آشنایی با نخستین فرمانده شهید استان همدان در دوران دفاع مقدس

به گزارش دفاع‌پرس از همدان، آسمان انقلاب اسلامی ایران در هشت سال دفاع مقدس سرشار از فرماندهان و جوانانی است که با اخلاص، ایثار و جوانمردی صحنه‌هایی بی‌نظیر از خود به جای گذاشتند؛ استان همدان نیز با تقدیم هفت هزار و ۲۵۵ شهید، یکی از موثر‌ترین استان‌های کشور در حفظ کیان اسلامی ایران در برابر دشمنان بوده است.

فرماند‌های غیور و ایثارگر استان همدان افتخارآفرینی‌های زیادی برای این مرز و بوم آفریده‌اند؛ اما متاسفانه گذر زمان به چهره برخی از آنان غبار فراموشی پاشیده و زحمات آن از یاد‌ها رفته است.

سردار شهید «محمدرضا فراهانی» اولین فرمانده شهید دفاع مقدس استان همدان است که کمتر از او یاد می‌شود؛ بنابراین ایام سالروز شهادت وی بهانه‌ای شد تا با روایت‌گری یکی از همرزمانش برگه‌هایی از زندگی این شهید بزرگوار را ورق بزنیم.

سردار «رضا میرزائی» همرزم سردار شهید فراهانی و از فرماندهان دوران دفاع مقدس، نویسنده و روایت‌گر کتاب «حماسه‌های نامداران گمنام» در معرفی این شهید بزرگوار، اظهار داشت: شهید «محمدرضا فراهانی» هشتم اردیبهشت سال ۱۳۳۳ در خانواده‌ای مذهبی و متوسط به دنیا آمد. پدرش روحانی بزرگ‌منش و متدینی بود و او نیز در مکتب چنین پدری با دغدغه عمل به دستورات دینی و اسلام پرورش یافت.

وی ادامه داد: سردار فراهانی عاشق امام خمینی (ره) بود و بعد از طی کردن دوران تحصیلات دوره متوسطه و گذراندن خدمت سربازی در لشکر زرهی قزوین و تیپ همدان به مدت ۲ سال؛ به‌صورت محرمانه و پنهانی شروع به روشنگری و مبارزه با رژیم پهلوی کرد.

این فرمانده دوران دفاع مقدس اضافه کرد: سردار فراهانی در برگزاری و شرکت در مراسم‌های مذهبی بسیار فعال بود و شاهد بودم که همیشه سعی می‌کرد تا نمازهایش را به جماعت بخواند و در همه حال با روحانیت انس خاصی داشت.

سردار میرزائی، مهربانی و صمیمیت در کلام و رفتار و حفظ بیت‌المال را از ویژگی‌های شهید فراهانی دانست و اضافه کرد: شهید فراهانی از جمله افرادی بود که در عشق به اسلام، امام خمینی (ره) و انقلاب اسلامی ذوب شده بود و با مردم نیز ارتباط تنگاتنگی داشتند و در موارد بسیاری با حضور و کمک به مردم، مشکلات آنان را برطرف می‌کرد.

همرزم شهید فراهانی با اشاره به شکل‌گیری جنبش‌هایی علیه رژیم طاغوت شاه، اذعان کرد: شهید فراهانی تبدیل به یکی از مبارزان سرسخت شاه و علاقه‌مند به مبارزه مسلحانه با مهره‌های اصلی شاه شده بود و حتی برای شرایط ضروری بمب دست‌ساز نیز ساخته و اقدام به چاپ و انتشار اعلامیه‌های حضرت امام خمینی (ره) در سطح شهر می‌کرد.

وی خاطرنشان کرد: سردار فراهانی پس از پایان خدمت سربازی خود وارد دانش‌سرا شد و پس از فارغ‌التحصیل شدن، به شغل معلمی پرداخت و پس از ۲ سال گواهینامه خود را در رشته «علوم انسانی» کسب کرد و به استخدام آموزش و پرورش درآمد. وی در طول حضور در دانش‌سرا مبارزات خود را به‌طور گسترده علیه رژیم شاه ادامه داد که در این مدت تحت تعقیب ماموران امنیتی رژیم شاه قرار گرفت.

این فرمانده دوران دفاع مقدس ادامه داد: در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی و به اوج رسیدن مبارزات علیه رژیم طاغوت، او برای ادامه فعالیت‌های خود، به شهر «بیجار» در استان کردستان رفت و در آن‌جا فعالیت‌های روشنگرانه خود را ادامه داد.

سردار میرزایی با بیان اینکه در آن‌زمان مجسمه شاه در میدان اصلی هر شهر نصب شده بود که نماد حکومت پهلوی و سلطنت‌طلبی در کشور محسوب می‌شد و تحت تدابیر شدید امنیتی به ویژه در دوران اعتراضات قرار داشت و کسی جرات نمی‌کرد به آن نزدیک شود، اظهار داشت: در آن شرایط خاص سرکوب مردم با وجود نیرو‌های امنیتی و ساواک؛ شهید فراهانی اولین کسی بود که در شهر بیجار مجسمه شاه را از میدان اصلی شهر با مهارت خاصی به پایین کشید که این‌کار موجب سست شدن پایه‌های رژیم در آن منطقه شد.

وی با اشاره به تشکیل کمیته انقلاب اسلامی در مراکز استان‌ها پس از پیروزی انقلاب اسلامی، افزود: سردار فراهانی در تشکیل کمیته انقلاب اسلامی استان همدان به‌عنوان یکی از فرماندهان ارشد نقش محوری داشت و جوانان مخلص و انقلابی را در راستای برقراری امنیت و محافظت از مراکز مهم شهر شناسایی و جذب کمیته می‌کردند. (کمیته انقلاب اسلامی با شهربانی و ژاندرمری ادغام شدند و امروز به شکل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی مشغول به خدمت هستند).

فرمانده دوران دفاع مقدس ابراز کرد: در اوایل سال ۱۳۵۸ بعد از فرمان امام خمینی (ره) مبنی بر تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شهید فراهانی از کمیته انقلاب اسلامی جدا شد و همراه تعدادی از پاسداران مانند «حسین کوشش» که از دوستان صمیمی شهید بود، به دنبال محلی مناسب برای استقرار سپاه می‌گشتند که در نهایت ساختمانی در منطقه «پیش‌آهنگی» همدان که متعلق به آموزش و پرورش استان بود، محل استقرار موقت سپاه شد.

میرزایی ادامه داد: پس از تعیین محل سپاه، «حسین کوشش» به‌عنوان اولین فرمانده سپاه همدان از بدو تشکیل و سردار فراهانی نیز به‌عنوان فرمانده عملیات سپاه مشغول به فعالیت شدند و در اولین قدم با کمک جوانان انقلابی، ضد انقلاب‌ها را کنترل و سرکوب می‌کردند.

وی با بیان اینکه سردار شهید فراهانی شبانه‌روز خود را وقف نظام جمهوری اسلامی ایران کرده بود، بیان کرد: از پیروزی انقلاب اسلامی تا آغاز رسمی جنگ تحمیلی، حدود ۱۹ ماه کشور ما درگیر بحران‌های گروهک‌های ضد انقلاب بود در آن زمان سردار فراهانی با تشکیل گروه‌هایی از جوانان انقلابی، در گلوگاه‌های اصلی شهر ایست بازرسی و نگهبان تعیین کرده و مشغول مبارزه با گروهک‌های ضد انقلاب شده بود که اغلب از استان‌های همسایه به‌خصوص کردستان با هدف ناامن‌سازی به استان همدان وارد می‌شدند.

این فرمانده دوران دفاع مقدس تصریح کرد: سردار فراهانی با اوج گرفتن غائله‌های کردستان، نتوانست در همدان آرام بگیرد و با تشکیل گروه‌هایی از جوانان انقلابی و فعال به سمت کردستان حرکت و مبارزات خود را در سرکوب ضد انقلاب‌ها در شهر‌های «پاوه»، «قروه»، «دهگلان»، «گردنه صلوات‌آباد»، «سنندج» و... ادامه داد.

سردار میرزایی با عنوان اینکه قبل از شروع جنگ تحمیلی ما شاهد بودیم که رژیم بعثی عراق در هدایت گروه‌های ضد انقلاب در کردستان نقش بزرگی را ایفا می‌کرد و با تقویت و ساماندهی آنان، موجب شده بود که روستا‌ها و شهر‌های مرزی ناامن شوند، اظهار داشت: اقدامات شهید فراهانی در این منطقه و همچنین مناطق مرزی «سرپل ذهاب» و «قصر شیرین» خیلی مهم و اثرگذار بود و ایشان با کمک مردم محلی به‌ویژه رزمندگان اهل حق (قلخانی) معروف به فدائیان امام (ره) که توسط سروان «غلامرضا آذربون» ساماندهی می‌شدند و به‌جای ژاندارم‌های ضدانقلابی که تا آن‌روز تسویه نشده بودند و در پاسگاه‌ها به راحتی تسلیم اشرار می‌شدند، مستقر شده و منطقه را مدیریت می‌کردند.

وی ادامه داد: از مرداد سال ۱۳۵۹ به‌تدریج ما شاهد تهاجم توپخانه‌های عراق به پاسگاه‌های مرزی مانند «خان لیلی» بودیم؛ اما هر چقدر که پاسداران و ارتشی‌های انقلابی گزارش این تهاجمات و غیر عادی بودن منطقه را به «بنی صدر» (رئیس جمهور وقت ایران) می‌دادند، قبول نمی‌کرد.

همرزم شهید فراهانی اظهار داشت: با بالا گرفتن تنش در منطقه، فراهانی از توپخانه ارتش درخواست پاسخ توپخانه دشمن را داشت که به‌دلیل عدم دستور از «بنی صدر» این کار صورت نمی‌گرفت؛ لیکن به پیشنهاد برخی انقلابیون ارتش، گروهی با مسئولیت سردار فراهانی برای آموزش توپ ۱۵۵، به مقر ارتش که در منطقه قصر شیرین بود رفتند تا پس از گذراندن دوره آموزش کوتاه، توپ‌هایی را از ارتش تحویل گرفته و با مسئولیت خودشان پاسخ آتش دشمن را بدهند.

وی گفت: در این مدت، فرماندهان سپاه و ارتش مکرراً گزارش وضعیت مرز را به بنی‌صدر اعلام می‌کردند؛ اما با بی‌توجهی او رو به رو می‌شدند که در نهایت در ۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹ ارتش بعثی عراق حمله سراسری خود را به مرز‌های کشور ما آغاز کرد و در اولین اقدام خود، تمام پاسگاه‌های مرزی را به اشغال درآورده و شهر‌های خسروی و قصر شیرین را تصرف کرد و به دروازه‌های شهر‌های گیلان‌غرب و سرپل ذهاب رسید.

همرزم شهید فراهانی اضافه کرد: در آن زمان سردار فراهانی و گروهش مشغول آموزش توپخانه در شهر قصر شیرین بودند و در همان شهر با عراقی‌ها درگیر شدند؛ از طرفی نیز در سه محور دیگر، سردار شهید «مهدی فریدی» در جاده امتداد قصرشیرین تا سرپل ذهاب، سردار شهید «حاج حسین همدانی» و بنده همراه با گروهی در داخل شهر سرپل ذهاب، سردار «سعیدطائفه نوروز» همراه با ۱۶ نفر از پاسداران همدان در پاسگاه «تیله کوه» با کمک نیرو‌های انقلابی ارتش و مردم محلی در برابر دشمن مقاومت می‌کردیم و در نهایت موفق به جلوگیری از پیشروی دشمن و عقب‌راندن آنان از داخل شهر سرپل ذهاب شدیم.

سردار میرزایی بیان کرد: دشمن به‌دنبال تصرف پادگان «ابوذر» و ارتفاعات «پاتاق» بود؛ اما با مقاومت ما، ارتش بعثی عراق به سمت ارتفاعات «بازی‌دراز»، «قراویز» و «کوره‌موش» حرکت کردند و در آن‌جا مستقر شدند و به روی شهر و جاده‌های اصلی آتش سنگین می‌ریختند. سردار فراهانی با مشاهده این وضعیت، معتقد بود که در همان ابتدا قبل از اینکه دشمن موفق به حفر سنگر شود، باید ارتفاعات قراویز باز پس گرفته شود.

وی ابراز کرد: پس از عقب‌راندن دشمن از داخل شهر سرپل ذهاب، محمدرضا فراهانی همراه با گروهی، اولین عملیات خودجوش و آتش به اختیار را در ارتفاعات قراویز به اجرا گذاشت و موفق شد سه ارتفاع از ارتفاعات قراویز را از عراقی‌ها بازپس بگیرد، پس از آن رزمندگان به شکرانه این پیروزی دعای کمیلی روی این ارتفاعات خواندند؛ به همین دلیل آن‌جا به «ارتفاعات کمیل» معروف شد.

این فرمانده دوران دفاع مقدس با اشاره به نحوه شهادت سردار فراهانی، خاطرنشان کرد: سردار فراهانی ساعت ۲ بامداد پنجم مهر سال ۱۳۵۹در ارتفاعات قراویز مشرف به شهر سرپل ذهاب بر اثر اصابت ترکش‌های خمپاره به نواحی سر، ران پا و کمرش، مزد سال‌ها تلاش و مجاهدت‌های گمنام خود را دریافت کرد.

سردار میرزایی ادامه داد: وی پس از اصابت ترکش به کمک برادران پاسدارش «مجتبی فراهانی» و «محمدتقی ترکمانی» از ارتفاعات پایین آورده شد؛ اما متاسفانه در پایین ارتفاعات به شهادت رسید.

وی با بیان اینکه اگر سردار فراهانی به شهادت نمی‌رسید، امروز یکی از ارشدترین فرمانده‌های سپاه استان همدان بود، خاطرنشان کرد: شهید فراهانی حقیقتا خدمات شایانی را در پرونده خود ثبت کرده و با شهادت او صدمه بزرگی به سپاه وارد شد؛ اما امروز نام این سردار بزرگ از یاد مردم استان حتی هم نسل‌های خودش نیز فراموش شده است.

همرزم شهید فراهانی با تاکید بر اینکه یاد و خاطره سردار شهید فراهانی باید در جامعه به خصوص استان همدان زنده نگه داشته شود، خاطرنشان کرد: سردار فراهانی یکی از فرماندهان شاخص سپاه بود و از نظر هوش، توانمندی و خدماتی که ارائه کرد، با بسیاری از فرماندهان بزرگ دفاع مقدس هم تراز است؛ ولی متاسفانه امروز به کلی فراموش شده و باید آن‌طور که شایسته چنین مرد بزرگی است، از وی در جامعه یاد شود.

انتهای پیام/