یادداشت/ سردار منوچهر امان‌اللهی

دین و پیشگیری اجتماعی از جرم

دین در طول تاریخ یکی از موثرترین مامن‌ها در برابر ناهنجاری‌ها بوده است، افراد را در برابر آسیب‌های مختلف اجتماعی حمایت کرده و با ایجاد آرامش و امید در بین افراد، آنان را از این نوع آسیب‌ها فارغ می‌کند.
کد خبر: ۵۶۷۷۴۷
تاریخ انتشار: ۲۸ دی ۱۴۰۱ - ۰۵:۲۸ - 18January 2023

دین و پیشگیری اجتماعی از جرمگروه اجتماعی دفاع‌پرس- سردار «منوچهر امان‌اللهی» فرمانده انتظامی استان چهارمحال و بختیاری عموم علمای تعلیم و تربیت بر نقش مهم و موثر تربیت دینی در پیشگیری از جرم، تامین اجتماعی و به دنبال آن آرامش انسان‌ها و ایجاد رابطه مثبت با جامعه و دنیای پیرامون اذعان دارند.

با این حال باید بهترین شیوه‌ها، آموزه‌ها، دستورات و شعائر دینی را به بشر آموخت.

بی شک امنیت اجتماعی زمانی افزایش می‌یابد که قانون به عنوان فرهنگ عمومی پذیرفته شود و وجدان و فطرت بشری خود به عنوان پلیس در جامعه عمل کند و هر کس خود پلیس و مجری درستی برای اجرای قانون شود و این ممکن نیست مگر آن که از روش دین استفاده کنیم.

دین محاسبه‌گری، مهار و کنترل نفس را به خود بشر واگذار می‌کند و بیش از آن که دیگری در نظر آید خدا و محاسبه وجدان و فطرت پا در میان می‌گذارد؛ از این رو تقوا به عنوان‌ ساز و کاری درونی و مدیریت کنترل اجرایی قوانین در انسان مومن عمل می‌کند به گونه‌ای که ارزش‌های انسانی را در انسان تقویت و جایگزین ارزش‌های نابهنجار و غیردینی می‌کند.

پیشگیری از وقوع جرایم در سایه خود کنترلی فردی و تقوی، افزایش آستانه تحمل، عفو و بخشش، افزایش همبستگی خانوادگی، ترویج شادکامی و سلامت روح جسم با توجه به توصیه‌ها و دستورات دینی، توسعه و ترویج فریضه امر به معروف و نهی از منکر در مشارکت اجتماعی در راستای پیشگیری از وقوع جرم، به کاهش و تعدیل جرایم و آسیب‌های اجتماعی کمک می‌کند.

نهادینه سازی هنجار‌ها و ارزش‌ها با یک برنامه ریزی منسجم و هماهنگ از سوی نهاد‌های فرهنگی یک ضرورت است چرا که دین در طول تاریخ یکی از موثرترین مامن‌ها در برابر ناهنجاری‌ها بوده است، افراد را در برابر آسیب‌های مختلف اجتماعی حمایت کرده و با ایجاد آرامش و امید در بین افراد، آنان را از این نوع آسیب‌ها فارغ می‌نماید.

بی تردید، یافتن راه حل برای مشکلات اجتماعی، صرفا از توان دولت‌ها خارج بوده و بر نمی‌آید؛ در این میان مراکز علمی پژوهشی، نهاد‌های مدنی مردمی به ویژ مساجد در جامعه اسلامی هستند که در کنار مردم ها، دولت‌ها یا حتی پیشاپیش آن‌ها به چاره جویی بر می‌خیزند.

مسجد، پایگاه تبلیغ دین اسلام بوده و بسیاری از آثار اجتماعی نظیر اخلاص و درستکاری، ساماندهی زندگی و نظم و تقوا بر آن مترتب است. افرادی که بیشتر به مسجد مراجعه دارند، کمتر حقوق دیگران را ضایع می‌کنند، زندگی خود را با نظم بیشتری توامان کرده و آثار و رفتار دینی در زندگی اجتماعی آنان نیز به چشم می‌خورد؛ از سوی دیگر، نقصان ارزش‌های دینی سبب بروز بی نظمی و آشوب‌های اجتماعی می‌شود.

نتایج حاکی از آن است، تشکیل ستاد‌های حفاظت اجتماعی در مساجد به ویژه مساجد محله‌ای در قالب تشکل‌های مردمی به منظور پیشگیری از بروز و گسترش جرایم و آسیب‌های اجتماعی، بالا رفتن ضریب امنیت مشارکت‌های مردمی و مسئولیت‌های اجتماعی در سطوح محله‌ای و شهری و توجه به نقش امنیتی مسجد و برقراری عدالت اجتماعی در میان اقشار مختلف جامعه می‌توانند در راستای افزایش هرچه بیشتر امنیت اجتماعی باشد.

تهدیدات و آسیب‌های اجتماعی از دیر باز یکی از مسائل فراروی امنیت در ابعاد فردی و اجتماعی بوده است. شناخت پدیده ها، مسائل و این آسیب‌ها که جزء عوامل زمینه ساز بروز بسیاری از جرایم هستند مستلزم نگرشی همه جانبه و در تمام ابعاد بر مسائل می‌باشد.

از طرفی نهاد‌های اجتماعی مانند خانواده، مساجد و ... که جزء نهاد‌های اثر بخش در کنترل درونی افراد به حساب می‌آیند می‌توانند با انجام برنامه ریزی‌های دقیق و گسترش زمینه‌های مشارکت جویی، مشارکت پذیری و مسئولیت پذیری افراد زمینه بسیاری از آسیب‌های اجتماعی و به تبع آن بروز جرایم را کاهش دهند.

نگاهی به کارکرد‌های اجتماعی، دینی، اقتصادی، سیاسی و ... مساجد مبین این مسئله است که مساجد به عنوان کانونی کاملا اسلامی مسئول پرورش فکری، ذهنی، دینی و حتی پرورش روانی افراد جامعه می‌باشد. چرا که وقتی تضاد‌ها و تعارضات در یک فرد از بین روند و فرد برای انجام یا عدم انجام یک عمل مردد نباشد طبیعتا از سلامت بهداشت روانی خوبی برخوردار خواهد شد و این مسئله منجر به تقویت روحیه کنترل درونی شده و فرد را از گرایش به بدی ها، کژ رفتاری‌ها و ناسازگاری‌های اجتماعی باز خواهد داشت.

مساجد با بهره وری از تخصص گروه کاری خود که شامل ائمه جماعات، هیئت امنا و خادمان می‌باشد، می‌توانند زمینه بروز و ظهور بسیاری از مسائل آسیب‌های اجتماعی را از طریق آموزش‌های تخصصی همراه با جذابیت در جمعیت مخاطب خود کاهش دهند، ضمن اینکه اگر این آموزش‌ها از سنین پایین‌تر و با لوازم کمک آموزشی مناسب همراه شود در ذهن و فکر کودکان و نوجوانان نهادینه شده و ماندگاری و اثرجذبی بالایی خواهد داشت.

توجه به آموزه‌های دینی در خصوص پیشگیری از جرم، برای نظام قضائی ما که مبتنی بر احکام اسلامی از اهمیت بالایی برخوردار است.

بی تردید اقدام پیشگیرانه از وقوع جرم، بزهکاری، انحراف و گمراهی از اصول قضائی اسلامی و سیاست جنایی اسلام محسوب می‌شود؛ این اقدامات پیشگیرانه مجموعه‌ای از فعالیت‌های سازنده تربیتی، آموزشی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی را در بر می‌گیرد.

در نظام حیات اجتماعی اسلام همواره پیشگیری از وقوع جرم مقدم بر اصلاح است و بر این اساس دارای مبنای عقلایی است و لذا مورد قبول همگان بوده و از اهمیت حیاتی برخوردار می‌باشد، زیرا از طریق آن از اتلاف نیرو‌ها و سرمایه‌ها و نسل‌ها جلوگیری به عمل می‌آید.

انتهای پیام/ 241

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار