گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس- محمدمهدی سیدناصری محقق و پژوهشگر حقوق و روابط بین الملل؛ خبرنگار کسى است که با اتکاء به ذوق و استعداد شخصی، پس از گذرانیدن دوره آموزش تخصصى و همچنین با توجه به مسئولیت اجتماعى که این حرفه بر عهده او مى‌گذارد، وظیفه کسب، تهیه، جمع‌آورى و تنظیم اخبار و انتقال آن‌ها را از طریق وسایل ارتباط جمعى (مطبوعات، رادیو، تلویزیون و خبرگزاری) به مخاطبان بر عهده دارد.
مجمع عمومی به عنوان یکی از ارکان اصلی و مهم سازمان ملل متحد که به پارلمان جهانی معروف می‌باشد، طی قطعنامه (A/RES/۶۸/۱۶۳) روز ۲ نوامبر مصادف با (۱۱ آبان ماه) را به عنوان روز جهانی "پایان دادن به مصونیت از جنایت علیه روزنامه نگاران" نام نهاده است. این تاریخ به مناسبت بزرگذاشت ترور دو روزنامه نگار فرانسوی در مالی در روز دوم نوامبر ۲۰۱۳ میلادی انتخاب شده است.
این قطعنامه برجسته همه حملات و خشونت علیه روزنامه نگاران و کارمندان رسانه را محکوم می‌کند. از کشور‌های عضو می‌خواهد تا تمام تلاش خود را برای جلوگیری از خشونت علیه روزنامه نگاران و کارگران رسانه، اطمینان از پاسخگویی، محاکمه عاملان جنایات علیه روزنامه نگاران و کارگران رسانه و اطمینان از دسترسی قربانیان به درمان‌های مناسب انجام دهند. همچنین از دولت‌ها می‌خواهد که محیطی امن و مناسب برای روزنامه نگاران برای انجام کار‌های خود به طور مستقل و بدون دخالت بی مورد فراهم کنند.
قابل ذکر است طبق آمار سازمان یونسکو در پانزده سال گذشته (از ۲۰۰۶-۲۰۲۰)، نزدیک به ۱۲۰۰ روزنامه نگار به جرم گزارش اخبار و ارائه اطلاعات به مردم کشته شده اند. به علاوه بر اساس همین منبع، روزنامه‌نگاران زن به مراتب بیش از مردان تحت تأثیر تهدید‌ها و حملات، به ویژه حملات آنلاین قرار می‌گیرند.
پیام آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد در سال ۲۰۲۱ چه بود؟
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل گفته است اگرچه بسیاری از گزارشگران، هنگام پوشش خبریِ درگیری جان خود را از دست داده‌اند؛ اما در سال‌های اخیر، تعداد کارکنان رسانه‌ای که در خارج از مناطق درگیری نیز کشته شده‌اند، افزایش یافته است.
در بسیاری از کشورها، بررسی صرف فساد، قاچاق، نقض حقوق بشر یا مسائل زیست محیطی جان خبرنگاران را به خطر می‌اندازد. گوترش می‌گوید، مصونیت از مجازات برای کشتن روزنامه‌نگاران بسیار زیاد است.
روزنامه‌نگاران با تهدیدات بی‌شمار دیگری روبرو هستند - از آدم‌ربایی، شکنجه و بازداشت خودسرانه گرفته تا کمپین‌های اطلاعات نادرست و آزار و اذیت، به‌ویژه در حوزه دیجیتال. زنان روزنامه نگار در معرض خطر ویژه خشونت آنلاین می‌باشند. او گفته است، همه‌گیری کووید ۱۹ و همه‌گیری اطلاعات نادرست، نشان داده است که دسترسی به حقایق و علم به معنای واقعی کلمه، مرگ و زندگی است و هنگامی که دسترسی به اطلاعات تهدید میشود، پیامی نگران کننده ارسال میشود که دموکراسی و حاکمیت قانون را تضعیف می‌کند.
وی در انتها خاطر نشان کرده است، من از کشور‌های عضو و جامعه بین‌المللی می‌خواهم که امروز و هر روز با روزنامه‌نگاران در سراسر جهان اعلام همبستگی کنند و اراده سیاسی مورد نیاز برای تحقیق و پیگرد جنایات علیه روزنامه‌نگاران و کارکنان رسانه‌ها را با تمام قوت و قانون نشان دهند.
به گفته یونسکو سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد، قتل روزنامه نگاران در سال ۲۰۱۶-۲۰۲۰ میلادی نسبت به دوره ۵ ساله قبلی (۲۰۱۱-۲۰۱۵) حدوداً ۲۰ درصد کاهش یافته است. همچنین داده‌های جمع‌آوری‌شده از سوی این سازمان در سال ۲۰۲۱ میلادی نشان می‌دهد که نرخ معافیت از مجازات همچنان ۸۷ درصد است که نشان‌دهنده نرخ مشابهی نسبت به سال‌های گذشته است.
بر اساس مطالعه اخیر گزارشگران بدون مرز اکثر روزنامه‌نگاران کشته شده در کشور مورد تابعیت خود به قتل رسیده‌اند. از میان ۴۰۰ خبرنگار کشته شده از سال ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰، ۲۲ نفر (۶ درصد) خارجی بوده‌اند.
بر اساس شاخص مصونیت از مجازات ۲۰۲۱میلادی کمیته حفاظت از روزنامه نگاران که ۲۸ اکتبر ۲۰۲۱ میلادی منتشر شده است، در یک دهه گذشته قاتلان ۲۲۶ تن از ۲۷۸ روزنامه‌نگاری که به قتل رسیده‌اند مجازات نشده‌اند. این روزنامه نگاران به دلیل افشای فساد و یا توسط عوامل جرایم سازمان یافته، گروه‌های افراطی و حکومتی به قتل رسیده‌اند.
در آخر می‌توان گفت که یک جامعه زنده، برای این که بتواند از بحران‌ها گذر کند، احتیاج دارد که واقعیت‌ها را بداند. خبرنگار‌ها می‌توانند برای مردم از واقعیت‌های موجود، امید و تحرک بسازند؛ هرچند خودشان در زندگی و کار، هزاران سختی و محدودیت داشته باشند و تمام کشور‌های جهان می‌بایست با همکاری یکدیگر تلاش کنند برای پایان دادن به مصونیت نسبت به جرایم ارتکابی علیه خبرنگاران.
انتهای پیام/120
