استفاده سوریه از «سگ شکاری» در مواجهه با حامیان تروریست‌ها

به گزارش گروه دفاعی امنیتی دفاع پرس، ارتش سوریه در کنار استقرار سامانه اس 400 روسی از سامانه پدافندی دیگری نیز بهره میبرد که برای بیشتر برای اهداف میان برد، قابلیت استفاده دارد.

این سامانه در کنار سامانه اس 400 میتواند آسمان این کشور را در برابر هر نوع تهاجم هوایی از قبیل هواپیماهای جنگی، موشکهای کروز، پهپاد و غیره ایمنسازی کند.

به همین منظور برای آشنایی بیشتر با یکی از سامانههای پدافند هوایی این کشور نگاهی اجمالی به سامانهای که «سگ شکاری» نیز به آن میگویند.  

سامانه پدافندی پانتسیراِس-۱

سامانه پدافندی پانتسیراِس-۱ که در گزارشهای ناتو از آن به نام سام-۲۲ یاد میشود، یک موشک زمین به هواست که میتواند سد محکم پدافندی را در برابر جنگندههایی که در ارتفاع میانی آسمان پرواز میکنند، ایجاد کند به همین خاطر این سامانه لقب «گِرِیهوند» به معنی «سگ شکاری» را یدک میکشد.

پانتسیراِس-۱ در اصل یک طرح ارتقایافته از سامانه پدافندی  سام-۱۹ است؛ که پس از فروپاشی شوروی سابق در پایگاه مجموعه موشکی و توپخانه "تونگوسکا" توسط کشور روسیه طراحی و ساخته شد و از آخرین فناوریهای موجود نظیر رادارهای آرایه فازی برای کشف و انهدام اهداف استفاده میکند.

برد این سامانه که تا 20 کیلومتر افقی و تا ارتفاع 15 کیلومتری را پوشش میدهد، می توان آن را در دنیا بی نظیر دانست؛ زیرا این قابلیت را دارد که تمام حملات و تجاوزهای هوایی با استفاده از جنگندهها و سیستمهای موشکی حال و آینده - بهویژه سلاح های هوشمند- را ناکام بگذارد.

سام-۲۲، بنابر ادعای سازندگان آن، تواناییهای جالبی دارد؛ این سامانه پدافندی قادر است اجسام پرنده را با سطح مقطع راداری دو الی سه سانتیمترمربع و با سرعت ۱۳۰۰ متر بر ثانیه براحتی تشخیص داده و هر پرندهای را تا شعاع ۲۰۰۰۰ متری و ارتفاع ۱۵۰۰۰ تهدید کند.

پانتسیراِس-۱ برای هر پرندهای اعم از بالگردها، هواپیماها، اجسام ناشناخته و حتی موشکهای کروز همواره تهدید بهشمار میآید و روسها مدعی هستند این سامانه پدافندی میتواند در برابر هواپیماهای پنهانکار نیز خودنمایی کند؛ که نمونه دریایی سامانه پانتسیر در ناو «آدمیرال کوزنِتسوف» روسیه نیز به کار گرفته شده است.

سرعت موشک این سامانه که از توپخانه و سیستم موشکی تشکیل می شود به 1300 متر در ثانیه می رسد و می تواند همزمان به چهار هدف شلیک کند. همچنین با بهره گیری از این سامانه، می توان اهداف زرهی سبک زمینی و دریایی را هدف قرار داد و سامانه مذکور در هنگام حرکت یا در موضع ثابت یا در توقف های کوتاه می تواند به اهداف خود شلیک کند.

به عبارت دیگر این سامانه میتواند از موشکهای سوخت جامد با هدایت رادیویی ۵۷ئی۶ یا ۵۷ئی۶-ئی استفاده کند. هر سامانه پانتسیر قابلیت حمل ۱۲ تیر موشک را دارد. موشکها به دو گروه ششتایی تقسیم شده و در دوطرف سامانه جاسازی شدهاند.

مرحله اول موشک این سامانه بوستر است که میتواند پس از شلیک، طی ۲ ثانیه شتاب فوقالعادهای به موشک دهد؛ این موشکها از سرجنگی انفجاری قدرتمندی بهره میبرند که پس از انفجار، موشک را به چند صد ترکش تبدیل کرده و باعث می شوند بیشترین آسیب در محدوده مشخصی ایجاد شود.

یکی از جالبترین نکات این موشک حسگرهای غیرفعال چند بانده آن هستند که برای پیدا کردن هدفهایی که نیاز به دقت بالایی دارند، قابلیت متصل شدن به رادارهای زمینی را نیز دارند و اغلب برای اطمینان بیشتر از انهدام هدف، بهسمت هر هدف دو موشک شلیک میشود.

طبق آخرین شبیهسازیهای انجام شده بخت موفقیت انهدام هدف هر موشک بین ۷۵ الی ۹۰ درصد پیشبینی میشود و هرکدام از موشکها نیز تقریباً تا ۱۵ سال عمر مفید دارد؛ البته سامانه سام-۲۲ میتواند در حال حرکت نیز اقدام به شلیک موشک کند.

سامانه کنترل آتش  سام ـ 22 نیز دارای یک کانال الکترواپتیکی به همراه یک حرارتیاب فروسرخ است که به یافتن اهداف کمک میکند؛ این سامانه میتواند با پردازش سیگنالهای دیجیتالی به کشف و انهدام هدف کمک شایانی کند. البته نمونههای سادهتری از سامانه «پانتسیر» که بهنسبت قیمت پایینتری دارند و جهت صادرات آماده شدهاند، تنها از سامانه کنترل آتش الکترواپتیکی استفاده میکنند.

در نگاهی دیگر میتوان گفت که سیستم دفاعی موشکی Pantsyr در واقع جایگزین سیستم قدیمی Tunguska شده است؛ این سیستم میتواند هم از توپ و هم از موشک برای رهگیری و انهدام اهداف هوایی استفاده کند در صورتی که در مدل Tunguska، قابلیت به کارگیری موشک وجود ندارد.

همچنین زمان واکنش آن نیز بین 4 تا 6 ثانیه است که نسبت به Tunguska دو تا چهار ثانیه کم تر است و امکان نصب سیستم بر روی نفربرهای زرهی مختلفی از جمله BTR-80 نیز وجود دارد.

موشکهای این سامانه از نوع 576-E که با نام 9M311 یا 9M335 نیز شناخته می شود، است. البته در صد موفقیت این سامانه برای انهدام اهداف در فاصله 1/2 تا 20 کیلومتری در ارتفاع 5 متر تا 10 کیلومتر بین 70 تا 95 در صد ارزیابی میشود.

همچنین این سامانه که از یک رادار چند بانده پیشرفته استفاده می کند قادر است تا 20 هدف را به صورت هم زمان تشخیص دهد و رهگیری کند.

1- توپ 30 میلیمتری

کالیبر 30 میلیمتر

سرعت آتش 700 گلوله در دقیقه

سرعت گلوله 960 متر در ثانیه

وزن گلوله 970 گرم

گنجایش مخزن گلوله 750 گلوله

حداقل فاصله هدف 20 سانتیمتر

حداکثر فاصله هدف 4 کیلومتر

حداقل ارتفاع هدف از زمین صفر

حداکثر ارتفاع هدف از زمین 3 کیلومتر

تعداد اهداف برای در گیری همزمان 2 هدف

حداکثر اهداف برای درگیری 10 هدف

حداقل زمان عکس العمل پس از یافتن هدف 6 ثانیه

2- موشک

نوع موشک 57E5

طول موشک 320 سانتی متر

قطر موشک 170 میلیمتر

وزن موشک 65 کیلو گرم

وزن سر جنگی موشک 16 کیلو گرم

حداقل برد 1 کیلومتر

حداکثر برد 12 کیلومتر

حداقل ارتفاع هدف 5 متر

حداکثر ارتفاع هدف 5 کیلومتر

حداکثر سرعت موشک 1100 متر در ثانیه

3- رادار

حداکثر برد رادار 30 کیلومتر

حداکثر برد برای تراک کردن 24 کیلومتر

بنابراین پانتسیر-اس۱ (به روسی:Панцирь-С1) که ناتو آن را سام-۲۲ (به انگلیسی:SA-22 Greyhound) نامگذاری کردهاست، یک سامانه دفاع هوایی است که از ترکیب موشک زمینبههوا میانبرد و توپ ضد هوایی تشکیل شده و توسط دفتر طراحی تجهیزات «کابیپی» روسیه تولید شدهاست.

این سامانه که از توسعه و ارتقای سامانه« ۹کا۲۲ تونگوسکا» پدید آمده، اکتشاف و رهگیری هدف را توسط رادارهای آرایه فازی انجام میدهد و کشورهای امارات، سوریه، اردن، عراق، برزیل و الجزایر نیز این سیستم را که به قیمتی در حدود ۲۵ میلیون دلار برای هر دستگاه عرضه شده، خریداری کردهاند.