گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس‌ـ شهرام کرمی؛ نمایشنامه‌نویس و کارگردان تئاتر کشور در یاداشتی نوشت: در سال‌های اخیر اتفاقات و رویدادها و نمایش‌های بسیار خوبی با مضمون مقاومت و دفاع مقدس شکل گرفته است که حضور جوانان باانگیزه و هنرمندان نسل نو با دیدگاه‌های جدید که متعهدانه و هنرمندانه تاریخ و وقایع انقلاب و دفاع مقدس کشور ما را به روی صحنه می‌آورند بسیار مایه دلگرمی و خوشحالی است.
نمایشنامه‌های خلاقانه‌ای را از نویسندگان جوان شاهد هستیم که باوجود آنکه سن و سال نویسنده‌های آن یک دهه بعد از تاریخ جنگ است اما با موشکافی و دقت و خلاقیت این برهه از زندگی و وقایع مردمان جنگ تحمیلی را تجسم و خلق کرده‌اند. وقتی جمع هنرمندان جوان را با افراد شاخص از رده‌های سنی قبل‌تر و پیشکسوتان این عرصه که خود را با آثار دفاع مقدس در این حوزه تثبیت کرده‌اند مشاهده می‌کنیم، ابعاد گسترده و تنوع نگاه‌ها را در این عرصه می‌بینیم که بسیار قابل توجه و ارزش است.
در حوزه هنرهای نمایشی آن حجم از توجه و سرمایه‌گذاری که برای سایر حوزه‌ها وجود دارد برای هنر تئاتر صرف نشده است. هنر تئاتر نیاز به پشتوانه و سرمایه‌گذاری دارد و اتکا آن بر حمایت یک ضرورت بوده و هست که سال‌های زیادی همه اصحاب هنر در این خصوص اظهارنظر کرده و ضرورت آن امری واضح و مبرهن است.
به‌عنوان مثال در حوزه سینما اعتبار و توجه و حتی حمایت بخش خصوصی و سرمایه‌گذاری نهادهای اقتصادی وضعیت مناسبی برای این هنر ایجاد کرده که باعث رشد خوبی در این حوزه شده است. وقتی رویدادی در این موضوع برگزار می‌شود سهم زیادی از کانال‌های مختلف حمایت و توجه وجود دارد. اما در حوزه تئاتر این‌طور نیست. همان اعتبار دولتی و بودجه مختصر نهادهای فرهنگی در بخش تئاتر که صرف حمایت از تولیدات تعداد زیادی از هنرمندان می‌شود.
این موضوع یکی از آسیب‌های همیشگی این بخش بوده است. می‌بایست برای بهینه‌سازی وضعیت تئاتر کشور از منابع مادی و معنوی بخش دولتی و خصوصی بهتر و بیشتر استفاده شود تا شاهد رشد روزافزون این هنر در سطح جامعه باشیم. تعداد قابل‌توجه هنرمندان و گروه‌های تئاتر حرفه‌ای یک سرمایه است که متأسفانه شرایط ویروس کرونا باوجود فعالیت عادی هنرمندان سایر رشته‌ها اما فرصت محدودی برای هنرمندان تئاتر ایجاد کرده که فقط باید امیدوار باشیم خیلی زود از این ویروس خلاص شویم تا هنرمندان تئاتر بتوانند به روال همیشگی فعالیت کنند.
مدیرکل سابق اداره کل هنرهای نمایشی افزود: نمایشنامه رکن اصلی و بنیادی هنر تئاتر است. هنر تئاتر در دوران معاصر در شکل و ساختار و شیوه‌های اجرایی بسیار متحول شده اما همچنان نمایشنامه به‌عنوان بنیاد اصلی هنر تئاتر شناخته می‌شود. توجه به درام منجر به اهمیت به تئاتر و رشد جریان نمایشنامه‌نویسی خواهد شد. باوجود ظهور نمایشنامه نویسان مختلف اما متأسفانه آن‌چنان که سایر بخش‌های هنر تئاتر رونق گرفته درام‌نویسی جایگاه واقعی خود را پیدا نکرده است. با رونق و توسعه تئاتر بازیگران و کارگردانان و حتی طراحان و عوامل فنی امکان اشتغال و فعالیت مؤثری یافته‌اند اما این وضعیت برای درام‌نویسان ما ایجاد نشد. کار نوشتن سخت است و محدود و خیلی از نمایشنامه نویسان ما نمی‌توانند فقط با اتکا بر این حرفه زندگی خود را تأمین کنند. تولید محدود و حق‌الزحمه مختصر برای نمایشنامه‌نویس در یک تراز مناسب با وضعیت و جایگاه نمایشنامه‌نویسان قرار ندارد.
یک مقطع استفاده از آثار و نمایشنامه‌های خارجی خیلی رواج داشت چون برخی عقیده داشتند ما نمایشنامه‌نویس قابل قبول نداریم. اما حالا این‌طور نیست. از نسل پیشکسوت تا نسل جوان نویسندگان بسیار خوبی وجود دارند که درام‌های با ارزش و زیبا خلق کرده‌اند. توجه به این حوزه یعنی کار نمایشنامه‌نویسی به معنای اهمیت دادن به این حوزه از همه جهت و طیف است. هم متولیان و مدیران و هم خود هنرمندان این عرصه باید به کار نمایشنامه‌نویس اهمیت دهند.
«کاش جای این‌همه استخوان لب‌هایت برمی‌گشت» را بعد از یک دوره دوری از نوشتن با شور و علاقه زياد نوشتم. نمایشنامه «کاش جای این‌همه استخوان لب‌هایت برمی‌گشت» را بعد از یک دوره دوری از نوشتن با شور و علاقه زیاد نوشتم. به دنبال فرصتی هستم تا نمایشنامه را اجرا کنم. بعد از سال‌ها نوشتن حالا دیگر فقط خلق یک اثر مرا راضی نمی‌کند. نوشتن نیازی است که برای هر نویسنده دغدغه و نگرانی خاص خود را دارد. وقتی یک مضمون و اندیشه ذهن یک نویسنده را درگیر کند تبدیل به ضرورت می‌شود. برای همین نوشتن این اثر برای من دغدغه‌ای بود در خصوص داستان و شخصیت‌هایی که خلق آن‌ها ضرورت داشت. در این نمایشنامه در تکنیک و پرداخت این اثر تجربه جدیدی را دنبال کردم. نمایشنامه با کارهای قبلی من متفاوت است.
ادبیات و پرداخت خاص خود را دارد. ساختار و پرداخت آن ایجاب کرد که حتی یک کلمه هم توضیح صحنه و توصیف در این نمایشنامه به کار نبرم و این سبک و شیوه نوشتن دشواری خاص خود را دارد. نمایشنامه را در فضایی شاعرانه خلق کردم. وقتی توصیف شاعرانه را برای یک اثر به کار می‌بریم به معنای رؤیایی بودن نوشته نیست. شاعرانگی نوعی اندیشه و رفتار است که شخصیت‌ها در منش و گفتار خود بروز می‌‌دهند. مثل نگاه کردن و دیدن تصویری در آینه که واقعی بودن و نبودن آن برای ما معنا پیدا می‌کند.
موضوع نمایشنامه درباره شخصیت‌های جبهه و جنگ است. شهدای خلبان و قهرمان‌هایی که نقش بزرگ و زیادی در جنگ تحمیلی داشتند. همان دغدغه همیشگی یعنی برهه‌ای از تاریخ این سرزمین که هیچ‌وقت فراموش نخواهد شد دستمایه من برای نوشتن نمایشنامه شد. دورانی که به‌عنوان یک حادثه تاریخی مضمون و زاویه دید آشکار و پنهان زیادی دارد. سهم یک درام‌نویس است که از مردم و تاریخ و قهرمانان سرزمین خود بنویسد. برای نوشتن این اثر زمان زیادی را صرف کردم. با نشر نمایشنامه در همین چند ماه بازخورد بسیار خوبی گرفته‌ام که انگیزه و شوق مرا برای نوشتن دوچندان کرده است.
فعالیت‌های انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس در سال 1399 شایسته تقدیر
نویسنده و کارگردان نمایش «بلوط‌های تلخ» در پایان افزود: سال گذشته به دلیل شیوع کرونا سال سختی برای اهالی تئاتر بود و بسیاری از فعالیت‌ها با تعطیلی و شرایط سخت محدود شد. من این بحران جهانی را تکرار تاریخ می‌دانم. در همه قرن‌ها و تاریخ زندگی بشری بحران و بلا و بیماری‌های مختلف بوده است که بشر امروز در یک فراموشی تلنگری سخت از این ویروس خورد که آگاهی حاصل این تجربه خواهد بود. دیر یا زود ما از این بحران عبور خواهیم کرد. به نظر من با وجود این شرایط دشوار کار هنرمندان و نهادهایی که باعث شدند چراغ تئاتر روشن بماند جای تقدیر دارد.
در سال گذشته و در همان ماهای اول شیوع ویروس کرونا که هنوز خیلی از ما چشم‌اندازی از آینده و شرایط نداشتیم فراخوان هفدهمین جشنواره تئاتر مقاومت و فرصتی که این رویداد برای هنرمندان تئاتر ایجاد کرد یک اتفاق خوب بود. برگزاری این جشنواره به‌عنوان اولین تجربه‌های برگزاری یک رویداد تئاتر به شکل آنلاین و محدود بسیار اتفاق خوبی بود. من برگزاری جشنواره درآن شرایط بخصوص با اتفاق‌های قابل‌توجه چون امکان ضبط و پخش حرفه‌ای آثار تولیدشده و پخش آنلاین و اجرای محدود گروه‌های نمایشی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی از جهت اجرایی و عملی را قابل‌تقدیر می‌دانم. تعداد زیادی از هنرمندان کشور با این رویداد فرصت فعالیت داشتند.
به نظرم انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس متعهدانه و دلسوزانه وارد این عرصه شد و اتفاقات خوبی را رقم زدند. با نوع نگاه مدیران بنیاد فرهنگی روایت فتح انتظارات اهالی تئاتر از انجمن تئاتر انقلاب بیشتر شده است و هنوز ظرفیت‌هایی برای کار بیشتر احساس می‌شود که امیدوارم در سال جدید محقق شود.آرزو دارم که به‌زودی همگی از شرایط کرونا خلاص شویم و دوباره به شرایط عادی برگردیم و شاهد رونق دوباره سالن‌های تئاتر باشیم.
انتهای پیام/ 121
