به گزارش خبرنگار حماسه و جهاد دفاع‌پرس، به مناسبت هفته دفاع مقدس «سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی» رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران با حضور در خبرگزاری دفاع مقدس از تحریریه و بخش‌های مختلف بازدید کرد و در مصاحبه کوتاهی به سوالات خبرنگار این مجموعه پاسخ داد که در ادامه ماحصل این گفت‌وگو را می‌خوانید.
داشته‌های بنیاد شهید جوابگوی نیاز جامعه هدف نیست/ نمی‌توانیم جای تمامی دستگاه‌های اجرایی کشور باشیم
دفاع‌پرس: از مدتی پیش یک اصلاح ساختاری در بنیاد شهید صورت گرفت و بخش‌هایی از این سازمان درهم ادغام شد، با توجه به اینکه بار‌ها در صحبت‌های خود به این نکته اشاره کرده‌ای که بنیاد شهید نهادی خدماتی نیست، رویکرد شما از این اقدام چه بود و چه هدفی در پی داشت؟
بنیاد شهید ۲ وظیفه ذاتی دارد یکی ترویج و دیگری تکریم. موضوع ترویج تربیت عموم جامعه با استفاده از بار فرهنگی و غنای فرهنگی فوق العاده‌ای است که در حوزه ایثار و شهادت وجود دارد و توسط ایثارگران، خانواده شهدا و جانبازان ایجاد شده است، یعنی اقدامی زینبی همچون حضرت زینب (س) که در امتداد کربلای حسینی کار تبلیغی و ترویجی انجام داد. بنیاد شهید نیز در راستای جهاد مجاهدان و شهادت شهیدان و ایثارگری ایثارگران کار زینبی انجام می‌دهد.
در حوزه تکریم که بی ارتباط به ترویج نیست، حفظ شان و کرامت خانواده‌ها و پاسخ به نیاز‌های مشروع آنان از مسوولیت‌های ماست که شامل نیاز‌های معیشتی، درمانی، رفاهی و تفریحی این افراد است و سه و نیم میلیون جامعه تحت پوشش ما در همه ابعاد نیازمند خدمات هستند. چه در حوزه ترویج و چه تکریم بنیاد شهید نه در قانون و نه در امکان عقلی و عملی نمی‌تواند جای تمامی دستگاه‌های اجرایی کشور بنشیند، نمی‌تواند جای وزارت مسکن، شهرداری و راه و شهرسازی برای تامین خانه باشد، باید زمینش را وزارت مسکن تامین کند، زیرساخت را وزارت نیرو بدهد و شهرداری مجوزاتش را صادر کند تا خانه‌ای ساخته شود. نقش بنیاد شهید در این مرحله به عنوان کسی که معاضدت و پشتیبانی می‌کند وارد عمل می‌شود.
این مورد در همه حوزه‌ها و مقولات وجود دارد. شاید ما در بنیاد شهید یک واحد اجرایی کوچک از همه این‌ها داشته باشیم، اما جوابگوی نیاز جامعه هدف نیست. بنیاد شهید در کور ۳_۲ بیمارستان دارد که نمی‌تواند کل کشور را در این چند بیمارستان پذیرش کند از طرفی همه بیمارستان‌های کشور نسبت به خانواده شهدا موظف به خدمات رسانی هستند، همانطور که کل جامعه نسبت به قشر که از جان و ناموس و خاک ما دفاع کردند سپاسگزار هستند، دستگاه‌های اجرایی نیز وظیفه‌ای دارند.
خدماتی نبودن ما به این معناست که نقش بالاتری داریم و بنیاد شهید از سازمان خدماتی صرف تبدیل به یک سازمان معاضدتی تبدیل شود و به فلان دستگاه درباره وظایفش نسبت به ایثارگران تذکر دهیم و پیگیری کنیم چقدر این کار را انجام داده و چقدر نداده، به همین منظور وارد دستگاه شهید رجایی شدیم و با کمک سازمان اداری استخدامی به دستگاه‌ها امتیاز دادیم. در همه دستگاه‌ها مشاور امور ایثارگران منصوب شدند و شرح وظایف با حضور معاون اول رئیس جمهور و سازمان اداری استخدامی ابلاغ شد. از طریق ماده ۷۴ قانون جامع ایثارگران گزارش عملکرد دستگاه‌های مختلف در حوزه اجرای قوانین ایثارگران سالانه به مقام معظم رهبری و رئیس جمهور ارائه می‌شود و از طریق شورای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و استانداران اقدامات دستگاه‌ها را پیگیری می‌کنیم.
به دنبال ایجاد یک سازمان راهبردی و راهبر هستیم
در دراز مدت ما به دنبال این هستیم بنیاد شهید تبدیل به سازمانی راهبردی و راهبر شود. اینکه چرا رئیس بنیاد شهید معاون رئیس جمهور است، چون وظیفه‌ای کنار سایر وظایف نیست بلکه از منظر رئیس جمهور موضوعات را در همه وزراتخانه‌ها دنبال می‌کند تا به نتیجه برسد. این موضوع مغفول مانده بود و همه پایشان را عقب کشیده بودند، در موضوعی مثل تبدیل وضعیت که قانون هم بود باید هرکس وظیفه خودش را انجام می‌داد، ما داریم این نقش‌ها را تغییر می‌دهیم.
در زمینه اصلاح ساختاری شش معاونت در سه بخش ایجاد شد. ۲ معاونت نقش خدمات رسانی دارند ۲ معاونت دیگر نقش تربیتی فرهنگی و ۲ معاونت پشتیبانی هستند که حقوقی و پارلمانی هستند. حوه خدماتی توانمندسازی و مددکاری است که مددکاری در سطح مردمی با استفاده از نیرو‌های مردمی انجام می‌شود و حوزه درمان و توانمندسازی خدمات مستقیم بنیاد را با ارتقا کیفیت ارائه می‌دهیم.
۵۰ دستگاه تقریبا هیچ کدام از وظایف خود نسبت به ایثارگران را انجام ندادند
دفاع‌پرس: عملکرد سازمان‌ها را نسبت به تعهداتشان چطور ارزیابی می‌کنید؟
متفاوت هستند. گزارشی تهیه کردیم نسبت به عملکرد پارسال، هرچند ابزاری برای ارزیابی سنجش نداریم و در حال ایجاد شاخص هستیم تا با دستگاه‌ها به توافق برسیم و نظام کنترل تقاطعی داشته باشیم. براساس ارزیابی اولیه سازمان‌ها به سه گروه تقسیم شدند سازمان‌هایی که به بیش از ۷۰ درصد وظایف عمل کردند، سازمان‌هایی که به ۵۰ درصد وظایف خود عمل کرده‌اند و آن‌هایی که اصلا عمل نکردند. ۱۵۰ دستگاه مورد بررسی قرار گرفته که تقریبا به طور مساوی در این سه بخش پراکنده شدند. ۵۰ دستگاه نزدیک به صفر درصد هیچ قانون و مقرراتی را مربوط به ایثارگران انجام نداند.
دفاع‌پرس: به تازگی تفاهمنامه‌ای بین شما و قوه قضائیه منعقد شد، این تفاهمنامه شامل چه مواردی بود و چه تاثیری در روند امور قضایی ایثارگران دارد؟
تشکر می‌کنم از همت قوه قضائیه و جناب اژه‌ای که به صورت خاص به موضوع ایثارگران توجه دارد. عدالت اداری به عنوان مرجع و پناهگاه ایثارگران به صورت تخصصی عمل می‌کند و هر موردی که به قوه قضائیه ارجاع دادیم در کمترین زمان رسیدگی شده است، اما به جز دادگاه شاهد که مربوط به خانواده‌ها است ساختار توسعه یافته برای حمایت قضایی از ایثارگران نداریم. در بنیاد شهید باتوجه به گسترش موضوعات حقوقی ایثارگران سازمانی تخصصی برا این کار وجود ندارد و در حال ایجاد آن هستیم تا از مسائل حقوقی گرفته تا حمایت قضایی را داشته باشیم. ایده‌ای داده شد که دادگاه‌های ویژه در خود قوه قضائیه ایجاد بشود که جناب اژه‌ای استقبال کرد و امیدواریم ساز و کار اجرایی آن به زودی صورت بگیرد. ابعاد همکاری ما گسترده است، تعداد زیادی پرونده خود ما و شرکت‌های وابسته دارد که امیدواریم به نتیجه برسد. نگاه ما یکی تسهیل در رسیدگی به پرونده‌های مربوط به ایثارگران و دیگری حمایت قضایی از ایثارگران است. امیدواریم با تسهیلات قوه قضائیه، حمایت قضائی خوبی از ایثارگران داشته باشیم.
دولت در موضوع تبدیل وضعیت ایثارگران هم چوب و هم پیاز خورد/ بین حجم قوانین و اجرا تناسبی نیست
دفاع‌پرس، وضعیت قوانین ایثارگری به خصوص قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران را چه طور می‌بینید؟
قوانین موجود نیاز به تنقیح دارد، چون قوانین متعارض و مشابه زیادی داریم. بحث دیگر اجرای قوانین است که در نظام قانون گذاری متاسفانه بین حجم قوانین و اجرا تناسب نیست و این موضوع هم مختص ایثارگران نبوده. مثلا در قانون تسهیل ازدواج تا امروز که قانون فرزندآوری به جای ان آمد چیزی اجرا نشد. در خصوص قوانین ایثارگری تا پیش از این تنها ۱۹ درصد آن اجرا شد که در این ۲ سال به بیش از ۳۰ درصد رسیده و باز ۷۰ درصد قوانین یا نصفه اجرا شده یا اصلا نشده و ماحصل آن تعداد زیادی پرونده در کمیسیون ماده ۱۶ و دیوان عدالت اداری است.
قدرت کم بنیاد شهید دستگاه‌ها را ملزم به اجرای قانون نمی‌کند
ما غیر از تسهیل و تنقیح قوانین، بین قانون گذاری و اجرا باید تناسب ایجاد کنیم، می‌توانیم با مدیران برخورد کنیم و چند مدیر و رئیس عزل شوند، اما باید ببینیم در این ۴۰ سال خروجی چقدر بوده، تا قوانین قبلی اجرا نشده بار جدید ایجاد نکنیم و این حرف کلی من است. اما دوستان در مجلس مورد مراجعه گروه‌های مختلف جامعه ایثارگری هستند و تمایل دارند قوانین را توسعه دهند، ما خوشحال می‌شویم خدمات بیشتری بدهیم و رضایتمندی ایجاد کنیم، اما اگر قولی ایجاد شود حق قانونی ایجاد می‌کند که اگر اجرا نشود بدتر خواهد شد. مثلا در موضوع تبدیل وضعیت به نظر من دولت هم چوب و هم پیاز خورد. ما ۱۵۰ هزار نفر تبدیل وضعیت کردیم که تبدیل وضعیت این تعداد دیده نشد و فقط آن‌هایی که نشدند دیده شد. واین کار با کلی تنش ۳ سال طول کشید. به نظر می‌رسید قانون می‌توانست جوری نوشته شود که تعدادی را مشمول کند و به همه این تعداد برسد، ولی خلا در قانون باعث می‌شود قانون برای بخشی اجرا و برای بخشی دیگر اجرا نشود و نارضایتی ایجاد کند.
بنیاد شهید ولایتی نسبت به وزارتخانه‌ها یا نیرو‌های مسلح یا حتی بنیاد مستضعفان و صدا و سیما و ... برای اجرای این قانون ندارد.
موضوع سهمیه‌های ایثارگران زخم باز است
دفاع‌پرس: کارگروهی داریم که قوانین را از نظر حقوقی و اجرایی بررسی کنند و به دستگاه‌ها عرضه بدارند؟
بله داریم و این کار را انجام می‌دهیم، ولی دوستان گوش نمی‌کنند و، چون جنس مجلس از نوع ارتباطات لطیف است و تاثیر و تاثر بیرونی دارد دوستان به تشخیص خود عمل می‌کنند، با اینکه راهنمایی می‌کنیم و می‌خواهیم هدف را به ما بگوییم تا بسته قوانین را ما تهیه کنیم، اما عملا این کار نمی‌شود. همین الان موضع سهیمه زخم بازی است که کسی نمی‌تواند جمعش کند، سهمیه کنکور و استخدامی خیلی ماجرا دارد و می‌شود جور دیگری اجرا کرد که به نتیجه برسد و تنش ایجاد نکند، اما نمایندگان مجلس که مراجعه کننده بیرونی دارند به حرف ما گوش نمی‌دهند.
دفاع‌پرس: با توجه به اثرگذاری چهره‌های ورزشی و هنری چقدر بنیاد شهید از چهره‌های انقلابی برای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت دارند استفاده می‌کند؟
در دوره جدید اقداماتی شده است، در ماه رمضان گذشته افطاری با هنرمندان سرشناس تئاتر و کارگردانی داشتیم. هم در قالب همکاری و هم شناسایی ظرفیت‌ها اقداماتی داشتیم. ما فدراسیون خاص از معلولان و جانبازان داریم که ارتباط وسیعی دارند، این ارتباط را با وزارت ورزش و جوانان هم داریم، روز اولی که به بنیاد شهید آمدیم به همت و پیگیری دکتر سجادی شهید گمنامی را در وزارت ورزش به خاک سپردیم که میعادگاهی برای بدرقه تیم‌های ملی شد. در همین مسابقات جهانی کشتی تصویر شهدا را تحت عنوان شهدای کشتی گیر نمایش روی آنتن تلویزیون می‌بینیم.
دفاع‌پرس: در مقابل برا اجرای بهتر و درست فعالیت‌ها آیا نظارت فرهنگی از سوی بنیاد شهید وجود دارد؟
اینکه هرجا مزین به شهدا باشد ما مروج و مبلغ هستیم. ورزش را باید با پهلوانی گره زد چرا که سرمشق همه ورزشکاران شهدا هستند، اما نمی‌توانیم انقدر جزئی وارد شویم چرا که نیرو نداریم. به هر حال تا جایی به مسوولان برگزار کننده مراسمات و کار‌های ترویجی فرهنگ ایثار و شهادت باید اعتماد کنیم.
انتهای پیام/ ۱۴۱
