گروه فرهنگ دفاع‌پرس: روز هشتم ذی‌الحجه، «یوم‌الترویه» است؛ روزی که زوار سرزمین وحی برای اعمال و مناسک حج تمتع آماده می‌شوند.
«ترویه» به معنای ذخیره کردن آب است و چون در گذشته، حجاج در این روز باید برای توقف در عرفات و بیتوته در مشعرالحرام به فکر ذخیره آب می‌بودند، به آن «یوم‌الترویه» گفته می‌شود.
در گذشته در صحرای عرفات آب نبود و در این روز برای آب دادن به حجاج از مکه آب می‌بردند، از این رو به این روز، روز «آب‌رسانی» می‌گویند. این نام از حج ابراهیم (ع) و اسماعیل (ع) به یادگار مانده است؛ چراکه جبرئیل به آنها توصیه کرد برای عرفات، مشعر و منا با خود آب بردارند.
همچنین در این روز کاروان پیامبر اکرم (ص) در حجةالوداع از مکه خارج و از راه منا به‌سوی عرفات رهسپار شدند.
حجاج بیت‌الله‌الحرام در این روز نیت حج تمتع می‌کنند و پس از مُحرِم شدن از مکه به‌سمت منا حرکت می‌کنند و شب را تا صبح در آنجا می‌مانند (بیتوته می‌کنند) و صبح عرفه (نهم ذی‌الحجه) به‌سمت «عرفات» رهسپار می‌شوند.
اعمال و مناسک حج
احرام در مکه
اعمال حج «تمتع» نیز مانند اعمال «عمره مفرده» با احرام آغاز مى‌شود، ولى حجاج باید به نیت حج تمتع مُحرِم شوند. مکان احرام نیزشهر مکه است، گرچه مستحب است در حِجر اسماعیل یا نزد مقام ابراهیم محرم شود. وقتى که انسان براى اعمال حج مُحرِم شد، تمام کارهایى که در احرام عمره حرام بود، بر او حرام مى‌شود.
وقوف در عرفات
حاجى پس از احرام در مکه، باید روانه وقوف درعرفات شود، یعنى حاجى باید آن روز را در صحراى عرفات بماند و از آنجا خارج نشود. همچنین لازم است از ظهر روز نهم ذى‌الحجه تا مغرب همان روز در عرفات بماند.
این مرحله از حج تمتع، مستحبات بسیارى دارد و یکی از بهترین مکان‌ها براى استجابت دعاست که از جمله آن، دعاى معروف ابا عبدالله الحسین (علیه‌السلام) و امام زین‌العابدین (علیه‌السلام) در آن روز است.
وقوف در مشعرالحرام
بعد از مغرب روز نهم ذى‌الحجه (شب عید قربان) حاجیان از عرفات خارج مى شوند و براى انجام عملى دیگر از اعمال حج به طرف «مشعرالحرام (مُزدلفه)» حرکت مى‌کنند.
وقت وقوف در مشعرالحرام از طلوع فجر عید قربان است تا طلوع خورشید و احتیاط آن است که از وقت رسیدن به مشعر در شب قصد وقوف کند.
رمی جمره عقبه
پس از طلوع آفتاب روز دهم ذى‌الحجه (عید قربان)، حجاج براى انجام بقیه اعمال حج از مشعرالحرام بیرون آمده و روانه مِنا می‌شوند و اولین عمل از اعمال منا را که «رَمى جمره» عقبه است، باید انجام دهند.
در آخر مِنا سه ستون سنگى وجود دارد که اوّلین ستون، «جمره اُولى» و دومین آنها «جمره وُسطى» و سومى را «جمره عُقبى یا عَقَبه» مى نامند. اولین کار واجب در روز عید قربان زدن هفت عدد ریگ به جمره عقبه است.
قربانی
پس از سنگ زدن به جمره عَقبه، حجاج براى انجام یکى دیگر از واجبات حج، به قربانگاه رفته و یک شتر یا گاو یا گوسفند قربانى مى‌کنند.
حَلق یا تقصیر
پس از قربانى، حاجى باید در مِنا حَلق (موهاى سَر خود را بتراشد) یا تقصیر (مقدارى از مو و ناخن خود را بچیند) کند.
پس از انجام اعمال مِنا در روز عید قربان، حاجى باید بار دیگر براى انجام پنج عمل از اعمال حج به مکه برگردد.
طواف حج
حاجی برای طواف حج باید ابتدا نیت «طواف حج» و از حجرالاسود آغاز و پس از یک دور کامل در آنجا تمام کند و باید به این ترتیب هفت دور، کعبه را طواف کند.
خانه کعبه در حال طواف باید در طرف چپ طواف‌کننده باشد، بنابراین اگر در حال حرکت رو به کعبه باشد، یا عقب‌عقب برود صحیح نیست. طواف‌کننده باید دور «حِجْرِ اسماعیل» هم بگردد، اما هنگام طواف، داخل «حِجر» نرود.
نماز طواف حج
حاجیان بیت‌الله‌الحرام پس از انجام طواف حج باید دو رکعت نماز به نیت «نماز طواف حج» بخوانند. این نماز یک نماز دو رکعتی است که مانند نماز صبح خوانده می‌شود؛ با این تفاوت که نیت آن متفاوت است.
سعی بین صفا و مروه
حاجی پس از انجام نماز «طواف حج» باید هفت مرتبه فاصله بین «صفا» و «مَروه» را که امروزه به‌صورت سالنى ساخته شده و کنار مسجدالحرام قرار دارد، بپیماید.
طواف نساء
پس از انجام سعى صفا و مروه، حاجیان باید هفت مرتبه به نیّت «طواف نساء» دور خانه کعبه را طواف کنند. تفاوت این طواف با طواف حج در نیت آن است.
نماز طواف نساء
حاجیان بیت‌الله‌الحرام پس از انجام طواف «نساء» باید دو رکعت نماز به نیت «نماز طواف نساء» بخوانند. این نماز یک نماز دو رکعتی است که مانند نماز صبح خوانده می‌شود؛ با این تفاوت که نیت آن متفاوت است.
بیتوته در منا
یکى دیگر از واجبات حج، بیتوته (ماندن در شب) در مِنا است. تمام حجاج، چه آنها که براى اعمال بعد از منا به مکه رفته‌اند و چه آنها که به مکه نرفته و در مِنا مانده‌اند، باید شب یازدهم و شب دوازدهم ذى‌الحجه را از غروب آفتاب تا نیمه شب با قصد قربت در منا باشند؛ بنابر این آنها که به مکه رفته اند، باید قبل از غروب به منا برگردند.
رمی جمرات سه‌گانه
در روز یازدهم و دوازدهم ذى‌الحجه حجّاج باید به هریک از سه ستون (در آخر مِنا سه ستون سنگى وجود دارد که اوّلین ستون، «جمره اُولى» و دومین آنها «جمره وُسطى» و سومى را «جمره عُقبى یا عَقَبه» مى نامند.) هفت عدد سنگ بزنند.
انتهای پیام/ 118
