بیشتر کتاب‌های تاریخی دفاع مقدس، کتاب‌های تاریخ نظامی هستند/ سواد عمومی مردم در حوزه تاریخ رو به کاهش است
به گزارش گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، مستقر در محل برگزاری چهل و سومین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران؛ دکتر غلامرضا عزیزی، رییس سابق پژوهشکده اسناد و کتابخانه ملی و محمد کرمی محقق وپژوهشگر با حضور در «کارگاه آموزشی تاریخ نگاری محلی دفاع مقدس» به تشریح دید گاه‌های خود پرداختند.
عزیزی در این کارگاه اظهار داشت: بیشتر کتاب‌های تاریخی دفاع مقدس، کتاب‌های تاریخ نظامی هستند و به تشریح عملیات، اهداف و... میپردازند و یا به بحث‌هایی پیرامون قطعنامه‌های بین المللی راجع به جنگ تحمیلی تعلق دارند. جنگ پدیده‌ای بود که علاوه بر ابعاد نظامی ابعاد دیگری هم داشت که کمتر به آن‌ها توجه شده است مثل ابعاد فرهنگی و اقتصادی و ... از سوی دیگری از لحاظ جغرافیایی هم این کتاب‌ها محدود مناطق درگیر مستقیم جنگ یعنی جنوب و جنوب غربی هستند.
این محقق تصریح کرد: اینکه هر قسمت از کشور چه نقشی در این پدیده داشته و تاثیر و تاثر مردم از جنگ و جنگ بر مردم مناطق مختلف چگونه بوده است، پدیده‌ای مغفول مانده است. نقش استان‌ها در دفاع مقدس و تحولات آن چیست؟ ما در رویکرد خود تلاش داریم به بطن جامعه رفته و طبقات پایین جنگ را بررسی کنیم. با این رویکرد می‌شود فهمید مردم هر منطقه چه نقشی در جنگ داشته و جنگ چه تاثیری بر آنان داشته است.
وی تاکید کرد: خوشبختانه ما اطلاعات منفرد زیادی در این زمینه داریم وکسان زیادی که در جنگ حضور داشته اند خاطرات و تجربه زیست خود را نوشته اند. آثار آنان منبع خوبی برای ماست. ولی نیرو‌های رزمی تا مدت‌ها مسایل محرمانه‌ای داشتند که امروز مساله محرمانگی در خیلی از مسیل برداشته شده است.
وی افزود: موضوع دیگر در تاریخ نگاری مستند، افزونگی اطلاعات و اسناد منتشره است. بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس این امکان را بوجود آورد که ما بتوانیم خرد نگاری در این زمینه داشته باشیم و از لایه‌های عمده به لایه‌های خرد تری برسیم و تحولات استانی دفاع مقدس را مد نظر قرار دهیم. این پروژه بر مبنای سه عنصر زمان (جنگ)، مکان (استان) و رویداد (روید‌های بطن جامعه) شکل رفته است. موضوع جنگ به حق، تعلق خاطری را به دنبال دارد که می‌تواند به تقویت عناصری هویت دینی و ملی منتهی شود.
عزیزی با بیان اینکه تاریخ پلی بین گذشته آینده ماست تاکید کرد: عمدتا تاریخ نگاری در سطح بالا بوده است و ما می‌خواهیم این کار را یک درجه پایین‌تر بیاوریم و برای اینکه تاریخ نگاری بی حب و بغضی داشته باشیم و نسل جوان بتوانند از آن بهره بگیرند، روش توصیفی ترکیبی را در نگارش آن پیشه کرده ایم.
عزیزی محقق و پژهشگر گفت: تاریخ نگاری توصیفی دفاع مقدس بیشتر به روش ترکیبی نزدیک است که محقق از میان مجموعه اسناد دست به گزینش عقلی اطلاعات می‌زد و ضمن نقد درونی و بیرونی آن‌ها را تدوین می‌کند. در این راستا مهمترین نکته این است که یادداشت‌ها و فیش‌ها تجزیه و تحلیل شوند تا دیگرتن بر آن خرده نگیرند و به آن صحه بگذارند.
سواد عمومی مردم در حوزه تاریخ رو به کاهش است
در ابتدای این نشست محمد کرمی در قامت مجری برنامه گفت: دانسته‌های تاریخی نقش مهمی در مطالعات تطبیقی دارند و سهم مهمی در کشف دقیق ریشه یابی وقایع. این تاریخ نگاری در حوزه تصمیم گیری می‌تواند مهم باشد و چراغ راه ملت‌ها است. دانستن تاریخ به ما نشان می‌دهد محدودیت‌های کار‌ها کدام‌ها هستند و به ما می‌آموزد که یک شبه نمی‌توان به جایی رسید.
این محقق تاکید کرد: اگر تصور کنیم در دوران بحران‌ها و جنگ باید به صلح تن داد این به بیراهه رفتن است. البته بستر‌های تاریخی از نسلی به نسل دیگر متفاوت است. بر اساس پژوهشی ۷۰ درصد نسل فعلی عراق نظرشان نسبت به جنگ عوض شده است.
وی افزود: مهمترین پدیده بعد از انقلاب اسلامی، هشت سال دفاع مقدس بود. دفاع مقدس گنج عظیمی است که هرچه به آن توجه شود بخش‌های تازه‌ای را نمایان می‌کند. تاریخ خمیرمایع تجزیه و تحلیل خوب است، ولی متاسفانه به آن پرداخته نمی‌شود و سواد عمومی مردم در حوزه تاریخ رو به کاهش است.
انتهای پیام/ ۱۴۱
