت خود طرح‌های بدیعی خلق کردند که مردم را به حضور در جبهه‌ها و استمرار بر تفکر مبارزه با استکبار جهانی دعوت می‌کرد و سیره و وصیت‌نامه‌های شهدا را ترویج می‌داد.
وی تصریح کرد: این هنر به‌قدری ذات مردمی داشت که حتی در محروم‌ترین روستاها هم مظاهر بروز آن وجود داشت و طرح‌واره‌هایی مبتنی بر بسیج کردن مردم به حضور در جبهه‌ها و تفسیر قهرمان گونه مجاهدت رزمندگان، حتی بر دیوارهای گلی روستاهای دورافتاده کشور هم نقش می‌بست.
این هنرمند مشهدی ضمن واکاوی برخی نواقص موجود در جامعه هنری انقلاب گفت: یکی از مشکلات عمده هنر انقلاب، کمبود عناصر و چهره‌های هنری توانمند است و گرچه روح انقلابی حاکم بر بخش عمده هنرمندان وجود دارد اما افراد مبرزی که پرچم‌دار فرهنگ و هنر دفاع مقدس باشند، کم تعداد هستند. بااین‌حال نباید منکر نقاط مثبت و توانمندی‌ها بود و آثار هنری دفاع مقدس علیرغم کمبودهای فنی و کمی به خاطر تطابق با بافت و سنت مردم ما و استقلال از جریان‌های فکری لیبرالی شایسته تقدیر و تحسین است.
وی با گلایه از برخی بدسلیقگی‌ها در حوزه طراحی تصاویر شهدا در فضای شهری تأکید کرد: باور قلبی ما متأثر از آموزه‌های دینی این است که شهید زنده است؛ بااین‌حال یکی از آسیب‌های عمده هنر طراحی و نقاشی دفاع مقدس این است که عمدتاً در تصاویر مربوط به شهدا از رنگ‌های سرد و غیرزنده استفاده می‌شود که به فرض تبحر طراح و رعایت اصول فنی، هیچ پیام روشن و امیدبخشی از تصویر شهدا برای نسل جوان قابل‌برداشت نیست.
منصوب با تأکید بر لزوم تمرکز بیشتر بر نظام سازی فرهنگی در حوزه هنر دفاع مقدس اظهار کرد: گرچه متأسفانه این روزها بحث درباره علت‌های الزام‌آور برای پاسداشت هنر انقلاب داغ است اما واقعیت این است که نباید امروز در این نقطه می‌بودیم و پس از سال‌های درخشانی که فرهنگ اسلامی به بارزترین شکل خود در طرح‌های هنر انقلاب و دفاع مقدس تجلی یافت، در دهه چهارم عمر انقلاب باید پیرامون راهکارهای تأسیس یک نظام سازمان‌یافته فرهنگی بر پایه زیرساخت‌های هنری یادشده بحث و تبادل‌نظر می‌شد.
وی در انتها گفت: باید این آثار در دانشگاه‌ها عرضه می‌شد، ارزش‌گذاری‌های علمی دقیق برای آن‌ها صورت می‌گرفت و به‌صورت نظام‌مند پیرامون جزئیات آن مباحثات کارشناسی صورت می‌گرفت تا در قالب یک علم، برای نسل‌های بعد و حتی در مجامع جهانی قابل‌ارائه باشد چراکه این ظرفیت در هنر دفاع مقدس وجود دارد که نه به‌عنوان یک پدیده ثانویه بلکه به‌عنوان یک مکتب جریان ساز در برابر هنر لیبرالی غرب مطرح شود.
انتهای پیام/
