به گزارش گروه سایر رسانههای دفاعپرس، چهارمین قسمت از برنامه «فارسینما» در چهل و دومین جشنواره فیلم فجر، شامگاه دوشنبه ۱۶ بهمن و همزمان با پنجمین روز برگزاری جشنواره از برج میلاد با اجرای محمود گبرلو و گفتوگو با مهدی شامحمدی کارگردان فیلم سینمایی «مجنون»، امیرعباس نادارن، تهیهکننده مجنون، علی طاهرفر کارگردان فیلم «آپاراتچی»، بخش دوم گفتوگو با سیدمحمد حسینی مدیرعامل انجمن سینمای دفاع مقدس درباره نظام مسایل سینما و نقد و بررسی دو فیلم مجنون و آپاراتچی روی آنتن رفت.
در ابتدای این برنامه گبرلو با اشاره به اینکه فیلم سینمایی مجنون اثری درخشان و در حد استاندارد در حوزه دفاع مقدس است با مهدی شامحمدی کارگردان این اثر به گفت گو نشست.
مهدی شامحمدی کارگردان فیلم سینمایی مجنون با بیان این نکته که مستندساز است و مستندهای زیادی در ژانرهای جنگی دنبال کرده گفت: سال ۱۳۸۶ اولین باری بود که تصمیم گرفتم درباره مهدی زین الدین فیلم بسازم، درباره شهدای دیگری، چون حسن باقری و اسکندری هم علاقه به ساخت مستند بودم، اما به دلیل کمبود منابع و آرشیو ساخت فیلم مستند درباره این چهرهها بسیار سخت است.
وی افزود: در سینما برای جذب مخاطب قائل به جذابیت بصری به همرام درام هستم و این قصه گویی را در فیلمهای مستندم نیز دنبال میکردم و جان مایه الی روایتش قصه گویی بود. احساس میکنم در شخصیتهای قهرمان و برای معرفی شان نیاز است از یک قالب جذابی برای روایتشان استفاده کنیم و خیلی جذاب نیست کار داشتانی برایشان ساخته شود و باید به سمت سینمای داستانی برویم.
گبرلو گفت: شهید زین الدین برای ما یک قهرمان است، اما برای نسل امروز باید به فکر شخصیت پردازی باشیم، چرا من فکر میکنم این زین الدین زین الدینی که فکر میکردم نیست؟
شامحمدی پاسخ داد: حرف شما درست است زینالدین شاید برای من و شما یک قهرمان و اسطوره شناخته شده باشد، اما برای نسل فعلی مهدی زین الدین را فقط در حد اسم یک اتوبان میشناسند و این شاید خیلی برای من درد بزرگی بود چرا که خودم پسر نوجوانی دارم که هیچکدام از این شخصیتها را نمیشناخت و این برای من مهم است تا به او قهرمانان و اسطورههای کشورم را معرفی کنم.
وی افزود: در فیلم سینمایی مجنون یک دوره کوتاه ۳۰، ۴۰ روزه را از ۲۵ سال عمر پر برکت مهدی زین الدین روایت کردیم. زمستان ۱۳۶۲ را فقط پرداختیم که در عملیات خیبر در هورالعظیم و جزیره مجنون میگذرد. میدانید چرا تا به حال فیلم شهید همت ساخته نشده است؟
گبرلو پاسخ داد: به نظر من بی توجهی فیلمسازان و نویسندگان است که درباره این شخصیت به تحقیق و پژوهش نپرداخته اند و نکات جذاب شخصیت این شهید را پررنگ میکنم.
شامحمدی پاسخ داد: من الان میتوانم ۵ هزار صفحه تحقیق و پژوهش درباره شخصیت این شهید برای شما بیاورم. ابراهیم همت شخصیت بزرگی است و برای فیلمساز ترسناک است که در ۱۲۰ دقیقه شخصیت این شهید بزرگ روایت کند.
گبرلو گفت: تایید میکنم چرا که با شخصیتی روبرو هستیم که خانواده و همرزمانش زتنده هستند و شاید روایت مارا نپذیرند، اما با باید یک قهرمانی را ببینیم و بپذیریم و به او اعتماد کنیم. من در مجموع این فیلم را یک فیلم استراتژیک زیبا میدانم، اما با پیش داوری که دارم و از لحاظ ساختار درام بررسی میکنم به این فکر میکنم آیا برای مخاطب عام این شخصیت نزدیکی لازم رادرد.
شامحمدی بیان کرد: برای مخاطبی که از شهید زین الدین فقط یک اسم را شنیده است تصویری از یک مردی میبیند که پاهایش روی زمین است و عقبهای از اتفاقات میبیند، او یک اعتباری دارد و به دلیل مشغله بزرگی که در جبهه دارد در زندگیش کمبودهایی دارد. من احساس میکنم اگر این فیلم درباره یک شخصیتی که در یک حادثه اجتماعی برای مردم عزیز شده باشد ۱۲۰ دقیقه کافی باشد، اما قدرت و زمان سینما برای پرداخت به یک قهرمان کم اسنت، من تمام تلاشم را کردم و امیدوارم تاثیرگذار باشد.
وی افزود: عملیات خیبر حساسیتهای خاصی دارد که قهرمانهای زیادی دارد که باید به همه آنها میپرداختیم.
گبرلو: من به این فیلم میتوانم افتخار کنم و از شما سوال دارم همه این اتفاقات فیلم براساس واقعیت است یا تخیل هم وارد آن شده است؟
شامحمدی در پایان گفت: ما برای این فیلم یک پژوهش مفصلی داشتیم و بسیار بر اتفاقات تاریخی غیرت دارم که عین به عین آن را ببینیم و سعی کردم همه چیز جای خودش باشد، اما در جزئیات و برای درام قصه مواردی را به آن اضافه کردیم و اتفاقاتی که در صحنه پایانی فیلم میبینیم کمی دراماتیک و سینمایی شده است.
تماشا در سینما باعث شد تا بازخوردها و نقدهایی که یمیگیرم فکر میکنم فیلم برای اکران تغییراتی خواهد داشت.
در ادامه این برنامه عباس نادران تهیه کننده این فیلم در برنامه فارسینما حضور یافت و در پاسخ به سوال گبرلو درباره دخالت داشتن در نوشتن فیلمنامه مجنون گفت: در مرداد ماه بود که دوستان اوج پیشنهاد ساخت پروژه مجنون را به من دادند که آن زمان اسم دیگری داشت، فیلمنامهای را که دیدم مطرح که خیلی فیلمنامه به موقعیت مهدی نزدیک ست و اصرار داشتم اگر میخواهیم فیلمی را بسازیم به روایتای تا زد پایبند باشیم. خیلی سخت بود و معتقد بودم که کاملا روایت سرراست و سه پردهای داشته باشیم. جلساتی گذاشتیم و امیرحسین عسگری با عشق به ما اضافه شد.
وی افزود: مهدی شامحمدی را بواسطه مستندساز بودنش انتخاب کردم او کاملا مستندهای قصه گو دارد. شناخت کاملی نسبت به او نداشتم و در جلساتی که داشتیم به شناخت رسیدیم هردو میخواستیم یک فیلم قهرمانانه درباره یک قهرمان بسازیم. مهدی زین الدینی که در فیلم ما ساخته شده زین الدینی که برای جوانان و نوجوانان ملموس باشد و بتوانند با او ارتباط برقرار کنند. در اکرانهای مردمی که داشتیم واکنش مردمی که بدون هیچ پیش زمینهای به سالن میآمدند بسیار شگفت انگیز بود و چندین بار در سالن دیدم آدمها سرچ میکنند و آنجا فهمیدم ما کار خود را کردیم.
نادران گفت: تحلیل ما این بود مقطعی که میتواند بیشترین امکان را برای معرفی مهدی زین الدین داشته باشد عملیات خیبر بود. در مجنون یک هدف مهم داشتیم که مهمترین نیاز امروز جامعه عرق ملی و وطن پرستی را بیدار کنیم، اینکه یک تعداد آدمی دست به چه عمل شجاعانهای زدند و حس وطن پرستی در او تقویت شود.
وی در انتها افزود: ما چه در پشت دوربین و چه در پس تولید تمام تلاشمان را کردیم از حرفه ایترینها استفاده کنیم و صد خود را برای این کار است و قرار است در مجامع بین المللی بذاریم. مجنون روایتی از جنگی است که برای صلح انجام شد.
بخش پایانی برنامه نیز اختصاص به بخش دوم گفتوگوی برنامه «فارسینما» با سیدمحمد حسینی مدیرعامل انجمن سینمای دفاع مقدس با موضوعیت نظام مسایل سینما داشت.
حسینی در این بخش از نقش فیلمساز در تغییر فرهنگ جامعه و روابطهای اجتماعی گفت و لازمه این اتفاق را گفتگو و تعامل مسئولین با فیلمسازان دانست.
سید محمدحسینی گفت: ما به محض اینکه در فیلمسازی تصمیم به روایت خرمشهر میگیریم، یک شهر در حال سقوط رانمایش میدهیم واز تلفات ایران میگوییم، چرا سینما هیچوقت جرات نمیکند تا روی پرده سینما خرمشهر را فتح کند تا مخاطب نوجوان ما حس شعف و غرور داشته باشد.
گبرلو ادامه داد: فیلمساز باید بداند که از او حمایت میشود و نباید نگران سرمایهگذاری و برگشت سرمایه باشد.
حسینی ادامه داد: دقیقا درست است ظرفیت پخش و سالنهای نمایش محدود است وقتی ۲۰ میلیارد برای ساخت یک فیلم هزینه میشود باید ۶۰ میلیارد برگردد تا مساوی شود و هنوز به سود آوری نمیرسد. عملا سینمای دفاع مقدس که حاکی از عظمت این سرزمین است و بازگشت سرمایه از گیشه سینما یک جریان متفکر نیاز دارد که آن را نداریم.
گبرلو بیان کرد: در کنار نظارتها شوراها و سیاستها که تعیین کنند به چه سوژههایی پرداخته شود و چه چیزهایی را بسازیم لازم است که یکسری تحقیق و پژوهش انجام دهیم تا ببینیم نیاز امروز جامعه و فرهنگ ایرانی چیست. شاید تشکیلاتی مثل خانه سینما بتواند این کار را انجام دهد.
حسینی با تایید صحبتهای گبرلو مطرح کرد: یکسری مراکز پژوهشی در کشور ما وجود دارند که دو ضعف مشهود دارند، اولا به یکدیگر مرتبط نیستند و دوما هیچکدام به سینما مرتبط نیستند. برای مثال مرکز پژوهشهای مجلس را داریم که هرسال مسائل ایاجتماعی این سرزمین را بررسی میکند، همچنین ما مرکز مطالعاتی مثل دانشگاه علامه داریم، مرکز نظرسنجی صداوسیما و.. و متاسفانه دادههای این مراکز هرگز به سینما ارائه نمیشود و این مسائل را در اختیار اهالی سینما قرار نمیدهد تا فیلمساز از دغدغه اصلی جامعه باخبر شود.
گبرلو لازمه رونق تولید را پژوهش قوی و قدرتمند دانست که به فیلمساز نیازهای جامعه را اطلاع دهد.
حسینی افزود: آمریکا در سینما متولد شد، کاری که گریفیث برای آمریکا کرد، سینمای ترکیه برای ترکیه انجام داد. مردم آذربایجان هنوز کامشان از ماجرای چالدران تلخ است، اما قاتل چالدران میشود قهرمان خانههای آذربایجان. همین کار را کره انجام داده است، درک اینکه سینما فراتر از سالن سینما است و زمینه روانی عجیبی را ایجاد میکند که دیگران حسی به آن سرزمینی که نمایش داده میشود در میان مخاطبان ایجاد میشود. هالیوود با فیلمهایی که میسازد تسلیحات نظامی آمریکا را میفروشد پس مسئولان اقتصادی بواسطه سینما زمیته سرمایه گذاری خارجی در کشور را فراهم کنند.
گبرلو گفت: ما هنوز عریف درستی از هنر صنعت سینما پیدا نکردهایم و استراتژی درستی نداریم اگر به این نتیجه برسیم این هنر صنعت میتواند ابعاد مختلف اقتصادی نیز داشته باشد به جای اینکه خصمانه رفتار کنیم مهربانانه به گفتگو میپردازیم. هرکس با هر علمی که در حوزه سینما دارد در جهت ماهیت و هویت ایرانی به صنعت ایران پر و بال دهد. درست است دیر میخواهیم عمل کنیم، اما ما نیرو و لشکر و گنج گران بهای فرهنگ این کشور را داریم.
حسینی بیان کرد: جشنوارههای کوچک و بزرگ سینمای مارا خط میدهد و برای پذیرش آثار ما به سینمای خط میدهد و با ما بازی میکند. در حوزه مدیریت کلان پروژه سینما را در نظر بگیریم و به آن توجه کنیم.
گبرلو مطرح کرد: نهادهای مختلفی که در این ماجرا دخیل هستند و یکی دوتا هم نیستند با هم به یک مجموع استراتژی نرسیدند و متحد نیستند.
حسینی تصریح کرد: درست همین است، یعنی ما کنش گرهای عرصه سینمایی مان اعم از بخش خصوصی که گردش مالی اصلی سینما را ایجاد کرده و باعث رونق سینما شده، نادها که در کنار هم قرار گرفته اند و میتواند کنش گری داشته باشند باید در مدیریت کلان پروژه سینما که به فرموده رهبر سینما کلید پیشرفت اجتماع است همراه باشند. باور کنید بر اساس تکنیک فیلمسازی از هالیوود بالاتر نباشیم پایینتر نیستیم. مثالهای زیادی هم داریم مثل فیلم سینمایی دوئل که تکنیکهای شگفت انگیزی دارد. این همه آمادگی، قابلیت، استعدا، علاقه به کشور باید یک جیان سازی سالم مدیریتی شود و به این فکر کند سینما در اقتصاد، فرهنگ، اجتماع و.. تاثیر میگذارد.
حسینی گفت: آنچه که سترگترین متن ادبی این سرزمین را شکل داد یعنی شاهنامه، سینمای جنگ ما هم درست همین کار را میکند. من معتقدم سینمای دفاع مقدس و جنگی ما مثل همه گونههای دیگر سینمای کشورمان عرصههای جدیدی دارد.
وی ادامه داد: فکر کنم فیلمسازی و تکنیک اجرای ما در این ژانر ایراد دارد. وقتی نمونه آثار قبلی را میبینیم و میدانیم کار از سمت یک فیلمساز در نمیآید درست است بودجه را در اختیار او قرار دهیم؟ الان نمیشود به راحتی از کنار کارها گذشت چراکه تماشاگر الان به راحتی پای تماشای فیلم نمیشیند و باید کاری کنیم که مجذوب شود تماشاگر امروز به واسطه تماشای آثار قدرتمند از فیلمساز قویتر شده است و دیگر هر کاری را نگاه نمیکند.
حسینی پاسخ داد: نمیدانم شاید باید کمکش کنیم. میخواهم از جواب این سوال طفره بروم، چون نمیدانم باید چه بگویم. موقعیت مهدی خیلی خوب توانست به واقعیت نزدیک شود و شد و یک سلوکی در آن وجود داشت.
حسینی در انتها افزود افزود: سینما امید را باید نقاشی کند.
منبع: فارس
انتهای پیام/ ۱۳۴