به گزارش گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس، نشست علمی تاریخ شفاهی با عنوان «آسیب‌ها و چالش‌ها، راهکار‌ها و روش‌ها» با حضور غلامرضا عزیزی، محمد قاسمی‌پور، یدالله عزیزی، عباس حیدری مقدم، قربانعلی کناررودی، مصطفی نیکنام، محمد محمدی‌نیا، فرازمند و جمعی از علاقه‌مندان و صاحب‌نظران حوزه تاریخ شفاهی روز سه‌شنبه (دوم خرداد) در موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد.
در این نشست، مباحث مربوط به آسیب‌های نظری، روشی و اجرایی تاریخ شفاهی توسط اساتید و صاحب‌نظران مورد نقد و بررسی قرار گرفت.
در ابتدای این نشست یدالله عزیزی ضمن ارائه کاملی از آسیب‌های مباحث نظری، اجرایی و روش‌شناختی تاریخ شفاهی اظهار داشت: عدم درک صحیح مفهوم تاریخ شفاهی، در هم آمیختگی تاریخ، روایت، خاطره، یاد و حافظه؛ فراموشی، سکوت و تحریف و توجه نکردن به سندیت مصاحبه از آسیب‌های نظری است.
وی ادامه داد: تعدد مراکز تاریخ شفاهی، همه‌گیری و سری‌سازی، نبود وحدت رویه در انجام پروژه‌های تاریخ شفاهی، عدم ارتباط و یا ناهماهنگی بین مراکز تاریخ شفاهی، فردمحوری و اعمال سلایق مدیریتی، جناح‌گرایی و سیاست‌زدگی، و عدم آموزش و ... از جمله آسیب‌هایی است که ما در این حوزه شاهد آن هستیم.
در ادامه محمد قاسمی‌پور نیز با اشاره به عدم درک صحیح از تاریخ شفاهی اظهار داشت: عدم درک صحیح از تاریخ شفاهی منجر به عدم بومی‌سازی تاریخ شفاهی در کشور ما شده است.
وی افزود: نگاه تولیدمحور و محصول‌محور به تاریخ شفاهی، فقدان رشته‌های علوم اجتماعی و فرهنگی، عدم مخاطب‌شناسی مناسب و صحیح در تاریخ شفاهی، عدم وجود نظام‌نامه حقوقی و اخلاقی و... از دیگر آسیب‌های تاریخ شفاهی در حوزه‌های نظری، روشی و اجرایی است.
قربانعلی کناررودی نیز با اشاره به لزوم آموزش مجریان تاریخ شفاهی در حوزه تاریخ اظهار داشت: عدم آموزش صحیح مجریان تاریخ شفاهی، یکی از مهم‌ترین آسیب‌ها در این حوزه است. عدم تفکیک دو بخش ثبت، ضبط و انتشار، عدم آشنایی با موضوع شناسی، عدم وجود طرح‌نامه در ابتدای کار تاریخ شفاهی و ... را از دیگر آسیب‌های این حوزه دانست.
محمدی‌نیا نیز عدم وجود متولی تاریخ شفاهی در کشور را از آسیب‌های اساسی این حوزه دانست و گفت: حفاظت و نگهداری صحیح از اسناد و منابع تاریخ شفاهی، امری بسیار مهم و ضروری است که نبود متولی مشخص، آسیب‌هایی به این حوزه وارد کرده است. عدم الگوی استاندارد در تدوین و انتشار تاریخ شفاهی، فقدان مالکیت معنوی، نبود هدف‌گذاری مشخص میان مدت و بلند مدت و ... را از دیگر آسیب‌های این حوزه دانست.
مصطفی نیکنام در جمع‌بندی مطالب عنوان شده اظهار داشت: جهت‌گیری تاریخ شفاهی به‌سوی زندگینامه‌نویسی، خاطرات شفاهی و تاریخ شفاهی فردی به شکلی است که نویسندگان و مجریان تاریخ شفاهی به این مقوله متفاوت می‌نگرند. برخی از آنان تاریخ شفاهی فردی شاخص را در قالب صحیح و درست تدوین کرده و آن را به اثری جذاب و خواندنی به گونه زندگینامه داستانی تبدیل می‌کنند. برخی دیگر آن را در قالب خاطرات شفاهی یک فرد جمع آوری کرده و تدوین می‌کنند.
وی افزود: آسیبی که در این بین دیده می‌شود این است که؛ سوژه، آنچنان فرد شاخصی نیست تا به زندگینامه داستانی تبدیل شود، اما خاطرات خوبی دارد. تعداد این دست سوژه‌ها بسیار و اتفاقاً حامل اطلاعات و خاطرات بسیار خوبی از تاریخ هستند. تبدیل خاطرات این افراد به یک کتاب خاطرات شفاهی غالبا جذاب نبوده و خواننده معمولا می‌بایست به‌دنبال یک نقطه فراز و جالب توجه در زندگی آن فرد باشد.
انتهای پیام/ 118
