به گزارش گروه فرهنگ و هنر دفاع‌پرس، کتاب «فلسفه اخلاق در دایره عقل و دین؛ فرانظریه یکپارچگی اخلاق» نوشته حجت‌الاسلام والمسلمین هادی صادقی به تازگی توسط پژوهشگاه قرآن و حدیث و انتشارات کتاب طه منتشر و راهی بازار نشر شده است.
این‌کتاب، پژوهشی در زمینه فلسفه اخلاق است که با نقد نظریه‌های مشهور در اخلاق هنجاری، نظریه‌ای بدیل را پیش می‌گذارد. به طور اجمالی می‌توان محتوای این کتاب را در پنج موضوع خلاصه کرد: ارائه نظریه‌ای جدید با عنوان «نظریه چتری هنجار اخلاقی»، تعریفی ترکیبی از حسن و قبح با تمایز نهادن میان حسن زیبایی‌شناختی و حسن اخلاقی و دیگر معانی حسن، نقد نظریه‌های مشهور اخلاق هنجاری بر اساس کتاب و سنت، استنباط نظریه اخلاق هنجاری از متون اسلامی، و ارائه نظریه‌ای هنجاری، متناسب با فرهنگ تشیع.
کتاب «فلسفه اخلاق در دایره عقل و دین» دو بخش اصلی دارد که پنج فصل این‌کتاب را در بر گرفته‌اند.
بخش اول، رویکردی کاملا فلسفی دارد و طبیعتا با روش عقلی، در پی فلسفه ورزی در حوزه اخلاق هنجاری است. در این‌بخش از قواعد استدلال فلسفی پیروی شده و اگر در پاره‌ای موارد، دلیل یا شاهدی از کتاب و سنت آمده، صرفا از باب تأیید است و نه استدلال. این بخش شامل سه فصل است: فصل اول نگاهی کلی به اخلاقیات دارد و ضمن بیان نیاز به فلسفه اخلاق مروری بر مسائل آن می کند. در فصل دوم نگاهی به پنج نظریه معروف در حوزه اخلاق هنجاری شده است و پس از معرفی رایج ترین تقریرهای هر نظریه، مشکلات آنها نیز بیان شده است. در فصل سوم هم، نظریه اخلاق هنجاری مقبول از منظر عقلی، مطرح و بررسی شده است. یعنی فرانظریه یکپارچگی اخلاق که چون از بسیاری از اشکالات دیگر نظریات در امان و مزایای آنها بهره‌مند است و به‌نحوی، همه آنها را در بر می‌گیرد که می‌توان آن را نظریه چتری هنجاری اخلاقی نامید.
بخش دوم کتاب، نظریه‌ای را در حوزه اخلاق هنجاری به اسلام و تشیع نسبت می‌دهد. در این‌بخش با شیوه کل‌نگری و نظر انداختن در مجموعه ادله شرعی، تلاش شده نظریه‌ای از متون دینی استنباط شود که بتوان برای آن حجت شرعی آورد. ناگفته نماند که در این‌حوزه، به ادله نقلی بسیاری می‌توان استناد کرد که همه آنها را نمی‌توان در چنین‌کتابی گنجاند و افزون بر این‌ضرورتی هم برای این کار نیست و می‌توان به قوی‌ترین آنها نوع نمون هستند و می‌توانند اقناع نظری ایجاد کنند، اکتفا کرد. این‌بخش دو فصل یعنی فصول چهارم و پنجم کتاب است که فصل چهارم، نگاهی دوباره به نظریات، پنج گانه مشهور دارد، اما این بار از منظر کتاب و سنت به آنها پرداخته می‌شود. و فصل پنجم هم، نظریه چتری هنجار اخلاقی بر پایه کتاب و سنت، مطرح و ادله قرآنی و روایی آن بررسی شده است. در انتها نیز قرائتی متناسب با فرهنگ تشیع از آن ارائه شده است.
مولف کتاب در بخشی از پیشگفتار آن نوشته است:
این‌کتاب، هم کاری است در حوزه فلسفه اخلاق و هم در مبانی اسلامی و شیعی اخلاق. به عبارت دیگر هم شایسته عنوان فلسفه اخلاق است و هم سزاوار عنوان فلسفه اخلاق اسلامی است. در بخش فلسفه اخلاق، تنها از روش عقلی استفاده می شود و به مبانی و ادله نقلی و متنی استناد نمی گردد. اما در بخش دوم تلاش می شود نظریه ای قابل استناد به اسلام عرضه گردد که در عین حال قابل استدلال عقلی است، یعنی همان ادله عقلی که در بخش اول آمد، پشتیبان این نظریه است.
رابطه میان دلیل عقلی و دلیل نقلی، رابطه ای دو سویه و دیالکتیکی است و از یکدیگر تغذیه می کنند. شأن دلیل عقلی، تقدم بر دلیل نقلی است، اما این مربوط به ابتدای راه است. در ادامه نقل به کمک عقل می آید و موجب رشد آن می شود. چنان که با رشد عقل فهم بهتر ادله نقلی میسر می شود و چارچوب های بهتری برای فهم و تفسیر این ادله فراهم می آید. در اخلاق هنجاری نیز همین وضعیت حاکم است. با این حال این موضوع همواره مورد توجه بوده کهه حجیت دلیل عقلی، به استدلال و برهان است، ولی حجیت دلیل نقلی به استناد تاریخی و ظهور دلالی و ارتباط خانوادگی میان ادله است. به دیگر سخن در مقام ارزیابی، معیارهای متداول در هر عرصه مورد استفاده قرار گرفته است.
این‌کتاب با قیمت ۷۰ هزار تومان منتشر شده است.
انتهای پیام/ 121
