به گزارش خبرنگار دفاع‌پرس بوشهر، منطقه عمومی عملیات بیت المقدس در میان چهار مانع طبیعی محصور است و به ترتیب از شمال به رودخانه کرخه نور، از جنوب به رودخانه اروند، از شرق به رودخانه کارون و از غرب به هورالهویزه و شط العرب منتهی میشود.
زمین منطقه به خاطر وجود موانع طبیعی از چهار سمت به هم پیوسته و مستطیل شکل میباشد و همواره برای دو کشور ایران و عراق دارای ارزش استراتژیک بوده است. به همین دلیل فرماندهان نظامی عراق نسبت به پدافند این منطقه از خود حساسیت نشان میدادند و دفاع از خرمشهر را بعنوان سد دفاعی بصره می‌دانستند.
علاوه براین منطقه عملیاتی بیت المقدس در مقایسه با منطقه عملیاتی، فتح المبین از ویژگی‌های آشکاری برخوردار بود: «فقدان عارضه و ناهمواری در زمین منطقه»، «گستردگی وسعت منطقه» و «موانع طبیعی مانند رودخانه کارون و کرخه» از جمله این ویژگی‌ها محسوب می‌شد. در مجموع منطقه مزبور به جز جادۀ نسبتاً مرتفع اهواز خرمشهر، فاقد عارضۀ حساس دیگری جهت پدافند بود. در نتیجه زمین منطقه به دلیل مسطح بودن برای مانور زرهی مناسب بود، اما برای حرکت نیرو‌های پیاده بدلیل وجود دید و قرار گرفتن آنها در معرض تیر مستقیم مناسب نبود.
نقاط حساس و استراتژیک منطقه شامل بندر و شهر خرمشهر، پادگان حمید، جفیر، جاده آسفالته اهواز خرمشهر، شهر هویزه، رودخانه کارون، رودخانۀ شط العرب و رودخانه کرخه نور میشود.
عملیات بیت المقدس آخرین سلسله عملیاتی بود که در صورت موفقیت آن عمده سرزمین‌های اشغالی در جنوب آزاد می‌شد. به همین دلیل انجام عملیات در این منطقه از همان زمان تدوین «استراتژی آزادسازی سرزمین‌های اشغالی» که قبل از عملیات طریق القدس صورت گرفته بود، پیش بینی شده بود. در حقیقت بحث‌های اساسی در این باره، ماه‌ها قبل انجام گرفته و تنها نکته باقیمانده در آن مباحث، تقدم و تأخر و به عبارت دیگر ترتیب توالی این سلسله آن عملیات‌ها بود که نهایتا به عنوان آخرین عملیاتی که باید در منطقه جنوب انجام شود موکول شده بود.
براساس همین ملاحظات، منطقه عملیاتی بیت المقدس پس از مناطق عملیاتی طریق القدس و فتح المبین قرار گرفت از آنجا که منطقه عمومی غرب کارون آخرین منطقۀ مهمی بود که در جنوب همچنان در اشغال عراق قرار داشت این مساله باعث شده بود تا ارتش عراق نسبت به عملیات آیندۀ جمهوری اسلامی، هوشیاری بیشتری داشته باشد و یگان‌های خود را در این منطقه تقویت کند. از این رو تنها عاملی که می‌توانست موفقیت را نصیب یکی از طرفین درگیر نماید، چگونگی طرح مانور و سرعت عمل در اقدامات بود.
استراتژی آزادسازی مناطق شمالی با حضور و شرکت مؤثر نیرو‌های انقلابی و مردمی نتایج و دستاورد‌های سیاسی و نظامی چشمگیری برای جمهوری اسلامی به ارمغان آورد. عملیات فتح المبین به عنوان دومین گام این استراتژی، در مدتی کوتاه به اهداف خود دست یافت و ناتوانی ارتش عراق را در مواجهه با وضعیت جدید جنگ بیش از گذشته نمایان ساخت. همگام با پیروزی‌های رزمندگان در جبهه‌های جنگ، در داخل کشور نیز ضربات جبران‌ناپذیری به گروه‌های معاند وارد آمد.
پیروزی‌های سیاسی و نظامی ایران در این مقطع در تغییر موازنۀ قوا به نفع جمهوری اسلامی ایران نقش بسزایی داشت و تحلیلگران سیاسی و امنیتی دنیا ارزیابی خود را در مورد وضعیت ایران چنین عنوان داشتند که ایران موفق شده است بر بحران‌های داخلی و خارجی فایق آید و کشور‌های منطقه بزودی شاهد تاثیر این تحرکات در منطقه خواهند بود.
این هشدار از نظر سردمداران کشور‌های غربی، زنگ خطر تهدید منافع آنان در منطقه محسوب می‌شد. به همین دلیل تحرکات جدیدی در سطح منطقه با محوریت اسرائیل آغازشد و در حقیقت نطفۀ تجاوز اسرائیل به لبنان در همین دوران شکل گرفت. علاوه بر این آمریکا و کشور‌های مرتجع منطقه تلاش چشمگیری را برای تقویت عراق و جلوگیری از تکرار شکست‌های این کشور آغاز کردند.
افزایش کمک‌های مالی عربستان و کویت به عراق، عادی سازی روابط مصر با عراق و کمک‌های تسلیحاتی انگلیس به این کشور در این رابطه قابل توجیه و تفسیر میباشد. از دیگر تاثیرات پیروزی فتح المبین در مسائل کلی جنگ، افزایش توان اطلاعاتی نیرو‌های خودی و نیز تسلط آنان در طرح‌ریزی‌های عملیاتی بود. در مجموع، این موقعیت‌ها زمینه‌های لازم را برای انجام عملیات بیت المقدس فراهم کرد.
انتهای پیام/
