به گزارش گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، شهید دکتر «مصطفی چمران» سال ۱۳۱۱ در تهران به دنیا آمد و روز ۳۱ خرداد ۱۳۶۰ در جبهه سوسنگرد ـ دهلاویه به شهادت رسید و در گلزار شهدای بهشت زهرا (س) به خاک سپرده شد.
وی تحصیلات خود را در مدرسه «انتصاریه» نزدیک پامنار آغاز کرد، دوران متوسطه را در مدارس «دارالفنون» و «البرز» گذراند؛ در دانشکده فنی دانشگاه تهران ادامه تحصیل داد و سال ۱۳۳۶ در رشته «الکترومکانیک» فارغ‌التحصیل شد و یک سال به تدریس در دانشکده فنی پرداخت.
وی سال ۱۳۳۷ با استفاده از بورس تحصیلی شاگردان ممتاز به آمریکا اعزام شد و پس از تحقیقات علمی در جمع معروف‌ترین دانشمندان جهان در دانشگاه کالیفرنیا و معتبرترین دانشگاه آمریکا (برکلی) با ممتازترین درجه علمی موفق به اخذ دکترای الکترونیک و فیزیک پلاسما شد.
در اوایل دهه ۱۳۴۰ چمران به همراه دانشجویان ایرانی و نیز دانشجویان مسلمان سایر کشورهای اسلامی، «انجمن اسلامی دانشجویان در آمریکا و کانادا» را پایه‌گذاری کرد که به یکی از فعال‌ترین سازمان‌های اسلامی در آمریکا تبدیل شد.
پس از قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، چمران و دیگر اعضای اصلی شاخه نهضت آزادی ایران در خارج از کشور، مبارزه مسلحانه را راه حل مناسبی برای مبارزه با حکومت شاه دانستند و تصمیم گرفتند با تشکیل پایگاهی در کشورهای عربی (الجزایر و مصر) گروهی از اعضا را برای آموزش مبارزه مسلحانه به این کشورها اعزام کنند.
در پی این تصمیم، شهید چمران و ابراهیم یزدی در ملاقاتی با سرکنسول مصر در واشنگتن، از دعوت وی برای سفر به مصر استقبال کرده و با سفیر مصر در سوئیس نیز مذاکراتی کردند. سال ۱۳۴۳ نخستین هیئت اعزامی با عنوان «سازمان مخصوص اتحاد و عمل» (سماع) برای آموزش راهی مصر شد.
این برنامه‌های آموزشی در مصر تا سال ۱۳۴۵ ادامه پیدا کرد اما به دلیل جنگ تبلیغاتی مصر علیه تمامیت ارضی ایران، ستاد عملیات به لبنان منتقل شد. اما اوضاع آشفته لبنان به دلیل جنگ شش روزه اعراب و اسرائیل در سال ۱۹۶۷ و همچنین تیرگی روابط ایران و لبنان در سال ۱۳۴۶ که به قطع رابطه میان دو کشور انجامید، باعث شد تا ادامه فعالیت اعضای نهضت غیرممکن شود و آنها مجبور به ترک این کشور شوند.
چمران در اواخر سال ۱۳۴۹ بار دیگر برای ادامه مبارزه سیاسی و به دعوت «امام موسی صدر» رهبر شیعیان لبنان، راهی لبنان شد و در جنوب آن اقامت گزید و از همانجا با فلسطینی‌ها در ارتباط بود.
او با همکاری امام موسی صدر «حرکةالمحرومین» و شاخه نظامی آن «اَمَل» را پایه ریزی کرد و پس از ربوده شدن امام موسی صدر، به عنوان یکی از اعضای اصلی رهبری حرکةالمحرومین برگزیده شد.
وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی و ۲۳ سال دوری از وطن به ایران بازگشت و با گذشت هشت روز از پیروزی انقلاب اسلامی که آشوب و جنگ مسلحانه در کردستان آغاز شد، به همراه سرتیپ «فلاحی» که آن موقع فرمانده نیروی زمینی بود، مأموریت یافت تا با شیوه‌های مسالمت‌آمیز نسبت به حل این بحران اقدام کند.
چمران پس از بازگشت به تهران به پیشنهاد شورای انقلاب و به فرمان امام خمینی در آبان ۱۳۵۸ به عنوان وزیر دفاع منصوب شد و برنامه‌هایی را برای دگرگونی و اصلاح در ارتش پی ریزی کرد که یکی از مهم‌ترین آنها توجه به صنایع و تحقیقات دفاعی بود.
با شروع جنگ، چمران به همراه شماری از رزمندگانی که در کردستان جنگیده بودند، برای ساماندهی نیروهای مردمی در برابر حملات عراق راهی اهواز شد و در نخستین شب ورود، اولین حمله چریکی را به تانک‌های دشمن، که اهواز را محاصره کرده بودند، آغاز کرد.
یکی از اقدامات مهم شهید چمران، تشکیل «ستاد جنگ‌های نامنظم» در اهواز بود تا در جبهه‌های غرب و جنوب اهواز خط دفاعی بوجود آورد. این ستاد با سازماندهی گروهی از رزمندگان داوطلب، واحد مهندسی فعالی را راه‌اندازی کرد که یکی از برنامه‌های آن احداث جاده‌های نظامی در مناطق مختلف و ایجاد آبراهه‌ای برای تغییر مسیر رود کارون به سوی دشمن برای محافظت از اهواز بود.
شهید چمران در اردیبهشت ۱۳۶۰ در آزادسازی سوسنگرد و تپه‌های «الله اکبر» شرکت داشت. شهید چمران پس از فتح ارتفاعات «الله اکبر» طرح تسخیر دهلاویه را به کمک رزمندگان ستاد جنگ‌های نامنظم به مرحله اجرا درآورد و روز ۳۱ خرداد بر اثر اصابت ترکش خمپاره دشمن در جبهه سوسنگرد ـ دهلاویه به شهادت رسید.
به مناسبت چهل و یکمین سالگرد شهادت شهید دکتر مصطفی چمران هستیم، بخشی از توصیفات رهبر معظم انقلاب اسلامی در رابطه با شخصیت شهید چمران از کتاب «جهاد مقدس، دفاع مقدس در بیانات حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای (مد ظله‌العالی)» در زیر آمده است:
شهید چمران، روح لطیف مخلوط با روح لطیف شاعرانه و عارفانه داشت
«شهید چمران، یک سردار شجاع و کارآمد (بود) و ضمناً دارای روحیات و اخلاق انسانی و عرفانی بود. خصوصیاتی در این شهید عزیز جمع شده بود که معمولاً در کمتر کسی این خصوصیات جمع می‌شود.
در کنار شجاعت او (که من هم نمونه‌های بارزی از آن را به چشم دیده بودم، هم از آنها خبر داشتم و برای من نقل شده بود) این شهید، روح لطیف شاعرانه و عارفانه داشت؛ چیزی که غالباً در افراد جنگجو و جنگ‌آور کم مشاهد می‌شود یعنی تصور آن هم دشوار است. هنرمند بود، شاعر بود، نویسنده بود، بسیار خوش‌ذوق و لطیف بود، احساسات تند، شورانگیز و جوشنده‌ای داشت.
شهید چمران، روح لطیف شاعرانه و عارفانه داشت
وقتی که انسان با او به صحبت می‌نشست و صحبت از چیزی غیر از جنگ بود، کسی باورش نمی‌شد که این انسان، یک مرد جنگجو و یک سردار میدان جنگ است. اگر صحبت از سیاست بود، تمایل او بیشتر به آن جانب و به آن جنبه‌ای بود که یک روح لطیف در سیاست به آن جنبه گرایش دارد. اگر صحبت از شعر، از ذوق، از هنر، از عرفان و از این قبیل چیز‌ها بود، آدم خیال می‌کرد که یک پوینده راه عرفان و یک شاعر و یک هنرمندی که از جنگ اصلا خبر ندارد، دارد با انسان حرف می‌زند.»
خط حزب‌الله در شماره ۳۴۶ خود با عنوان «جهاد بزرگ جوانان انقلابی»، برای نخستین بار بخشی از بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی (که آن موضع در سِمَت رئیس جمهور به جمهوری اسلامی ایران خدمت می‌کردند) در روز ۱۳۶۰/۰۴/۰۲ در اجتماع مردم به مناسبت شهادت شهید چمران را منتشر کرد که به شرح زیر است:
چمران، نقطه اصلی انقلاب اسلامی را شناخت
«دکتر چمران پیش از رفتن از ایران، هم در ایران مبارزه سیاسی کرده بود و هم در خارج از ایران، در دوران تحصیلش یا در دوران بعد از تحصیل خود در لبنان با مسائل و مبارزات سیاسی آشنا بود.
او خیلی راحت می‌توانست یک عنوان و تیتری برای خودش درست کند و با مطرح کردن آن عنوان و تیتر، جایی در فضای سیاسی ایران برای خودش دست و پا کند و مانند بسیاری از عناصر سیاست‌باز که برای خودشان به جای هویت انقلاب اسلامی، هویت شخصی خودشان مطرح بوده و هست، از سیر کلی انقلاب غافل بماند که البته در آن صورت به جای اینکه اینطور نردبان ترقی و تعالی را بپیماید که در کنار بندگان شایسته خدا قرار بگیرد، یقیناً امروز در اسفل‌السافلین مراحل سیاست‌بازی قرار می‌گرفت که کسانی که آن راه را رفتند در این اسفل‌السافلین قرار گرفتند؛ اما دکتر چمران آن نقطه اصلی این انقلاب را شناخت.
نقطه اصلی این انقلاب عبارت بود از روح اسلام و رهبری امام.»
روز ۳۱ خرداد همزمان با سالروز شهادت شهید چمران به منظور پاسداشت مقام این استاد شهید به عنوان روز «بسیج اساتید» نامگذاری شده است و اساتید بسیجی از دانشگاه‌های مختلف در چنین روزی با برگزاری برنامه‌های مختلف به مقام والای شهید چمران ادای احترام می‌کنند.
به همین مناسبت نشریه «خط حزب‌الله» به صاحب‌امتیازی پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای (مد ظله‌العالی) در شماره ۳۴۵ خود با عنوان «در کنار آزادگان جهان» در ستون «عکس‌نوشت» بخشی از اظهارات رهبر معظم انقلاب اسلامی در رابطه با نامگذاری روز شهادت وی با عنوان «روز بسیج اساتید» را منتشر کرد که به شرح زیر است:
شهید چمران، مظهر تربیت ایده‌آل جوانان و دانشگاهیان
«پیشنهادی هم که درباره روز نامگذاری روز شهادت شهید چمران به نام «روز بسیج اساتید» و «اساتید بسیجی» ذکر شد، به نظرم پیشنهاد معنی‌دار و پرمغزی است. مرحوم شهید چمران حقاً یک نمونه و مظهری بود از آن چیزی که انسان دوست می‌دارد تربیت جوانان ما و دانشگاهیان ما به آن سمت حرکت بکند.»
انتهای پیام/ 118
