به گزارش خبرنگار اخبار داخلی دفاع‌پرس، ایران یکی از پرحادثه‌ترین کشور‌های جهان است و سالانه خسارت‌های فراوانی از طریق بلایای طبیعی به مردم وارد می‌شود؛ دامنه این خسارات به حدی است که گاه جبران آن ناممکن و یا مستلزم زمان زیادی است.
ایران یکی از ١۰ کانون حادثه خیز در جهان است که از ۴٣ نوع حادثه شناخته شده در جهان، ٣٣ نوع آن را شاهد بوده یا خواهد بود. یک سال وقوع طوفان و سال بعد طغیان سیلاب و سال دیگر زلزله و…؛ این حوادث نشان می‌دهد که کشور ما باید آمادگی همیشگی برای مقابله با این بحران‌ها را داشته باشد.
مقوله حوادث طبیعی خصوصا زلزله، امری حادث و غیرقابل پیش‌بینی بوده و خسارات و تبعات زیانبار بسیاری را برای ملت‌ها و دولت‌ها به بار آورده است؛ لذا مردمان هر کشور در قبال اختیار و قدرتی که به دولت‌ها اعطا کرده‌اند، طبعاً متوقع این امر هستند که به دنبال رویداد چنین حوادث زیانبار با برنامه‌ریزی و وضع قوانین و مقررات به پیشگیری اهتمام ورزیده و نیز در صورت وقوع، به جبران خسارات و برگرداندن کشور و زندگی مردم به حالت گذشته و طبیعی پرداخته شود؛ لذا هر دولتی به محض تشکیل، یکی از عناصر خدمتگزاری خود را جبران خسارت طبیعی و خارج از اراده انسان‌ها قرار داده و مطابق قانون بودجه عمومی که هر ساله توسط هیئت دولت به مجلس جهت تصویب تقدیم می‌شود، این امر مورد توجه قرار می‌گیرد.
نقش دولت و مردم در مدیریت بلا‌های طبیعی
بلایا در هر زمان و مکانی ممکن است رخ بدهد، نیاز است برنامه‌هایی برای کاهش اثرات بلایا قبل از وقوع، با همکاری دولت‌ها و مردم انجام شود. مدیریت مناسب بلایا با همکاری دولت‌ها و مردم به صورت مستقیم بر آینده و پایداری سیستم اقتصادی و اجتماعی جامعه اثرگذار خواهد بود.
عدم اجرای برنامه‌های کاهش اثرات بلایا و آمادگی برای پاسخگویی می‌تواند باعث مرگ‌ومیر، معلولیت افراد، اثرات نامطلوب اجتماعی، اقتصادی و محیطی شود.
تجربه دنیا نشان می‌دهد که در کشور‌های توسعه یافته و همچنین کشور‌های در حال‌توسعه مردم نقش بسیار مهمی در مدیریت بلایا و کاهش خطر دارند. کاهش خطر بلایا مستلزم رویکرد‌های پیشگیرانه وسیع و مردم محور است. مردم اولین کسانی هستند که در صورت وقوع هر اتفاقی، حادثه‌ای و بلایی می‌توانند به اعضای خانواده و همسایگان کمک کنند. کاهش خطر بلایا نیازمند حضور و مشارکت کلیه افراد جامعه است، همه ما به عنوان فردی از جامعه لازم است همسو با سیاست‌های دولت یکسری اقداماتی را برای کاهش اثرات منفی بلایا انجام بدهیم. در سطح فردی، افراد می‌توانند در مورد نحوه پناه گیری هنگام وقوع زلزله، کمک‌های اولیه و نحوه اطفای حریق آموزش ببیند.
نیاز است خانواده‌ها برای کاهش اثرات بلایا و افزایش آمادگی خود یکسری اقدامات را انجام بدهند که شامل تهیه نقشه خطر، ارزیابی ... سازه‌ای منزل، ارزیابی سازه‌ای منزل، تهیه کیف اضطراری، تهیه برنامه ارتباطی، تهیه برنامه تخلیه خانوار، برنامه‌ریزی برای گروه‌های آسیب‌پذیر کودکان، افراد باردار و سالمندان است. در سطح محله افراد می‌توانند تیم‌های امدادی تشکیل بدهند و یا کانکس‌هایی که دارای تجهیزات امدادی است برای شرایط اضطراری برای محله خودشان فراهم کنند.
راهکار‌های کاهش اثرات بلایای طبیعی
در سطح بالاتر در سطح ملی دولت‌ها باید با ذی نفعان از جمله زنان، کودکان و جوانان، افراد دارای معلولیت، افراد فقیر، مهاجرین، مردم بومی، داوطلبان، صاحبان حرف و مشاغل در طراحی و اجرای سیاست‌ها، برنامه‌ها و استاندارها، جهت کاهش خطر بلایا ارتباط و مشارکت داشته باشند.
دولت می‌تواند با نظارت برساخت و سازها، ایجاد مشوق‌هایی کافی برای همکاری مردم محلی در شهر‌ها و روستاها با ارگان‌های ذی ربط در رعایت استاندارد‌های ساخت و ساز، جلوگیری از قراردادن کاربری‌های ناسازگار در کنار یکدیگر، پوشش بیمه‌ای در میان مردم محلی و زمینه سازی برای تقویت آن، تدوین مقررات ایمنی و نظارت بر نحوه اعمال آنها، استحکام بناها، رعایت حریم‌ها و برخورد با ساخت وساز‌های غیرقانونی اقداماتی را برای کاهش اثرات منفی بلایا انجام دهد.
اقداماتی همچون توانمندسازی رهبران و مدیران محلی، افزایش آگاهی و آموزش‌های اجتماعی، بهبود زیرساخت‌ها و ارتباطی، آموزش و فرهنگ سازی نحوه برخورد و رفتار با مخاطرات طبیعی برای مردم محلی و مسئولین، تقویت مدیریت مشارکتی، استفاده از روش‌های نوین و فناورانه، برنامه ریزی بلندمدت و نظارت درست بر حسن انجام برنامه‌ها، مکان یابی و جانمایی مناسب سازه‌ها، ارزیابی ریسک مخاطرات و شناسایی نقاط آسیب پذیر، عدالت محوری در توزیع امکانات و زیرساخت‌ها در بین شهر‌ها و روستاها، تقویت زیرساخت‌های شهری در منطقه و جلوگیری از ساخت و ساز غیراصولی در مناطق دارای بافت فرسوده شهری می‌تواند در کاهش اثرات بلایای طبیعی مؤثر باشد.
گزارش از امیر قشقایی
انتهای پیام/ ۳۵۱
