«محمدعلی روزبهانی»، دانشآموخته دکتری فلسفه علم و تکنولوژی و فارغالتحصیل مقطع کارشناسی ارشد فلسفه هنر در گفتوگو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاعپرس، در پاسخ به اینکه شهید آوینی با درک خاصی که هنر داشت، نظرش نسبت به هنرهای تجسمی بالاخص گرافیک بدیع و نو بود، شاخصه اصلی و رسالت مهم هنر تجسمی از نظر شهید آوینی چیست، اظهار داشت: سید مرتضی آوینی از میان هنرهای تجسمی بیش از همه به نقاشی و گرافیک توجه نشان داده است. او مطالعه عالمانهای در تاریخ نقاشی و تاریخ گرافیک داشته و با نکته سنجی ظریفی سعی کرده ویژگیهای نقاشی و گرافیک انقلاب اسلامی را از دل ماجرای تاریخ این هنرها بیرون کشد.
آوینی هنر انقلاب اسلامی را هنری مردمی میداند
این مدرس دانشگاه بیانگری و ابلاغ پیام الهی را مهمترین ویژگی نقاشی و گرافیک از منظر شهید آوینی دانست و با تاکید براینکه ایشان معتقد بود نقاشی انقلاب اسلامی از آبستراکسیون و سبکهای انتزاعی فاصله میگیرد و به سبکهای واقعگرایانه و نمادپردازانه نزدیکتر میشود، افزود: از طرفی آوینی هنر انقلاب اسلامی را هنری مردمی میداند که مخاطب آن عموم مردم است، نه هنری مناسب مجالس روشنفکرانه و محافل خاص هنری.
این کارشناسی ارشد فلسفه هنر تصریح کرد: شهید آوینی نزدیکی نقاشی انقلاب اسلامی به گرافیک را از این منظر موجه میداند که در این تقرب زبانی عامه فهم و عامه پسند مییابد و میتواند به خوبی با مخاطب گفتوگو کند. همین طور روی آوردن به نمادگرایی یا سمبولیسم در نقاشی انقلاب اسلامی امری ناگزیر برای به تصویرکشاندن معانی باطنی و معنوی است، نمادگراییای که در بسیاری دلالتهایش، دلالتی فطری دارد و برای همه جانهای آزاده و برای همه نسلها و انسانها قابل دریافت و ادراک است.
سید شهید، قائل به ظرفیت بالای گرافیک برای «هنرمند انقلاب اسلامی» بود
روزبهانی در پاسخ به اینکه شهید آوینی معتقد بود گرافیک بین هنرهای تجسمی بیشترین خدمت را میتواند به انقلاب اسلامی بکند، ظرفیت این هنر در چیست که او چنین باوری را دارد؟ آیا در ادامه گرافیک انقلاب اسلامی توانست در میدان هنر بازیگری مؤثری داشته باشد؟ گفت: با توجه به مبانی سید مرتضی آوینی در تعریف هنر انقلاب اسلامی و فاصلهگذاری میان آن با هنر مدرن، بدیهی بود که سید شهید، در گرافیک ظرفیت بسیار بالاتری برای به سرانجام رساندن «هنرمند انقلاب اسلامی» قائل باشد.
این دانشآموخته فلسفه علم عنوان کرد: او با نقد انگاره هنر برای هنر و بیان مبانی حقانیت هنر متعهد، تعهد گرافیک به ابلاغ پیام را نقطه عطفی برای به کارگیری این هنر میداند لذا در این مسیر تکنیک را در خدمت آرمانهای انقلاب اسلامی میداند. گویی در میان همه هنرها این گرافیک است که ناگزیر باید به گفتوگو با مخاطب پایبند باشد و به بهترین شیوه رسانهای برای ابلاغ پیام گردد.
مهمترین ویژگی سوره آوینی مسالهمندی بود
وی درباره تاثیرات نشریه سوره به مدیریت شهید آوینی در فضای هنرهای تجسمی گفت: میتوان گفت مهمترین ویژگی سوره آوینی مسالهمندی بود. مسالهمندی به دو پایه و اساس احتیاج دارد. نخست روحی پرشور، دردمند و حساس که شنوای نبض جامعه بتواند تصویری روشن از بحرانها، چرخشها و رخدادهای پیش رو در بحبوحهی خاص تاریخی خودش ارائه دهد. این روح توسط سید مرتضی آوینی دائم و مستمر به سوره دمیده میشد و آن را و موضوعات آن را چه در زمانهی خودش و چه در روزگار ما زنده نگاه داشته است. دوم آگاهی و تسلط علمی و تخصصی به موضوع و مساله که میتوان گفت در سوره آوینی و به ویژه در نوشتههای خود شهید به خوبی متجلی و آشکار است.
این کارشناسی ارشد فلسفه هنر با بیان اینکه خود آوینی تحصیل کردهی گرایشی هنری در دانشکده هنر بود و معماری، نقاشی و فیلم جزء جداییناپذیری از علاقهها و تجربه زیستهاش بود، گفت: ایشان وقتی بر مسالهای دست میگذاشت مساله امری روزمره و پیشامد حادثهها یا توجهات غیرضروری نبود بلکه از دل یک سنت تاریخی یا فرهنگی رخ گشوده بود. توجه آوینی به ظرفیت ویژه و بینظیر گرافیک انقلاب اسلامی و همچنین فصلگذاری میان نقاشی و گرافیک را میتوان از همین منظر دانست.
شهید آوینی ایرانیان را به دیدار هنر جدید برده است
این کارشناسی ارشد فلسفه هنر تاکید کرد: نگاشتههای او در هنرهای تجسمی از معدود پیشرویهایی است که ما ایرانیان را با یک خودآگاهی عمیق تاریخی و فرهنگی به دیدار هنر جدید برده است و با اعتماد به نفسی برآمده از راه جدیدی که انقلاب اسلامی گشوده است، با رویکردی انتقادی جوهره زیبایی شناسی هنر غربی را واکاوی میکند و تمایزات ما و دیگری غربی ما را بر آفتاب میاندازد.
روزبهانی ادامه داد: از دیگر سو توجه آوینی به نقد آثار تجسمی-نقاشی و گرافیک- هنرمندان انقلاب اسلامی، میتوانست به بنیانگذاری سنتی در نقد هنری منجر شود اما به نظر میرسد پس از شهادت او، چندان که باید مورد عنایت قرار نگرفت و ما همچنان با ضعفی اساسی در نقدنویسی از منظری غیر غربی مواجهیم.
انتهای پیام/ 121
