نقش مترجم در تحقق اهداف نهضت ترجمه/ «حاج جلال» ناگفته‌های فرهنگ دفاع مقدس را بیان می‌کند
به گزارش خبرنگار دفاع‌پرس از همدان، با توجه به تاکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی بر اهمیت نهضت ترجمه که نقش مهمی در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در سطح جهان دارد، اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس همدان برای اولین بار اقدام به برگزاری همایش نهضت ترجمه کرد، که در آن سه کتاب «حاج جلال»، «من رضا هستم» و «شهید الکرخ» که در وصف شهدا و رزمندگان ایرانی هستند، به چند زبان مختلف دنیا ترجمه و در اختیار فرهیختگانی از ۲۰ کشور قرار گرفت.
به همین منظور مصاحبه‌ای با «لیلا نظری گیلانده» نویسنده کتاب «حاج جلال» صورت گرفت که در ادامه می‌خوانید.
دفاع‌پرس: راجع به اهمیت نهضت ترجمه بفرمایید؟
اولین و مهم‌ترین نکته‌ای که دربارۀ نهضت ترجمه به ذهن متبادر می‌شود معرفی فکر، فرهنگ و اندیشه‌های یک ملت به ملل مختلف است، پس می‌توان نتیجه گرفت که ترجمه در واقع انتقال اندیشه‌ها در قالب بیان و زبانی دیگر است. اگر قرار باشد ترجمۀ آراسته‌ای اتفاق بیفتد باید بررسی میدانی کرد که آیا اثر مورد ترجمه قابلیت توزیع و تأثیرگذاری در جامعۀ دیگر را دارد یا نه. بنابراین شناخت مترجم از جامعۀ هدف یا کشور مقصد حائز اهمیت است و سازوکار دقیقی می‌طلبد که در پرتو آن بتوان در جذب مخاطب خارجی موفق بود.
ممکن است یک اثر در جامعۀ ما پرفروش یا مقبول باشد اما ترجمۀ آن نتواند مفاهیم مورد نظر را به خوبی منتقل کند. در اینجا تسلط مترجم و آشنایی با زبان مقصد، همچنین همکاری و اشراف نویسنده بر متن ترجمه شده می‌تواند از جمله نکات کلیدی باشد که موفقیت برگردان از یک زبان به زبان دیگر را در پی داشته باشد.
دفاع‌پرس: نظرتان راجع به اینکه یک‌سری افراد به‌عنوان سفیران انقلاب، فرهنگ ایثار و شهادت کشور ما را ترویج می‌دهند چیست؟
شخصاً بر این باورم که گسترش فرهنگ متعالی جهاد، ایثار و شهادت، نسخۀ نجات کشور است. راز ماندگاری هر مکتب و نهضتی به میزان اخلاص آن است، برهمین مبنا انقلاب ما نهضتی ابدی است و هیچ اتفاقی نمی‌تواند آن را از بین ببرد. فرهنگ ایثار و شهادت برگرفته از رهنمودهای امام راحل و منویات رهبر معظم انقلاب است که باید نسل در نسل ترویج شود تا این اندیشه و آرمان خالصانه محفوظ و جاودانه بماند. سفیران چنین فرهنگ ارزشمندی در واقع مروّجان انسانیت و نیکی و راستی هستند.
این سفیران با تکیه بر اعتقادات و دانش و بینش خود می‌توانند هر آنچه بر ملت ما گذشته است را با بیان و کردار قابل قبولی به دیگران انتقال دهند تا به نوعی پرچمدار آزادی و آزادگی باشند و چراغ راهی برای ملت‌های ستمدیده که برای رهایی خویش از سلطۀ اجانب و مستکبران.
از سوی دیگر، اشاعه و گسترش این فرهنگ پویا و غنی می‌تواند خدامحوری و خودباوری مردم همیشه در صحنۀ ایران اسلامی‌مان را تداعی کند که در طول تاریخ از تمامی آزمون‌ها سربلند بیرون آمدند.
مسئولان امر و متولیان فرهنگی باید حداکثر بهره‌برداری از ظرفیت موجود را ببرند و در تلاش باشند که فرهنگ و ادبیات کشور ما بیش از پیش در جهان بدرخشد و از سوی دیگر ارزش‌های ذاتی انقلاب‌مان را به اقصی نقاط دنیا صادر کنیم.
دفاع‌پرس: میزان استقبال دانشجویان خارجی از کتاب «حاج جلال» چطور بود؟
تا آنجا که اطلاع دارم این کتاب به پنج زبان عربی، انگلیسی، اردو، کردی سورانی و اسپانیایی ترجمه شده است. به نظرم ارائه پاسخ قطعی به این سؤال نیازمندِ گذشتِ زمان است تا ضمن استمرار چرخۀ توزیع مناسب به مرور در جریان برداشت‌های مخاطبان قرار گیریم.
اما با توجه به همایش بین‌المللی نهضت ترجمه که با حضور دانشجویان کشورهای مختلف برگزار شد. بازخوردهایی از مخاطبان دریافت کردیم، همچنین حجم مطالب ارسالی و برداشت‌های آزاد و ادبی این دانشجویان حکایت از استقبال گستردۀ مخاطبان خارجی با کتاب حاج‌جلال دارد.
عمدۀ این دانشجویان که به نوعی می‌توانند سفیران فرهنگی ایران باشند برداشت خود را در قالب دلنوشته، نقد و بررسیِ نگارش و فضای روایت‌ها بیان کرده‌اند. به علاوه، وجود نسخ کتاب در کتابخانۀ دانشگاه‌های کشورهای مقصد می‌تواند به‌عنوان مرجعی مورد استفادۀ علاقه‌مندان و پژوهشگران دفاع مقدس قرار گیرد. دسترسی آماری به اینکه دقیقاً چه میزان استقبالی شده باشد ندارم، اما با توجه به ارتباطات بین‌المللی ناشر و توزیع در کشورهای هدف تا حدودی می‌توان به اقبال مخاطبان خارجی امیدوار بود.
نه فقط دربارۀ کتاب خودم بلکه برای تمام نویسندگان کشورم چنین آرزویی دارم که آثارشان با اقبال و استقبال خوانندگان دیگر کشورها مواجه شود تا از این طریق گامی هرچند کوچک در معرفی و شناساندن ارزش‌های اصیل ایران عزیزمان برداریم. ایران‌ِ ما سرشار از شاهکارها و گنجینه‌هایی است که می‌تواند معرّف ما در جهان باشد و آیین و فرهنگ ما را با تکیه بر ادبیات شکوهمند و خلق آثار فاخر به مردم دنیا بشناساند.
دفاع‌پرس: اندکی در خصوص محتوای کتابتان توضیح دهید؟
بهتر بود پاسخ این سؤال را از مخاطب کتاب جویا می‌شدید تا جواب منِ نویسنده به نوعی خودستایی تلقی نشود. به‌هرحال، کتاب «حاج‌جلال» در واقع واگویه‌های بزرگمردی از روستای مریانج همدان است که ناگفته‌هایی از رشادت چهار جگرگوشه‌اش را با مخاطبان فرهنگ دفاع مقدس به اشتراک می‌گذارد.
سطر سطر این کتاب سرشار از جوانمردی و صبوری حاج «جلال حاجی‌بابایی» و همسرش «افروز» است که شوق لبیک به فرمان امام آنها را بر این می‌دارد تا فرزندان‌شان را یکی پس از دیگری رهسپار جبهه‌ها کنند. جنگ تحمیلی و دوران هشت‌سالۀ دفاع مقدس در این کتاب از زاویۀ نگاه حاج‌جلال ترسیم و تعریف می‌شود تا مخاطب ضمن همذات‌پنداری با شخصیت‌های اصلی، در چند وچون ماجرا قرار گیرد و خود را در میانۀ میادین نبرد احساس کند.
بنا به گفتۀ یکی از اساتید مطرح در حوزۀ مباحث مقاومت، می‌توان این کتاب را آغازگرِ گونه یا ژانری جدید تحت عنوان «نقش خانواده در جنگ» قلمداد کرد، چرا که جای جای متن می‌توان ردپای حضور و ارتباط این خانوادۀ کشاورزادۀ همدانی را در آن دید. هرچند که نوع ارتباط مخاطب با متن و درک مفاهیم ارزشی رسالتی سنگین است که امیدوارم توانسته باشم به این مهم دست یابم.
دفاع‌پرس: با توجه به اینکه این کتاب توسط نویسنده زن ایرانی نگاشته شده، نظر شما راجع اهمیت اسلام و جمهوری اسلامی به زنان چیست؟
معتقدم دین اسلام و به تبع آن انقلاب اسلامی ایران به زنان اعتبار و هویت بخشید، چیزی که در ادوار گذشته چندان به آن توجهی نمی‌شد. انقلابِ مردم ما با دیدِ الهی و انسانی به زن نگریست و این مخلوق قابل احترام را از سلطۀ خرافات و بی‌بندوباری و باروریِ صِرف نجات داد.
غربی‌ها بانوان ما را آن‌گونه می‌پسندند که شبیه زنان و دختران خودشان غرق در منجلاب تباهی باشند اما دین مبین اسلام رهیافت و رهنمودهای حکیمانه‌ای دارد که برایندش عزت، سعادت و سلامت زن است.
دیدگاه ما نسبت به بانوان با دیدگاه غربی‌ها و غرب‌زده‌ها متفاوت بوده و خواهد بود و همین هم برگِ بَرنده‌ای است که نیّت حق و حقانیت ما را ثابت می‌کند. اینکه در جامعۀ ما زنان همپای مردان حضورِ سالم و نقش پررنگی در اجتماع دارند و با رعایت حریم اخلاقی به کار و حرفۀ خود مشغول هستند خود دلیلِ محکمی بر این ادعاست. زندگی با چنین تفکر و عقیده‌ای هم جامعه را سلامت می‌دارد و هم از انحرافات گریبانگیر مجامع غربی حفظ می‌کند.
زنان و دختران ایران اسلامی به تبعیت از حضرت فاطمه (س) و حضرت زینب (س) پرچمدار عفاف و حجاب و پاک‌سرشتی‌اند و به کوری چشم دشمنان فریبِ ادعاهای پوچ و شعارهای پوک غربی‌ها را نمی‌خورند چرا که همچون امت رسول‌الله در طول تاریخ همواره طیبه مانده‌اند و می‌مانند.
انتهای پیام/
