به گزارش خبرنگار دفاع‌پرس در البرز، پس از ادغام نهاد جهاد سازندگی با وزارت جهاد کشاورزی در سال 1379 سازمان بسیج سازندگی که به تدبیر حکیمانه مقام عظمای ولایت و با تکیه بر حضور جونان داوطلب جهادگر و مشارکت خیرین دریا دل و مردم عزیز تشکیل و راه‌اندازی شد، ادامه‌دهنده راه پرافتخار نهاد عظیم جهاد سازندگی است.
به مناسبت 27 خرداد سالروز تشکیل جهاد سازندگی گفت‌وگویی را با سرهنگ «مهران طیران» رئیس سازمان بسیج سازندگی استان البرز ترتیب داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
دفاع پرس: در مورد پیشینه تاریخی جهاد سازندگی توضیح دهید؟
با پیروزی انقلاب اسلامی ارزش‌های والای بنیان‌گذار کبیر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) بر فضای پیروزی انقلاب تأثیر گذاشت و یک نظام ارزشی بر جامعه حاکم شد و در پی آن، همدلی و انسجامی ایجاد شد که محرومین و مستضعفین هم پای کار انقلاب آمدند و نظام استکباری را از بین بردند.
جریان انقلاب، برای فعالیت‌های جهاد سازندگی یک جریان عمومی شد و نخستین جریان جهادی که در کشور شکل گرفت، جهاد سازندگی بود. جریان دیگری به نام نهضت سوادآموزی نیز در کشور بود که در آن، فعالیت‌های آموزشی و سوادآموزی انجام می‌شد اما عمده فعالیت‌های جهادی که از همان ابتدای پیروزی انقلاب در کشور صورت گرفت و تا بعد از جنگ نیز تداوم یافت، مربوط به جهاد سازندگی بود.
در این مجموعه بر اساس نیازهای مردم مناطق محروم و آسیب‌دیده، فعالیت‌های خوبی در حوزه‌های مختلف کشاورزی و توانمندسازی انجام می‌شد؛ در زمان دفاع مقدس نیز فعالیت‌های جهاد سازندگی چشمگیر بود و جهادگران علاوه بر خدمات‌رسانی به مناطق محروم در بخش پشتیبانی از جنگ نیز به‌عنوان سنگر سازان بی‌سنگر افتخاراتی را آفریدند که ثمرات بزرگ آن در جنگ مشاهده می‌شد.
با وجود نگاه سرمایه‌گذاری حاکم بر جامعه و پیش بردن برنامه‌ها به‌صورت دیوان‌سالاری و تکنوکراتیک در آن زمان، پس از جنگ وضعیت کشور به سمت سازندگی رفت و تفکرات سازندگی بر کشور مستولی شد و جهاد سازندگی به جهاد کشاورزی تبدیل، در قالب یک وزارتخانه تعریف و جهاد سازندگی به یک نظام وزاتخانه‌ای کاملاً دیوان‌سالار بر اساس بروکراسی شدید اداری تبدیل شد.
در نتیجه، سازمان جهاد سازندگی روحیه پویایی و جهادی خود را از دست داد و به سمت فضاهای اداری و بروکراتیک رفت و آرام‌آرام این جریان، ضعیف و ضعیف‌تر شد تا سال ۱۳۷۹ که رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با فرماندهان، دستور تشکیل و تأسیس سازمانی را صادر کردند که امتداد جهاد سازندگی با رویکردی کاملاً جهادی باشد.
پیش از شکل‌گیری سازمان بسیج سازندگی اقدامات جهادی از مدارس آغاز و به‌صورت پراکنده در کشور انجام می‌شد و زنده‌یاد مرحوم حاج عبدالله والی فضایی را ایجاد کرده بود تا گروه‌های جهادی در بخش محرومیت‌زدایی فعالیت کنند اما این اقدام و گستره کار در جهاد سازندگی به یک منطقه خاص محدود شده بود.
دفاع پرس: در خصوص تغییر جهاد سازندگی به بسیج سازندگی و رویکردهای این سازمان توضیح دهید؟
بسیج سازندگی ادامه‌دهنده راه جهاد سازندگی است اما اقداماتی که در سال‌های مختلف توسط این دو سازمان انجام می‌شد بر اساس مقتضیات زمانی، تعریف خاص خود را داشت. به‌عنوان مثال فعالیت‌هایی که در سال 1400 انجام می‌شود با اقداماتی که در سال 1399 صورت گرفته متفاوت است زیرا زمان تغییر کرده و نیازها در هر زمان متفاوت است.
دفاع پرس: در مورد اهداف و مأموریت‌های سازمان بسیج سازندگی توضیح دهید؟
بسیج سازندگی امتداد جهاد سازندگی است. بعد از اینکه در سال ۷۹ بسیج سازندگی تأسیس شد جهادگران با رویکرد جهادی و با اقدامات متنوع و گسترده در بخش محرومیت‌زدایی فعالیت می‌کردند. در ابتدای امر به دلیل تبدیل جهاد کشاورزی به بسیج سازندگی، بیشتر مأموریت‌ها در حوزه‌های کشاورزی، منابع طبیعی و محیط‌زیست انجام می‌شد.
اما کم‌کم سبد حمایتی جهاد سازندگی بزرگ‌تر شد و اقدامات این نهاد در حوزه‌های مختلف آموزش و توانمندسازی و سپس در راه‌اندازی طرح هجرت با هدف غنی‌سازی اوقات فراغت دانش آموزان گسترش یافت که در این طرح، دانش آموزان در بازسازی و زیباسازی مدارس خود همکاری می‌کردند و پس از آن در ابعاد گسترده‌تر در حوزه‌های سلامت و بهداشت نیز با ایجاد گروه‌های جهادی تخصصی بهداشتی و سلامت، اقداماتی صورت گرفت.
در این گروه‌ها، پزشکان به‌صورت داوطلبانه در مناطق محروم حاضر می‌شدند و با ویزیت رایگان و غربالگری به مردم آن مناطق خدمت می‌کردند. تا از سال 90 به بعد که مشکلات اقتصادی پررنگ‌تر شد، بر اساس تدابیر رهبر معظم انقلاب و شعار هر سال، رویکرد این سازمان نیز با فعالیت‌های اقتصادی هم سو و برنامه‌های متنوعی در حوزه‌های عمران و اقتصاد مقاومتی اجرا شد.
بسیج سازندگی اولین سازمانی بود که با جدیت پیگیر اقتصاد مقاومتی بود و در این حوزه گام‌های مفیدی برداشت و با ظرفیت‌سازی و سازماندهی در مناطق و نیز ایجاد و راه‌اندازی کارگاه‌های کوچک و متوسط اشتغال محور در حوزه‌های مختلف و گسترش آن در حوزه‌های کشاورزی و دام‌پروری با ارائه مشاوره و تسهیلات، ظرفیت‌های راکد و نیمه فعال را فعال کرد.
با توجه به اینکه بسیاری از اقشار آسیب‌پذیر جامعه که قصد راه‌اندازی کسب‌وکاری را داشتند نمی‌توانستند وثیقه‌های موردنظر بانک‌ها را تهیه و وام را دریافت کنند، راه‌اندازی صندوق‌های قرض‌الحسنه در دستور کار قرار گرفت و از هیچ‌یک از متقاضیان وثیقه مالی دریافت نشد و وثیقه اجتماعی در دستور کار قرار گرفت.
بدین‌صورت که چند نفر از متقاضیان وام، گروهی را تشکیل می‌دادند و هر یک ضمانت دیگری را می‌کرد و جالب اینجاست که در این مدت 380 صندوق راه‌اندازی شد و درصورتی‌که هیچ وثیقه‌ای گرفته نشده بود کمترین میزان عدم تأمین منابع و بازپرداخت اقساط مشاهده شد. در حال حاضر از این 380 صندوق قرض‌الحسنه 14 تعاونی شکل گرفته که قرار است گسترش یابند.
در حوزه‌های محرومیت‌زدایی تاکنون فعالیت‌های بسیار خوبی انجام و به دلیل گستردگی شاخه‌های فعالیت‌ها، طرح جامع محرومیت‌زدایی با در نظرگرفتن اولویت‌ها مطرح شده است. با توجه به اینکه روستاها منشأ تولید هستند در صورت تقویت زیرساخت‌ها، مهاجرت معکوس نیز اتفاق می‌افتد بنابراین مباحث مربوط به اشتغال، آب، راه‌های روستایی و خانه محرومین از اولویت‌های برنامه‌های این سازمان بود.
استفاده از ظرفیت دستگاه‌های دیگر به‌عنوان حلقه واسطه، مطالبه از دولت و استفاده از توانایی‌های مردم از دیگر برنامه‌های این سازمان بود که صورت گرفت و یک جریان جهادی در امتداد بسیج سازندگی در کشور شکل گرفت که همچنان در حال فعالیت است و ما نیز همه توان و تلاش خود را به کار می‌گیریم تا خود مردم پای کار باشند.
با توجه به مشارکت خوب مردم در دوران انقلاب و دفاع مقدس و پس از آن، در هر زمان و حوزه‌ای که مردم پای کار آمدند مشکلات حل شد بنابراین اگر در مشکلات اقتصادی هم مردم پای کار باشند و به میدان بیایند مشکلات تا حد زیادی برطرف خواهد شد و به یاری خدا ایران به آن انسجام و اعتلای موردنظر خواهد رسید.
دفاع پرس: این سازمان در شرایط کرونایی چه اقداماتی انجام داد؟
به نظر من بیشترین اقدامات ما در سال 99 در حوزه کرونا انجام شد. اوایل شیوع کرونا در زمینه تهیه ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده مشکلاتی به وجود آمد و در شرایطی که در کشورها ماسک‌ها ربوده می‌شد اما گروه‌های جهادی پای کار آمدند و با راه‌اندازی 58 کارگاه تولید ماسک این مشکل نیز مرتفع شد.
در زمینه تولید مواد ضدعفونی نیز شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد شد و در زمینه تولید و صادرات ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده اقدامات خوبی صورت گرفت. حتی در برخی از این شرکت‌ها به دلیل کمبود الکل در اوایل شیوع کرونا، مواد ضدعفونی‌کننده بر پایه غیر الکل تولید شد که بعد مشخص شد طیف وسیع‌تری را در برمی‌گیرد و پایداری بالاتری دارد.
با توجه به کمبود گان پزشکی نیز با راه‌اندازی هشت کارگاه تولیدی، گروه‌های جهادی اقدام به تولید و عرضه آن کردند که بخش اعظمی از نیازهای استان البرز را پاسخ داد. علاوه بر این گروه‌های جهادی محلات نیز پس از تولید مواد ضدعفونی‌کننده در بخش غربالگری و شناسایی بیماران کرونایی نیز فعالیت داشتند.
با صدور فرمان انجام رزمایش کمک‌های مؤمنانه توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی، این رزمایش هم‌زمان با سراسر کشور در البرز نیز به مرحله اجرا درآمد و سیزدهمین مرحله از آن در حال انجام است. ابتدای امر فقط توزیع سبدهای معیشتی در دستور کار قرار گرفت اما در مراحل بعدی، با توجه به تعطیلی مدارس و مراکز خرید و برگزاری کلاس‌های آنلاین در فضای مجازی، لوازم‌التحریر و تبلت نیز به این بسته‌ها اضافه شد.
با اجرای پویش تبلت در استان البرز و با همکاری نهادهای مربوطه و خیرین، بیش از سه هزار دستگاه تبلت به دانش آموزان نیازمند اهدا شد و در حال حاضر تقریباً همه دانش آموزان می‌توانند از امکانات فضای مجازی و کلاس‌های آنلاین بهره‌مند شوند.
راه‌اندازی 38 کارگاه اشتغال‌زایی در شرایط شیوع ویروس کرونا و تعطیلی‌های مرتبط با آن و آزادسازی زندانیان جرائم غیر عمد نیز از جمله اقداماتی بود که با کمک نهادهای انقلابی، مراکز نیکوکاری و خیرین در این دوران صورت گرفت و همچنان ادامه دارد. در دهه کرامت نیز 14 نفر دیگر از این زندانیان به آغوش خانواده‌های خود بازمی‌گردند. لازم به ذکر است در تمامی این موارد کمک، مشارکت و همدلی مردم موجب برطرف شدن مشکلات شد.
دفاع پرس: چند گروه جهادی و در چه حوزه‌هایی در استان البرز فعال هستند؟
در حال حاضر حدود یک هزار گروه جهادی در استان البرز فعالیت می‌کنند که بخش اعظمی از آن‌ها گروه‌های جهادی محله محور هستند و مساجد و پایگاه‌های بسیج را به‌عنوان کانون در نظر گرفته‌اند و بر اساس جغرافیا، در یک پهنه گسترده در سطح استان فعالیت می‌کنند. نمونه بارز و الگوی موفق آن نیز در زمان شیوع ویروس کرونا به‌خوبی قابل مشاهده بود و هم‌اکنون نیز ادامه دارد.
در اجرای طرح حاج قاسم سلیمانی که به‌منظور قطع زنجیره کرونا اجرایی شد، با سرکشی خانه به خانه بیماران نیازمند در هر محل شناسایی می‌شدند و توسط جوانان و خیرین همان محل خدمات‌رسانی به آن‌ها صورت می‌گرفت.
در حوزه‌هایی از قبیل آموزش و توانمندسازی اشتغال نیز برنامه‌هایی پیش‌بینی‌شده و در حال پیگیری و انجام است تا از این طریق، مساجد محلات به پایگاه‌هایی قوی در حوزه‌های مختلف تبدیل شوند و در راستای مسئول سازی نیز امام جماعت هر مسجد به‌عنوان متولی مجموعه مدیریت همان محل در ظرفیت‌سازی‌ها مؤثر خواهد بود.
بیش از 700 گروه جهادی محله محور در استان البرز فعالیت می‌کنند اما گروه‌هایی هم در این استان تشکیل شده‌اند که فعالیت‌های تخصصی انجام می‌دهند. در حال حاضر 22 قشر بسیج مانند بسیج جامعه پزشکی، کشاورزی، مهندسین صنعت و معدن و ... در البرز فعال هستند که طیف وسیعی از این اقشار تخصصی و گروه‌های جهادی قشر محور و با گروه‌های محله محور متفاوت هستند.
گفتنی است با وجود اولویت‌های استانی، بسیج سازندگی فقط در حوزه استانی فعالیت نمی‌کند. در حال حاضر چهار گروه جهادی استان البرز در سی سخت مشغول خدمات‌رسانی به هم‌وطنان آسیب‌دیده از زلزله و ساخت منازل مسکونی هستند. دو گروه جهادی نیز در سیستان و بلوچستان علاوه بر ساخت یک مدرسه، در حال برطرف کردن مشکلات آب و احداث کانال در هفت روستا هستند.
دفاع پرس: اقدامات سازمان بسیج سازندگی از آغاز سال ۱۴۰۰ تاکنون را توضیح دهید؟
سازمان بسیج سازندگی در سال جاری چند برنامه محوری را در دستور کار دارد و با توجه به اینکه رهبر معظم انقلاب امسال را سال تولید، پشتیبانی‌ها و مانع‌زدایی‌ها نام‌گذاری کرده‌اند، اقتصاد در اولویت برنامه‌های ما قرار دارد که در این راستا قرارگاهی با همین نام راه‌اندازی و همه اقشار را در این موضوع دخیل کردیم و برای آن‌ها سهم و نقش در نظر گرفتیم.
عارضه‌یابی توسط گروه‌های جهادی و ارزیابی مشکلات کارخانجات صنعتی که با مشکل مواجه هستند توسط ستاد تسهیل و نیز بروز کردن تکنولوژی‌های قدیمی برخی کارخانجات توسط گروه‌های تخصصی صنعت و معدن و ... از جمله اقداماتی است که در زمینه پیشبرد اهداف صاحبان صنایع توسط این سازمان صورت گرفته و در حال انجام است.
بسیج کارگران نیز در هر کارخانه گروه‌های جهادی تولیدیار را تشکیل داده تا از این طریق سرعت و کیفیت تولید افزایش یابد. در کنار این موارد، بسیج صنعت و معدن در زمینه عارضه‌یابی در سطح کلان، بسیج کارگری در بخش توانمندسازی کارگران، بسیج ادارات با رصد بخش تولید و معاونت اطلاعات سپاه نیز در جهت رفع موانع تولید اقدامات قابل قبولی را انجام داده و می‌دهند.
دفاع پرس: برای سال جاری چه برنامه‌ها و اقداماتی را در دستور کار دارید؟
انعقاد تفاهم‌نامه با کمیته امداد امام خمینی (ره) در زمینه ساخت 40 واحد مسکن محرومین، تقویت صندوق‌های قرض‌الحسنه توسط سازمان و با توجه به اینکه البرز به‌عنوان قطب پوشاک در نظر گرفته شده راه‌اندازی 30 کارگاه اشتغال تا پایان سال در فضاهای بلااستفاده و راکد و فعال‌سازی و کمک به تجهیز آن‌ها، از دیگر اقدامات این سازمان خواهد بود.
گفت‌وگو از امیر ایمانی
انتهای پیام/
