نقش رزمندگان استان سمنان در عملیات بیت المقدس

به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس از سمنان، در حالی که اشغال خرمشهر توسط عراق به عنوان آخرین و مهم ترین برگ برنده این کشور برای وادار ساختن ایران به شرکت در هر گونه مذاکرات صلح تلقی می شد، آزاد سازی این شهر می توانست سمبل تحمیل اراده سیاسی جمهوری اسلامی بر متجاوز و اثبات برتری نظامی اش باشد.

بر همین اساس، با توجه به این که منطقه عمومی غرب کارون آخرین منطقه مهمی بود که هم چنان در اشغال عراق قرار داشت، از یک سو فرماندهان نظامی ایران برای انجام عملیات در این منطقه اشتراک نظر داشتند، و از سوی دیگر عراق نیز که طراحی عملیات آزادسازی خرمشهر را پس از عملیات فتح المبین قطعی و مسجل می پنداشت، با در نظر گرفتن اهمیت این شهر و جایگاه آن در دفاع از بصره، به ضرورت حفظ این منطقه معتقد بود. از این رو، بلافاصله پس از اتمام عملیات فتح المبین، در حالی که قوای ارتش عراق در منطقه عمومی خرمشهر تقویت می شد، به تمام یگان های تحت امر قرارگاه مرکزی کربلا دستور داده شد تا ضمن بازسازی و تجدید قوا، به شناسایی و طراحی عملیات بپردازند.

اهداف عملیات

مهم ترین اهدافی که در این عملیات دنبال می شد، عبارت بودند از: 
- انهدام نیروی دشمن، حداقل بیش از دو لشکر. 
- آزاد سازی حدود 5400 کیلومتر مربع از خاک ایران؛ از جمله شهرهای خرمشهر، هویزه و پادگان حمید.
- خارج نمودن شهرهای اهواز، حمیدیه و سوسنگرد از برد توپخانه دشمن. 
- تامین مرز بین المللی (حدفاصل پاسگاه طلائیه تا شلمچه).
- آزادسازی جاده اهواز – خرمشهر و خارج شدن جاده اهواز – آبادان از برد توپخانه دشمن.

منطقه عملیات 
منطقه عمومی عملیات بیت المقدس ،در میان چهار مانع طبیعی محصور است، که از شمال به رودخانه کرخه کور، از جنوب به رودخانه اروند، از شرق به رودخانه کارون و از غرب به هور الهویزه منتهی می شود. 
منطقه مزبور به جز جاده نسبتا مرتفع اهواز – خرمشهر، فاقد هر گونه عارضه مهم برای پدافند است. همین امر موجب شد تا زمین منطقه – به دلیل مسطح بودن – برای مانور زرهی مناسب، و برای حرکت نیروهای پیاده – به دلیل در دید و تیر قرار داشتن – نامناسب باشد. نقاط حساس و استراتژیک منطقه شامل بندر و شهر خرمشهر، پادگان حمید، جفیر، جاده آسفالت اهواز – خرمشهر، شهر هویزه و رودخانه های کارون، کرخه کور و اروند بود.

عملیات در ساعت 22:30 اول خرداد 1361 تلاش برای آزادی سازی خرمشهر با رمز «بسم الله القاسم الجبارین یا محمد بن عبدالله (ع)» آغاز شد در برابر تک سریع و غافلگیرانه، نیروهای عراقی دچار وحشت وسرگردانی شدید شدند و نتوانستند واکنش مهمی از خود نشان دهند و ارتباط یگان های دشمن با یکدیگر قطع شد. فرار افسران و درجه داران و سربازان عراقی از منطقه خرمشهر گویای از هم پاشیدگی سازمان یگان های دشمن بود.

در روز دوم خرداد نتیجه پیکار، بسیار درخشان بود و قرارگاه کربلا به هدف خود که احاطه کامل خرمشهر بود، رسید. تعداد اسرای عراقی در این روز از 2830 نفر تجاوز کرد و یگان هایی از دشمن که در منطقه بین نهر عرایض و شلمچه مستقر بودند، به میزان زیاد منهدم شدند.

با وجود حضور گسترده هواپیماهای عراقی در آسمان منطقه، عقابان تیزپرواز نیروی هوایی ارتش در پشتیبانی از یگان های رزمنده، در صحنه عملیات بیت المقدس حضوری فعال داشتند و با بمباران پل شناور عراقی ها بر روی شط العرب و مناطق تجمع آنان در آن سوی رودخانه، نقش ارزنده ای در آزاد سازی خرمشهر ایفا کردند.

در اواخر روز دوم خرداد، قرارگاه کربلا پس از بررسی آخرین وضعیت، تصمیم گرفت تا نیروها با ورود به شهر، آنرا از لوث وجود نیروهای عراقی پاک گردانند. و در سه بامداد روز سوم خرداد، واحدهایی از رزمندگان ایران به آن سوی رودخانه وارد شدند.

از طرف دیگر جمعی از نیروهای عراقی با استفاده از تاریکی شب و قایق اقدام به فرار کردند که تعدادی از این قایق ها توسط تکاوران نیروی دریایی هدف قرار گرفت و سرنشینان آن ها غرق شدند.

نیروهای عراقی از ساعت سه و پنجاه دقیقه بامداد از سمت شلمچه 3 بار اقدام به پاتک کردند و تلاش نمودند تا از طریق جاده شلمچه – خرمشهر حلقه محاصره خرمشهر را بشکنند، اما هر بار با پایداری و مقاومت دلاورانه رزمندگان ایرانی مواجه شدند و با دادن خساراتی عقب نشینی کردند.

در ساعت 11 صبح روز سوم خرداد در حالی که درگیری شدیدی بین قوای ایرانی و نیروهای عراقی در شمال نهر خین جریان داشت و دشمن در فکر شکستن حلقه محاصره خرمشهر بود، رزمندگان ایرانی از جناح غرب و خیابان کشتارگاه وارد شهر شدند. ناحیه گمرک خرمشهر در کنار اروند اندکی مقاومت کرد که آن هم به سرعت در هم شکسته شد.

در ساعت 12 قوای ایران از سمت شمال و شرق وارد شهر شدند و نیروهای متجاوز بعثی که 24 ساعت در محاصره کامل قرار داشتند، راهی جز اسارت یا فرار و یا کشته شدن نداشتند. بدین جهت واحدهای عراقی گروه گروه به اسارت رزمندگان اسلام در آمدند.

در ساعت 2 بعد از ظهر، خرمشهر به طور کامل آزاد شد و پرچم پر افتخار جمهوری اسلامی ایران برفراز «مسجد جامع» و پل تخریب شده خرمشهر به اهتزاز درآمد.

بدین ترتیب این شهر مقاوم که پس از 35 روز پایداری و مقاومت در 4 آبان 1359 به اشغال دشمن درآمده بود، پس از 575 روز (19 ماه) اسارت، بار دیگر به آغوش گرم میهن اسلامی بازگشت و پیکره پاک آن از لوث وجود متجاوزان تطهیر گردید.رزمندگان اسلام در اولین اقدام خود پس از آزاد سازی شهر، نماز شکر را در مسجد جامع خرمشهر اقامه کردند.

خبر آزاد سازی خرمشهر به سرعت در همه جا طنین افکند و ملت ایران اسلامی را که مدت ها در آرزوی شنیدن چنین خبر مسرت بخشی بودند، غرق در شادی و سرور کرد. مردم به خیابان ها ریختند و با پخش شیرینی به جشن و شادی پرداختند. در پایان آن روز امت شهید پرور ایران با حضور در مساجد، نماز شکر به جای آورده و با فرا رسیدن شب به یمن پیروزی حق بر باطل بر پشت بام ها ندای الله اکبر سردادند.

نتایج:
- طی عملیات بیت المقدس 5400 کیلومتر مربع از اراضی اشغال شده از جمله شهرهای خرمشهر و هویزه و نیز پادگان حمید و جاده اهواز – خرمشهر آزاد شدند. علاوه بر این شهرهای اهواز، حمیدیه و سوسنگرد از تیررس توپخانه دشمن خارج گردیدند. هم چنین 180 کیلومتر از خط مرزی تامین شد. 
- با فتح خرمشهر، برتری نظامی ایران بر عراق مورد تایید کارشناسان و تحلیل گران نظامی قرار گرفت. 
- فتح خرمشهر موجب انفعال ارتش عراق شد؛ به گونه ای که نظامیان عراقی تا مدت زیادی نتوانستند از لاک دفاعی خارج شوند.

- عملیات بیت المقدس موجب شد تا کشورهای عرب منطقه به تقویت مالی و نظامی عراق مبادرت ورزند. 
- طی این عملیات حدود 19000 تن از نیروهای دشمن به اسارت درآمده و بالغ بر 16000 تن کشته و زخمی شدند.
 
نقش رزمندگان استان سمنان در عملیات بیت المقدس

1- جهاد سازندگی:
جهاد به عنوان یکی از یگان های فعال و کوشا در کشور شناخته شده می باشد. از جمله خدمات ارزنده جهاد استان این است که در عملیات بیت المقدس در قالب یک گردان پشتیبانی در مسیر آزادسازی خرمشهر با پر کردن کانال های احداث شده توسط دشمن در جاده اصلی اهواز – خرمشهر و احداث جاده در کنار کانال کرخه نقش بسزایی ایفا نموده و در این راه4 نفر از جهادگران به درجه رفیع شهادت رسیدند.

2- ارتش جمهوری اسلامی
استان سمنان در این عملیات یگان مستقلی نداشته ولی تعداد بسیاری از ارتشیان و سربازان در یگان های مختلف ارتش در این عملیات حضور داشتند و تعداد19 شهید بزرگوار تقدیم نمودند. لشکر 58 تکاوران ذوالفقار که پس از جنگ در استان سمنان مستقر گردید در آن زمان در قالب تیپ 58 ذوالفقار در قرارگاه مشترک قدس در این عملیات حضور داشته و تعداد107 شهید بززرگوار و تعدادی مجروح تقدیم نموده است.

3- سپاه و بسیج
استان سمنان در اعملیات بیت المقدس فاقد یگان مختص به خود بوده و رزمندگان استان از شهرستان ها به طور مستقل در قالب گروه های اعزامی در سایر یگان ها در عملیات شرکت داشته اند. نکته قابل ذکر این که همزمان با این عملیات حدود500 نفر از رزمندگان سپاه و بسیج استان در منطقه غرب کشور در عملیات آزادسازی بانه- سردشت حضور داشتند.طبق پژوهش های صورت گرفته رزمندگان سپاه و بسیج استان در قالب5 گروهان مستقل به ترتیب: 2 گروهان از سمنان در تیپ 27 حضرت رسول(ص)، یک گروهان از دامغان در قالب تیپ 46 فجر آبادان، یک گروهان از شاهرود در قالب تیپ امام حسین(ع) و یک گروهان از گرمسار در تیپ7 ولی عصر(عج) دزفول حضور فعال داشته اند و بیش از 59 شهید و 100 مجروح و جانباز تقدیم نمودند.

شهرستان گرمسار:
در مورخ 19/1/61 تعداد 108 نفر از رزمندگان بسیج و سپاه گرمسار جهت آموزش به پادگان21 حمزه تهران اعزام شدند که این آموزش به صورت بسیار فشرده انجام گرفت. در طی این مدت، دو های طولانی با تجهیزات، خشم شبانه، پرتاب از تویوتای در حال حرکت، آموزش سلاح،تخریب، زندگی در شرایط سخت و... آموزش داده شد.

پس از طی دوره و سازماندهی، مسئول گروه آقای محمد تقی حسینی و جانشین آقای حسین ایمانیان تعیین گردیدند و برای اعزام به منطقه با دیگر عزیزان رزمنده با هواپیمای 330 ترابری جا به جا شدند که در مسیر هوایی با دو فروند فانتوم اسکورت شدند. سپس در پادگان حمیدیه تجهیز و مسلح و در تیپ 7 ولی عصر(عج) دزقفول سازماندهی گردیدند. مدتی را در یکی از خطوط پدافندی مستقر و برای آمادگی جسمی با برگزاری نماز جماعت، دعای توسل و... معنویت خاصی در بین برادران ایجاد و آماده عملیات گشتند. ماموریت تیپ 7ولی عصر(عج) انهدام خط دشمن در منطقه عمومی کوشک بود که با تلاش همه برادران مناطق مورد نظر آزاد و با تقدیم13 شهید از 107 نفر و تعدادی مجروح در تاریخ20/3/61 به گرمسار بازگشتند.

شهرستان سمنان:

از شهرستان سمنان در قالب دو گروهان مستقل و به تعداد121 نفر برای آزادسازی خرمشهر اعزام گردیدند. گروه دوم به فرماندهی برادر محمد شاهجویی در فروردین 1361 از سمنان به پادگان 21 حمزه تهران اعزام و پس از طی دوره های آموزشی به اهواز اعزام گردیدند. پس از سازماندهی اولیه و تحویل سلاح و تجهیزات در یکی از گردان های تیپ27 حضرت رسول(ص) سازماندهی شده و آماد ه حضور در عملیات شدند. نیروها در کنار گردان های ارتش و در مرحله سوم عملیات و در ادامه با مقاومت در مقابل پاتک های دشمن نقش مهمی در آزادساز یخرمشهر از خود به جای گذاشتند.

همچنین در فروردین1361، تعداد 70 نفر در قالب 7پ4 دستگاه مینی بوس به اهواز اعزام و در کارخانه ی نورد استقرار یافتند. سپس به پادگان ا... اکبر اعزام و پس از سازماندهی به تیپ 7 ولی عصر(عج) دزفول معرفی گردیدند. در تیپ، یک گروهان از سمنان به فرماندهی آقای حسین ذوالفقاریان پس از آموزش های نظامیِ روزانه و شبانه با ادغام با نیروهای ارتش پس از قرائت دعای کمیل برای شرکت در عملیات حرکت نمودند و با سوار شدن بر قایق ها از کارون عبور کردند و تا4 کیلومتری جاده اهواز- خرمشهر پیشروی و سپس با احداث خاکریز روبروی جاده مستقر شدند. در این مرحله که مرحله چهارم عملیات محسوب میی شد با استقامت و ایستادگی و دلاوری فراوان خرمشهر آزاد گردید.

شهرستان شاهرود:
در فروردین1361 بیش از 130 نفر پس از طی دوره آموزشی به اهواز اعزام و در تیپ 14 امام حسین(ع) اصفهان در قالب یک گردان350 نفره سازماندهی شدند. برای رسیدن به خطوط دشمن می بایست20 کیلومتر راه طی شود که پس از طی مسیر در حدود ساعت30/3بامداد نیروها مقابل هدف مورد نظر رسیدند و با بستن جاده و ایجاد خاکریز توانستند جاده ارتباطی دشمن را قطع بنمایند. نیروهای عراق فشار می آوردند. اما مقاومت سرسختانه رزمندگان اسلام باعث شد تا مناطق متصرف شده نگهداری و در نهایت موجب آزادسازی خرمشهر گردید.

شهرستان دامغان:
از این شهرستان تعداد 140 نفر در قالب گروه های مختلف کمتر از 50 نفر در چند نوبت اعزام گردیدند که در یگان های 46 فجر آبادان و تیپ 25 کربلا سازماندهی و در عملیات حضور یافتند. گروهی از افراد اعزامی با مینی بوس از دامغان به اهواز متصل و سپس به یگان های عملیاتی ملحق شدند. اکثر رزمندگان این شهرستان در مرحله دوم عملیات با عبور از رودخانه کارون با رسیدن به دژ شرقی خرمشهر-اهواز با دشمن درگیر و اهداف از پیش تعیین شده را فتح نمودند. رزمندگان این شهرستان با دلاوری های خود و تقدیم20 شهید و تعدادی مجروح سهم خود را در آزادسازی خرمشهر به خوبی ایفا نمودند.

در مجموع تعداد 85 نفر از دلاور مردان سپاه، بسیج، ارتش و جهاد و بیش از 170 نفر جانباز و مجروح گردیدند.

انتهای پیام /