گروه اجتماعی دفاع‌پرس- سرهنگ «شعبان اولادی» سرپرست اداره کل آموزش همگانی معاونت فرهنگی و اجتماعی فراجا؛ فناوری‌های نوین ارتباطی که امکان تبادل اطلاعات همزمان و نامحدود افراد را فارغ از مکان قرارگیری آنان در جهان فراهم ساخته است، عامل تولد جهان جدیدی است. متاورس (دنیای مجازی) مانند جهان واقعی امکانات بی شماری، چون سهولت دسترسی، بیست و چهار ساعته بودن، سادگی کار، هزینه پایین، گمنام ماندن کاربران در آن و سایر موارد را داراست. از طریق این جهان دوم می‌توان به آسانی به تجارت پرداخت، از تازه‌ترین اخبار مطلع گردید، سرگرم شد، به راحتی و در عرض چند دقیقه با یک کشور در یک قاره دیگر ارتباط برقرار کرد، هویت جدیدی یافت و در نهایت یک زندگی دوباره و نو یافت.
اما به هر حال، استفاده از رسانه‌های اجتماعی آسیب‌ها و مشکل جدی برای مردم عام ایجاد کرده است، زیرا آنها خود را با کسانی‌که در شبکه اجتماعی فعالیت دارند، مدام مقایسه می‌کنند. آنها تصور دارند که به‌اندازه کافی از لحاظ ظاهری خوب نیستند و این اعتماد به‌نفس افراد را خدشه‌دار می‌کند. پس متاورس نیز می‌تواند بر این مشکل بیشتر دامن بزند. در نهایت، نتیجه مستقیم داشتن آزادی و توانایی در به‌تصویر کشیدن خود از طریق آواتار (تبادل تصویر) امکان دارد نارضایتی افراد از دنیای واقعی را به‌شدت افزایش دهد.
به طور کلی می‌توان گفت گسترش استفاده از این فناوری و امکانات حاصل از آن، بدون فراهم آمدن زیرساخت‌های فرهنگی لازم، می‌تواند چالشی فراروی هر جامعه‌ای با ایجاد تضاد‌های فرهنگی، انتقال ارزش‌های درست یا نادرست، باور‌ها و هنجار‌های ملّی و مذهبی و در یک کلمه تزریق «سبک زندگی» جدیدی به افراد جامعه محسوب شود. فرصت‌های آموزشی، اقتصادی و… از جمله نقاط مثبت این فضا‌ها می‌باشد، اما حضور در این دنیا‌ها می‌تواند آسیب پذیری‌های اجتماعی و خانوادگی را نیز به همراه بیاورد. باید اذعان داشت در دنیای امروزی نمی‌توان از این فناوری چشم‌پوشی کرد لیکن این به معنای بی توجهی به ابعاد مختلف این پدیده نیست.
پلیس باتوجه به سوابق و قابلیت هایش می‌تواند در سه بخش آگاهی بخشی، توانمندسازی و مداخله ای (مطالبه گری و جلب مشارکت) در این حوزه ایفای نقش کند.
بخش آگاهی بخشی
با توجه به مطالب گفته شده به کاربران دنیای مجازی توصیه می‌شود:
– با توجه به اینکه بیشتر استفاده کنندگان از فضای مجازی نوجوانان و جوانان هستند، فرهنگ سازی برای کاهش پیامد‌های آن ضروری است؛ لذا اطلاع رسانی، آموزش نحوه استفاده صحیح از این فناوری می‌تواند مؤثر واقع گردد.
– برگزاری کلاس‌های آموزشی در مدارس جهت آگاهی دادن به نوجوانان و جوانان در مورد مزایا و معایب فناوری‌های جدید و نحوه استفاده صحیح از آنها.
– تشویق به شرکت در فعالیت‌های اجتماعی و تقویت این گونه رفتار‌ها توسط والدین.
– گذراندن اوقات بیشتری با فرزندان در فضای بیرون از خانه به طوری که فرزندان از نظر عاطفی، احساس خلأ نکنند و جهت جبران این کمبود به فضای مجازی پناه نبرند.
بخش مداخله ای
در بخش مداخله‌ای آموزش همگانی پلیس با جلب مشارکت از سازمان‌های همسو و مرتبط با آموزش، نقش مطالبه گرانه خود را پیرامون موارد زیر ایفا می‌نماید.
-وضع قوانین سختگیرانه‌تر جهت برخورد با مجرمان جرایم اینترنتی و اجرایی نمودن این قوانین.
-آگاهی و هوشیاری بیشتر پلیس سایبری در مورد انواع جدید جرایم رایانه‌ای و اقدام در جهت نا کارآمد کردن دسیسه‌های دشمنان در این زمینه.
-طراحی بازی‌های رایانه‌ای به گونه‌ای که در آنها انواع خطرات موجود در فضای مجازی و راهکار‌هایی جهت آشنایی و مقابله با آنها تعبیه شده است.
-طراحی و تدوین بخشی در کتاب‌های درسی در ارتباط با آشنایی دانش آموزان با فناوری‌های جدید، اینترنت و خطرات بالقوه آنها.
-استفاده از آموزه‌های دینی از جمله امر به معروف و نهی از منکر به عنوان نوعی کنترل اجتماعی توسط هر شخص.
-هنجارسازی‌های مثبت و ترویج فرهنگ استفاده از اینترنت و فضای مجازی.
بخش توانمندسازی
در حال حاضر شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد بازی‌های چندنفره آنلاین می‌توانند به گسترش اطلاعات نادرست و تئوری‌های توطئه کمک کنند. بازیکنان می‌توانند از ابزار‌های ارتباطی درون بازی برای انتشار شایعات یا «اخبار جعلی» استفاده کنند و دیگران را به روش‌هایی که ردیابی آن دشوار است هدف قرار دهند. متاورس می‌تواند به رژیم‌های دیکتاتوری یا گروه‌های افراطی اجازه دهد تا یک قدم فراتر بروند چراکه لایه‌های غوطه ور متن، صدا و تصاویر در محیط‌های مجازی، راه‌های جدید و قانع کننده‌ای را برای پخش محتوای گمراه کننده یا افراطی ارائه می‌کنند.
در محیط‌هایی که افراد را می‌توان با آواتار‌های (تصاویر) مستعار نشان داد، دانستن اینکه در خصوص دریافت این اطلاعات حساس، به چه کسی اعتماد کنیم دشوارتر خواهد شد. این می‌تواند راه را برای دوران جدیدی از جاسوسی هموار کند. جاسوسی دیجیتال قبلاً توسط ده‌ها کشور برای دسترسی به مالکیت معنوی تجاری، فناوری نظامی اختصاصی و اطلاعات شخصی و مالی استفاده شده است. متاورس که تقریباً تمام جنبه‌های زندگی شامل کار، روابط، دارایی‌ها و هویت را در برمی گیرد، می‌تواند در معرض نقض یا دست‌کاری از سراسر جهان قرار گیرد. کشور‌ها و شرکت‌ها به طور یکسان احتمالاً می‌توانند از متاورس برای اعمال نظارت با پیچیدگی بیشتر استفاده کنند.
پیشنهاد‌ها
ایجاد و راه اندازی شبکه‌های اجتماعی سالم و مفید برای مبارزه با شبکه‌های اجتماعی مخرب
فرهنگ سازی (فرهنگ سازی عضویت در شبکه های اجتماعی و نحوه استفاده از آنها)
نظارت کارشناسانه و مستمر بر فضای جوامع مجازی و برنامه ریزی برای آینده.
آموزش «سواد دیجیتالی» و «سواد اینترنتی» در استفاده از وب سـایت‌های شبکه اجتماعی.
توسعه و تقویت شبکه‌های اجتماعی بومی.
انجام اقدامات پیشگیرانه‌ای مانند آگاهی بخشی به مردم از طریق رسانه‌های جمعی، آموزش دانش آموزان و دانشجویان و....
انتشار محتوای آموزشی از طریق فضای مجازی (شبکه‌های مجازی، سایت ها، گوشی‌های هوشمند، مولتی مدیا)
تهیه و تولید محتوا‌های آموزشی (سناریو‌های آموزشی) برای تولید فیلم (مستند، انیمیشن، موشن گرافیک، دابسمش)
تصویب قوانین مختلف مبارزه با جرایم اینترنتی.
مقابله با ایجاد و نشر شایعه هـای برانداز.
نادیده انگاشـتن شایعات ضـعیف و پاسخ غیر مستقیم به آن.
آگاهی و هوشیاری بیشتر پلیس سایبری در مورد انواع جدید جرایم رایانه‌ای و اقدام در جهت ناکارآمد کردن دسیسه‌های دشمنان در این زمینه.
انتهای پیام/ 241
