گروه استان های دفاع‌پرس – قاسم الازمنی؛ عملیات «اچ-۳» متهورانه‌ترین عملیات جنگی هوایی جهان است که در دوران دفاع مقدس با به‌کارگیری هشت جنگنده و شرکت داوطلبانه ۱۶ خلبان نیروی هوایی ارتش، با خطرپذیری بیش از ۹۵ درصد و طی مسیر سه هزار و ۸۰۰ کیلومتری و چهار مرحله سوخت‌گیری در هوا، به‌اجرا درآمد.
ارتش بعث عراق پس از حمله سراسری در روز ۳۱ شهریور سال ۱۳۵۹به کشورمان، به‌خصوص حمله هوایی ۱۹۲ فروندی به فرودگاه‌ها از جمله پایگاه‌های نیروی هوایی ارتش، با این ذهنیت که کمر نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران را شکسته است، سرمست از عملیات خود بود؛ اما غافل از این‌که خلبانان توانمند نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، کمتر از ۲ ساعت بعد، با هشت فروند و در روز بعد یعنی اول مهر سال ۱۳۵۹ با شرکت ۱۴۰ فروند، اهداف مهمی را در عراق از قبیل فرودگاه‌ها و پایگاه مهم نظامی، از جمله مراکز نظامی بغداد را مورد هدف قرار می‌دهند.
پس از اتفاقات ۲ روز اول جنگ تحمیلی، با عنایت خداوند متعال، در حمله هوایی گسترده رژیم عراق تنها به ۲ فروند ایرانی خسارات جزئی وارد شد و متعاقب آن، عملیات «کمان ۹۹» نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، صدام را بر آن داشت که هواپیما‌های جنگی خود را به دورترین نقطه یعنی پایگاه «الولید» در نزدیکی مرز اردن با فاصله ۳ هزار ۸۰۰ کیلومتری از مرز جمهوری اسلامی انتقال دهد؛ بنابراین حمله هوایی به این پایگاه به‌دلیل محدودیت در سوخت هواپیما و وجود تجهیزات به‌روز مانند موشک‌ها و ضدهوایی، با هیچ برنامه نظامی و تجهیزات آن مقطع امکان‌پذیر نبود؛ اما با توکل و اعتماد به نفس، پس از عملیات جابه‌جایی عراق، کار‌های مربوط به شناسایی و برنامه‌ریزی عملیاتی برای انهدام آن آغاز شد.
برای طی مسافت ۳ هزار ۸۰۰ کیلومتری تا پایگاه «الولید»، به چهار مرحله سوخت‌گیری هوایی نیاز بود که ۲ مرحله آن می‌بایست در خاک عراق صورت می‌گرفت و یکی از سختی‌های کار، این بود که جنگنده‌ها برای طی مسیر طولانی، جهت مخفی ماندن از رادار‌های عراق و ترکیه، باید ۲ هزار کیلومتر را در ارتفاع پایین، حدود ۳۰۰ متری پرواز می‌کردند و این کار، به‌خصوص سوخت‌گیری، آن‌هم در این ارتفاع، دور از ذهن بود؛ لذا برای نخستین‌بار در دنیا، سوخت‌گیری در ارتفاع پایین آن‌هم در خاک دشمن انجام شد؛ کاری که تا آن زمان در هیچ کشوری حتی کشور‌های پیشرفته نظامی هم انجام نشده بود؛ البته در حال حاضر نیز با وجود تجهیزات پیشرفته و قابلیت‌های ویژه هواپیما‌های نظامی، مشابه این عملیات انجام نمی‌شود. به همین دلیل، این موضوع در دانشکده‌های نیروی هوایی برخی کشور‌ها تدریس می‌شود.
برای سرباز و رزمنده، در دین مبین اسلام واژه «نمی‌شود» وجود ندارد؛ چون مهم انجام وظیفه است، نه نتیجه؛ بنابراین فرماندهان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران را از همان ماه مهر بر آن داشت تا این پایگاه هوایی را منهدم کنند؛ بر این اساس؛ پس از سه مرحله طرح‌ریزی، عملیات در ساعات اول مورخه ۱۳۶۰/۰۱/۱۵ با پرواز هشت فروند جنگنده از فرودگاه همدان در سکوت رادیویی آغاز شد. اولین سوخت‌گیری بر روی دریاچه ارومیه، سوخت‌گیری بعدی در خاک عراق، هم‌مرز با ترکیه توسط ۲ هواپیمای سوخت‌رسان که از قبل به کشور سوریه اعزام شده بودند، به این نقطه عزیمت و کار انجام شد. سپس جنگنده‌ها فرودگاه «الولید» را در هم کوبیدند و در مسیر برگشت، سومین سوخت‌گیری، در محل سوخت‌گیری مرحله دوم، با همان هواپیما‌ها و چهارمین سوخت‌گیری نیز در خاک جمهوری اسلامی صورت گرفت و الحمدلله هشت فروند هواپیما سالم فرود آمدند.
پایگاه «الولیدم با هواپیما‌های «میگ ۲۱»، موشک‌های «سام ۲»، «سام ۳»، «سام ۶» و همچنین توپ‌های ضدهوایی ۲۳ و ۳۰ میلی‌متری محافظت می‌شد که بعد از عملیات نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، به‌دستور صدام، شش نفر از جمله سرهنگ «فخری حسین جابر» جانشین فرماندهی پدافند در غرب عراق اعدام و ۲۳ نفر دیگر برکنار و بازداشت شدند.
از نتایج عملیات «اچ-۳» می‌توان به انهدام کامل ۴۸ هواپیمای جنگنده، سه آشیانه، ۲ سامانه رادار اشاره کرد. همچنین در این عملیات، به ۲۰ هواپیما نیز خسارت قابل توجه وارد شد.
پس از گذشت سه روز از انجام عملیات «اچ-۳»، خلبانان شرکت‌کننده در آن به‌صورت خصوصی با حضرت امام خمینی (ره) دیدار کردند و بعداً در عملیات‌های بعدی دفاع مقدس نیز از ۱۶ خلبان شرکت‌کننده در این عملیات، پنج نفر از آن‌ها بنام‌های «خلعتبری»، «خضرایی»، «خسروی»، «رضایی» و «پورسرایی» به فیض شهادت نائل آمدند.
انتهای پیام/
