به گزارش خبرنگار فرهنگ دفاع‌پرس، شیخ «محمد خیابانی» یکی از روحانیون مبارزی است که مقابل سیاست‌های استعمارزده محمدعلی شاه قاجار ایستاد و در نهایت نیز توسط «مخبرالسلطنه» والی رسمی دولت در آذربایجان به شهادت رسید.
از آنجا که امروز، سالروز شهادت این روحانی نستوه است، فیلمی کوتاه از زندگانی وی منتشر می‌شود. متن این فیلم به شرح زیر است:
شیخ «محمد خیابانی» روحانی مبارز، سال ۱۲۵۹ هجری شمسی در خامنه به دنیا آمد. در کنار پدرش داد و ستد آموخت و برای خواندن علوم دینی نزد «سید ابوالحسن انگجی» رفت. خیابانی که همواره مقابل سیاست‌های استعمارزده محمدعلی شاه ایستاده بود، با خلع سلطنت او به‌عنوان نماینده مردم تبریز در مجلس دوم شورای ملی انتخاب شد.
وی در نطق گیرایی، به مخالفت با دخالت‌های روسیه پرداخت و گفت: «استقلال هر ملتی، شرافت اوست. اگر نتوانیم کشور خود را نجات دهیم و شرافتمندانه زندگی کنیم، لااقل در راه وطن جان خواهیم داد.»
پس از قرارداد ننگین ۱۹۱۹ وثوق‌الدوله، خیابانی در قیامی همراه با اعضای حزب دموکرات آذربایجان نهادهای دولتی تبریز را تصرف و دولت آزادیستان را تأسیس کرد.
خیابانی طی شش ماه تسلطش بر آذربایجان، برای اهدافی مانند ملی کردن آب‌ها، تشکیل جمعیت نشر معارف برای باسواد کردن کودکان و نوجوانان و واگذاری رایگان زمین‌های خالصه به دهقانان، تلاش کرد.
در نهایت، «مخبرالسلطنه» والی رسمی دولت در آذربایجان با نیروهای قزاق، قیام‌گران را سرکوب کردند و این مجاهد میهن‌دوست را در روز ۲۲ شهریور سال ۱۲۹۹ هجری شمسی به شهادت رساندند.»
مزار این شهید والامقام در حرم حضرت عبدالعظم حسنی (ع) قرار دارد.
انتهای پیام/ 118
