به گزارش خبرنگار دفاع‌پرس در تبریز، «شناسنامه لشکر 31 عاشورا در دوران دفاع مقدس» عنوان اولین کتاب منتشر شده از مجموعه شناسنامه‌های یگانی است که به معرفی اجمالی و بررسی عملکرد کلی لشکر 31 عاشورا و واحدهای آن در عملیات‌های دوران دفاع مقدس پرداخته است. سرهنگ پاسدار بازنشسته «مصطفی عابدی قشلاقی» معاون پیشین عملیات قرارگاه منطقه‌ای عاشورا، پژوهشگر این اثر است که در گفت‌وگو با خبرنگار دفاع‌پرس در تبریز به معرفی آن پرداخته است. متن این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
دفاع‌پرس: ایده تالیف این اثر از کجا به‌وجود آمد؟
اواخر خدمت من در قرارگاه عاشورا، مرحوم دکتر «اردستانی» مسئول اسناد و تحقیقات جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درباره کار بر روی نوارهای ضبط شده لشکر عاشورا در دوران دفاع مقدس با من صحبت کرد، به این علت که این نوارها عمدتا به زبان ترکی بودند. لذا انجام این پروژه به ما سپرده شد. این نوارها خود به سه بخش تقسیم می‌شدند: 1- قبل عملیات که شامل آمادگی‌ها، شناسایی‌ها، توجیه‌ها در واحدهای رزمی اعم از گردان‌های پیاده، واحدهای پشتیبانی رزمی اعم از توپخانه و پدافند و ادوات، و واحدهای پشتیبانی خدمات رزمی یعنی ستادی‌ها می‌شد. 2- حین عملیات که شامل هدایت‌ها از طریق بی‌سیم توسط فرمانده لشکر، فرمانده تیپ و فرمانده گردان می‌شد. 3- بعد عملیات که شامل جلساتی است که در آن موفقیت‌ها، اشکالات، ایرادات، خلاقیت‌ها و آمارهای تلفات بررسی می‌شد.
دفاع‌پرس: مجموعا چند ساعت نوار ضبط شده در دسترس بود؟
18 عملیات آفندی در کارنامه لشکر 31 عاشورا وجود دارد که برای آن‌ها حدود 750 ساعت نوار کاست ضبط شده بود که از این میان نزدیک 120 ساعت آن کیفیت پایینی دارد و صداها نامفهوم است و لذا امکان پیاده سازی نبود. با این حال در این پروژه حدود 600 ساعت نوار پیاده، چک کنترل، مقابله، تایپ و ویراستاری شد.
دفاع‌پرس: آیا کلیه مکالمات و مذاکرات در دوران دفاع مقدس ضبط می‌شد؟
در حرکتی خلاقانه در کنار هر فرمانده لشکر و فرمانده تیپ یک راوی قرار داده شده بود که مؤظف بود با ضبط صوت، همراه آن فرمانده حرکت کند و به جز موارد استراحت، در سایر زمان‌ها کنار او باشد و صحبت‌ها را ضبط کند. لذا کلیه جلسات و مکالمات فرمانده توسط این راوی ضبط می‌شد. هرجا هم که اعلام می‌شد ضبط ممنوع است، مطالب را در دفتر خود می‌نوشت.
برای هر عملیات یک الی 2 و بعضا سه جلد دست‌نوشته وجود دارد که مشروح جلسات و مکالمات و مذاکرات خیلی مفصل نوشته شده است. علت این تفاوت در میزان نوشته‌ها این است که مثلا عملیات رمضان چون در زمان کمی انجام شده، مطالبش در حد یک جلد است. اما عملیات بیت‌المقدس که عملیات وسیعی بوده و در چهار مرحله انجام شده و 20 روز زمان برده است، 2 جلد است.
اما منابع کار ما به همین‌ها محدود نمی‌شد؛ مصاحبه‌هایی با فرماندهان و رزمندگان در بعد از دفاع مقدس انجام شده که سه هزار ساعت مدت آن است و از آن‌ها هم استفاده شد.
دفاع‌پرس: فصل بندی کتاب چگونه است؟
فصل اول به تاریخچه و سیر تشکیل سپاه عاشورا پرداخته است. مطالبی مانند چگونگی انتخاب نام، تشکیل، خاستگاه استانی، امکانات و منابع و سایر جزئیات در آن آمده است. کلا اینکه چگونه از گردان آغاز شده و نهایتا به سپاه تبدیل شده است.
فصل دوم به 18 عملیات آفندی انجام شده پرداخته است که خود دارای 2 بخش است. بخش اول شناسنامه عملیات، نام عملیات، قرارگاه بالادستی، قرارگاه مرکزی، مأموریت، مراحل عملیات، استعدادهای نیرویی، آمار تلفات، شهدا، جانبازان، غنائم به دست آمده و انهدامها را دربر می‌گیرد. بخش دوم شرح اجمالی، مقدمه، موقعیت جغرافیایی، اقدامات قبل عملیات، استعداد دشمن، اقدامات دشمن، آمادگی دشمن و طرح را تشریح کرده است.
لشکر عاشورا 22 عملیات پدافندی انجام داده است اما چون نه نوار ضبط شده وجود دارد و نه دفاتر راوی، اطلاعات این عملیات‌ها جایی ثبت نشده است. به این علت که عملیات آفندی در مدت محدودی انجام می‌شد و برنامه مشخصی برای آن وجود داشت. اما عملیات پدافندی گاه حتی یک سال به طول می‌انجامید و گردان‌ها هم مرتبا جابجا و تعویض می‌شدند. با این حال مطالب مربوط به عملیات‌های پدافندی بطور محدود و کلی به کتاب اضافه شده است.
دفاع‌پرس: اجرای این پروژه و انتشار کتاب چقدر زمان برد؟
کار تألیف این کتاب شهریور 93 آغاز و شهریور سال بعد طرح اولیه آن آماده شد. سپس از مرکز گفتند مطالب تفصیلی‌تر شود و سه سال دیگر روی آن وقت گذاشته شد تا اینکه در سال 96، کار تمام شد و 10 جلد از آن به چاپ رسید. باتوجه به اینکه لشکر عاشورا علاوه بر استان خودمان، شامل استان‌های آذربایجان غربی، اردبیل، زنجان و حتی در مقطعی قزوین می‌شد، این چند جلد آماده‌شده برای سپاه آن‌ها ارسال شد تا نقطه نظرات خودشان را منعکس کنند. بعد از یک سال، آن‌ها نظراتشان را ارسال کردند که بعضا فاقد مستندات لازم بود اما برخی هم مستند به مدارک و اسناد بود. بعد از چند بار چکش کاری و اصلاحات، سال 99، 50 نسخه از آن به شکل پیش چاپ در تهران انتشار یافت که بازهم برای اصلاحات بیش‌تر به فرماندهان سپرده شد و مجددا نقطه نظرات آنان گردآوری و اعمال شد. نهایتا کتاب در قالب 504 صفحه آماده شد، پس از ویراستاری و صفحه‌بندی در تهران، دوباره آن را بازبینی کردیم و ایرادات و اشکالات را رفع کردیم. با حمایت استاندار و فرمانده سپاه عاشورا، تلاش شد تا کتاب به شکل رنگی منتشر شود. نهایتا کتاب چند روز قبل از عید امسال، زیر چاپ رفت و هم‌اکنون درحال طی مراحل صحافی است و به زودی در اختیار علاقه‌مندان و پژوهشگران قرار خواهد گرفت.
انتهای پیام/
