تاثیر تصمیم گیری‌های سیاسی در آزادسازی خرمشهر

تصمیم گیری‌ها و شرایط سیاسی کشور و بین المللی قبل و بعد از آزادسازی خرمشهر، نقش تاثیرگذاری داشتند.
کد خبر: ۷۴۸۹۴۱
تاریخ انتشار: ۰۳ خرداد ۱۴۰۴ - ۱۱:۴۵ - 24May 2025

گروه سیاسی دفاع‌پرس ـ رحیم محمدی؛ امروز سوم خرداد مصادف با سالروز آزادسازی خرمشهر در عملیات الی بیت المقدس است شهری که پس از ۱۹ ماه از اشغال ارتش عراق آزاد و مجدد به آغوش میهن بازگشت؛ عملیاتی که می‌توان آن را دستاورد و موفقیت بسیار بزرگی برای رزمندگان کشورمان دانست، زیرا این پیروزی در شرایطی بوجود آمد که نه تنها نظامیان عراقی بلکه نظامیان سایر کشور‌ها هم کسب این موفقیت را دور از ذهن می‌دانستند و به عبارت دیگر بازپس گیری آن را غیر ممکن تصور می‌کردند ولی با شروع عملیات و خاتمه آن که آزادسازی خرمشهر را در پی داشت مشخص شد تصورات آنها تا چه با واقعیات میدانی تطبیق دارد.

تاثیر تصمیم گیری‌های سیاسی در اشغال و آزادسازی خرمشهر

اما نکته‌ای که وجود دارد صرف نظر از دستاورد‌های مهم و بی نظیر نظامی، تصمیم گیری‌ها و شرایط سیاسی کشور و بین المللی قبل و بعد از آزادسازی خرمشهر است به عبارت دیگر مجموع حوادثی که منجر به اشغال این شهر در چهارم آبان ۱۳۵۹ و آزادسازی آن پس از ۵۷۸ روز در سوم خرداد ۱۳۶۱ شد نشان می‌دهد این حوادث به لحاظ سیاسی نقش تاثیرگذاری داشتند.

توضیح بیشتر این که چنانچه رخداد‌های روز‌های آغازین جنگ تحمیلی عراق علیه ایران را به لحاظ سیاسی بررسی کنیم متوجه می‌شویم که در آن روز‌ها شرایط سیاسی حاکم برکشور از شرایط خاصی برخوردار بود، زیرا بواسطه وجود رئیسی جمهوری خائن به نام بنی صدر موجب شده بود تصمیم گیری‌های صحیحی در رابطه با وقوع جنگ و نحوه مقابله با یورش ارتش متجاوز عراق گرفته نشود.

رئیس جمهور وقت که در آن زمان فرماندهی کل قوا را هم بر عهده داشت به دلیل آن که مهره آمریکا بود و اسناد آن هم بعد‌ها توسط دانشجویان پیرو خط امام از میان اسناد موجود در لانه جاسوسی آمریکا منتشر شد، به نحوی با موضوع حمله عراق به مرز‌های کشورمان مسامحه کرد و با این ایده که باید زمین بدهیم تا زمان بخریم، بخش‌های زیادی از سرزمین‌های غربی به اشغال ارتش صدام در آمد که شاید مهم‌ترین شهر تصرف شده، خرمشهر بود.

بنابراین وجود چنین نگاهی در بالاترین فرد تصمیم گیرنده نیرو‌های مسلح و نیز عدم اعتقاد به نیرو‌های مردمی هم، چون بسیج و سپاه موجب شد پیشروی نیرو‌های بعثی به سرزمین‌های جمهوری اسلامی ایران با مانع محکمی مواجه نشود و چنانچه مقاومتی هم صورت می‌گرفت همانند آنچه در خرمشهر یا هویزه شاهد بودیم به دلیل کارشکنی‌های رئیس جمهور و فرمانده وقت کل قوا، در نهایت مجبور به عقب نشینی می‌شدند.

پس تصمیم گیری‌های سیاسی که در راس بدنه دولت گرفته می‌شد و همراهی جریان نفاق در شهر‌ها که با جاسوسی و ترور توام بود، تا زمانی که مجلس شورای اسلامی تصمیم به دادن رای عدم کفایت سیاسی و به دنبال آن عزل بنی صدر از مقام یاد شده توسط امام خمینی (ره) و حضور جریان انقلابی در بدنه سیاسی کشور، باعث شد روند پیروزی‌های رزمندگان کشورمان در جبهه‌ها آغاز شود و بدین صورت پس از گذشت یک سال و نیم از آغاز جنگ تحمیلی، اولین موفقیت‌ها حاصل می‌شود. بدین ترتیب می‌توان گفت که آزادسازی خرمشهر در سوم خرداد ۱۳۶۱ بواسطه تغییر مثبت شرایط سیاسی کشور است.

نکته دیگری که در همین راستا می‌توان عنوان کرد موضوع نپذیرفتن قطعنامه ۵۱۴ شورای امنیت سازمان ملل از سوی جمهوری اسلامی ایران است؛ چرایی و علت نپذیرفتن این قطعنامه که ۲۱ تیر ۱۳۶۱ در شش بند به تصویب رسید به این دلیل بود در این قطعنامه هیچ اشاره‌ای به کشور شروع کننده جنگ، نحوه عقب نشینی، پرداخت غرامت و تنبیه متجاوز و نیز چگونگی برقراری صلح پایدار نشده بود.

در واقع آنچه در این قطعنامه آمده فقط ناظز بر آتش بس (نه جنگ و نه صلح) و عقب نشینی نیرو‌ها به پشت مرز‌های بین المللی (بدون تعیین متجاوز و پرداخت غرامت و نحوه بازسازی)، بود به عبارت دیگر چنانچه ایران پیشنهاد متوقف کردن جنگ و بازگشت به مرز‌های بین المللی را صادقانه و جدی می‌دید و نحوه تامین خسارات وارده و تعیین متجاوز نیز مشخص ‌می‌شد، قطعا تصمیم متفاوتی اتخاذ می‌کرد.

از سوی دیگر نشانه‌های موجود حکایت از آن داشت که هدف اصلی در واقع متوقف کردن روند بازپس گیری مناطق اشغالی کشورمان است و ضمانتی هم برای آغاز نشدن مجدد حملات ارتش عراق وجود ندارد. همچنین این قطعنامه بیشتر جنبه توصیه‌ای داشت چرا که هیچ اشاره‌ای در رابطه با الزام به اجرای بند‌های قطعنامه نداشت. 

انتهای پیام/ 231

نظر شما
پربیننده ها