گروه اجتماعی دفاعپرس - سرهنگ رحیم سروری؛ ایفای نقش تاثیرگذار رسانهها در پیشگیری از جرایم در جامعه، آنها را به عنوان اثرگذارترین عامل نظم، امنیت اجتماعی مطرح کرده است. رسانههای جمعی از طریق ایفای نقش اطلاع رسانی در طرحهای امنیتی و انتظامی و نیز برانگیختن مشارکت مردمی برای حمایت عمومی از این طرحها به نوعی در موفقیت عملی این طرحها اثرگذارند. هم چنین رسانهها در برقراری ارتباط عقلانی و گسترش فضاهای عمومی به همراه تبیین اهمیت و ضرورت رعایت قوانین و هنجارهای اجتماعی نقش بسزایی دارند.
بر همین اساس، رسانه ها با پوشش خبری و اطلاع رسانی وقایع امنیتی و جنایی به شیوههای مطلوب و ارائه برنامههای آموزشی مناسب در خصوص ضرورت امنیت اجتماعی در جامعه و پیشگیری از بزه و حتی آموزش چگونگی حفاظت از مال، جان و ناموس خود، زمینه مساعدی را برای این همکاری و مشارکت مردمی به وجود میآورند؛ لذا در ذیل به برخی از مهمترین کارکردهای مثبت رسانهها جمعی در جامعه پذیری، پیشگیری و کنترل انواع آسیبها و جرایم اجتماعی در جامعه میپردازیم.
کارکرد پیشگیری از جرم
پیشگیری، یکی از سیاستها و اقدامات اساسی در حوزه کنترل اجتماعی محسوب میشود؛ و در این راستا میتوان گفت یکی از کارکردهای مهم و اساسی رسانهها پیشگیری از وقوع جرم در جامعه میباشد. رسانهها از طریق تولید و پخش برنامههای آموزشی متناسب با موضوعات مختلف فرهنگی، اجتماعی، تربیتی و نیز آموزش قوانین به صورت ساده و قابل فهم برای عموم جامعه، به همراه تحلیلهای علمی و انجام مصاحبه تخصصی با جامعه شناسان، جرم شناسان و روانشناسان برای آسیب شناسی جرایم اجتماعی نقش مهمی در پیشگیری از جرم بر عهده دارند.
در حقیقت رسانهها با اقدامات خود در پیشگیری اجتماعی از جرایم و انحرافات اجتماعی به طور مستقیم یا غیرمستقیم به تأثیرگذاری بر شخصیت افراد میپردازند تا از سازماندهی فعالیت خود، حول محور انگیزههای مجرمانه و بزهکارانه پرهیز کنند. از دیگر کارکردهای پیشگیرانه رسانهها میتوان به تلاش برای اعتمادسازی و جلب مشارکت عمومی با اقدامات رسانهای برای کاهش جرایم و انحرافات اجتماعی و تنویر و همراه سازی افکار عمومی جامعه با برنامههای سازمانهای متولی از جمله اقدامات پلیس در امر پیشگیری از جرم اشاره نمود.
کارکرد اطلاع رسانی از آسیبها و جرایم اجتماعی
یکی از وظایف و کارکردهای مهم رسانهها، آگاهسازی و اطلاعرسانی عمومی است. رسانههای جمعی از طریق تهیه خبر، گزارش خبری، مصاحبه، تفسیر و ... در خصوص جرایم و انحرافات اجتماعی و ریشه یابی و آسیب شناسی حوادث اجتماعی، تغییر و اصلاح قوانین و مقررات، عملکرد نهادهای متولی نظم و امنیت اجتماعی، موانع و تنگناهای قانونی، اجرایی، اجتماعی و ... در پیشبرد نظم و امنیت در جامعه نقش بی بدیل و بسزایی ایفا مینمایند.
رسانههای جمعی، اعم از روزنامهها، مجلات، رادیو و تلویزیون؛ گاه از انحرافات اجتماعی، نظیر تجاوز، خشونت، قتل و غیره، پرده بر میدارند و زوایای پنهان حوادث جنایی را برای مخاطبان خود، آشکار میسازند و انواع دامهایی را که بر سر راه جوانان قرار دارد، به آنان گوشزد میکنند و راههای لغزش دیگران را برای مخاطبان، ترسیم میکنند و با اطلاعرسانی به موقع و مناسب برای اعضای جامعه، در پیش گیری از انحرافات اجتماعی، نقش مؤثری ایفا میکنند.
رسانههای جمعی، با شناخت آسیبهای مختلف اجتماعی و گزارش آن به مخاطبان اجتماعی، نسبت به گسترش نا هنجاریهای اجتماعی، هشدار میدهند و بدین ترتیب، مخاطبان اجتماعی را از نوع رفتارها و کجرویها، آگاه میکنند تا براساس ارزشها و هنجارهای مورد پذیرش جامعه حرکت کنند و در دام این گونه کجرویها، قرار نگیرند؛ لذا رسالت رسانهها، ایجاب میکند که ابعاد، نوع و کیفیت شکسته شدن هنجارها و ارزشهای اجتماعی را منعکس نمایند، تا اعضای جامعه بتوانند، با درک همه جانبه آنها ضمن حفظ خود از ارتکاب انحرافات اجتماعی، از شکسته شدن هنجارهای مقبول جامعه، جلوگیری نمایند.
کارکرد رسانه درکنترل اجتماعی
یکی دیگر از کارکردهای رسانههای جمعی ایفای نقش در زمینه کنترل اجتماعی افراد ازطریق آموزش مهارت ارتباطی، مهارتهای «نه» گفتن در برابر وسوسههای مجرمانه، شیوههای حل مسئله، آموزش خودکنترلی رفتار و احترام به هنجارها و قوانیین جامعه از طریق برگزاری نشستهای کارشناسی و تخصصی با جامعه شناسان، جرم شناسان و روانشناسان و متخصصان علوم رفتاری و نیز انعکاس تصویری و خبری پیامهای هشداری پلیس پیرامون عواقب رفتارهای مجرمانه و هنجارشکنانه و اقناع افکار عمومی به تبعیت از قانون و مقررات اشاره کرد.
انتهای پیام/ 241