قدرت دفاعی و استقلال در اندیشه فرمانده معظم کل قوا

قدرت دفاعی یکی از ارکان اساسی حفاظت از حاکمیت ملی، یکپارچگی سرزمینی و استقلال کشورهاست که در اندیشه فرمانده معظم کل قوا این قدرت نه‌تنها به‌عنوان یک عامل بازدارنده در برابر تهدیدات خارجی تلقی می‌شود، بلکه به‌عنوان نمادی از استقلال سیاسی و اقتصادی نیز مورد تأکید قرار می‌گیرد.
کد خبر: ۷۵۲۷۰۶
تاریخ انتشار: ۱۹ خرداد ۱۴۰۴ - ۰۷:۰۱ - 09June 2025

گروه دفاعی امنیتی دفاع‌پرس- محمد زرچینی؛ قدرت دفاعی یکی از مهم‌ترین سرفصل‌های استقلال کشور است که موجب دورشدن چشم طمع دشمنان از کشور می‌شود. توان بازدارندگی در حقیقت نوعی قدرت‌نمایی در مقابل کشور‌هایی است که استقلال دیگر کشورها را برنمی‌تابند. اخیراً فرمانده معظم کل قوا حضرت امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) در بیاناتی قدرت دفاعی را یکی از فصول مهم استقلال دانستند که ما «می‌توانیم»، خودکفایی و استقلال در این حوزه به خوبی صرف شده است.

حال سوال اینجاست که خودکفایی چگونه در حوزه دفاعی به خوبی تحقق یافته است؟ این موضوع به دوران جنگ تحمیلی بازمی‌گردد؛ مقطعی که دشمنان از فروش کوچکترین تجهیزات نظامی، حتی سیم خاردار به ایران امتناع می‌کردند؛ اما در مقابل، مشت ارتش رژیم بعثی عراق همیشه پر بود؛ به همین منظور از همان دوران، ایران به فکر تولید تجهیزات نظامی افتاد و این کار را با تولید محدود برخی تجهیزات نظامی اولیه آغاز کرد؛ اما پس از دوران جنگ تحمیلی، تولید و ساخت تجهیزات نظامی با سرعت بیشتری پیگیری شد و موشک‌های برد کوتاه به تعداد قابل توجهی ساخته شدند.

در دو دهه اخیر، اما ساخت تجهیزات نظامی وارد مرحله جدیدی شده و امروز ده‌ها محصول نظامی از اسلحه‌های انفرادی، توپ‌های جنگی، خمپاره‌ها، سلاح‌های ضد زره و کاتیوشا‌ها گرفته تا پیشرفته‌ترین موشک‌های بالستیک با سرعت‌های ۵ تا ۱۶ ماخ در سازمان صنایع دفاعی، سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی ارتش و سپاه پاسداران ساخته می‌شود و این یک موفقیت بزرگ است.

حال سوال دیگری که مطرح می‌شود، این است که ارتباط ساخت تجهیزات نظامی با موضوع «استقلال» در چیست؟ پاسخ کاملاً آشکار است؛ زمانی که ما بتوانیم سلاح بسازیم، یعنی خودکفا هستیم و می‌توانیم از علم روز خود برای دفاع از کشور استفاده کنیم. برای مثال، امروز توانایی ساخت موشک‌های بالستیک هایپرسونیک یک قدرت و عنصری در جهت حفظ استقلال و امنیت ملی است؛ همچنان‌که موشک‌های بالستیک جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به خباثت‌های رژیم صهیونیستی در عملیات «وعده صادق دو» شلیک شد و با قاطعیت اهداف نظامی در عمق سرزمین‌های اشغالی را درهم کوبید؛ البته قدرت دفاعی جدای از قدرت‌نمایی یکی از ارکان حاکمیت ملی و استقلال کشور نیز محسوب می‌شود که با در نظر گرفتن پارامتر‌های زیر می‌توان اهمیت آن را بیش از پیش دریافت.

معنای قدرت نظامی

قدرت نظامی به معنای توانایی یک کشور برای حفاظت از خود در برابر تهدیدات داخلی و خارجی است؛ در حقیقت این قدرت شامل ابعاد نظامی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می‌شود. در واقع، قدرت دفاعی باید توانایی پاسخ به تهدیدات را به‌صورت مؤثر فراهم آورَد و در این زمینه، ایران با دارا بودن پیشرفته‌ترین محصولات نظامی و موشک‌های بالستیک، دشمنان را از هرگونه اقدام خصمانه‌ای بازداشته است.

فرمانده معظم کل قوا بار‌ها در بیانات خود بر این نکته تأکید کرده‌اند که قدرت دفاعی یکی از اصول اصلی استقلال ملی است. در واقع، کشور‌هایی که همواره در برابر تهدیدات خارجی و چالش‌ها قدرت متکی به‌ خود را دارا باشند، می‌توانند بر اساس منافع ملی خود تصمیم بگیرند و از حق حاکمیت خود به‌خوبی دفاع کنند؛ همچنین قدرت دفاعی از طریق تأمین امنیت کشور اجازه می‌دهد که کشور‌های مستقل بتوانند از موضعی قدرتمند در عرصه بین‌المللی بیندیشند و عمل کنند و این موضوع در رفتار برخی از کشور‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای به خوبی نمایان است.

قدرت نظامی و توانمندی تأمین منافع اقتصادی

قدرت دفاعی تنها به ابعاد نظامی محدود نمی‌شود؛ بلکه بر پیشرفت اقتصادی نیز تأثیر مستقیم دارد و سرمایه‌گذاری در بخش دفاعی به ایجاد اشتغال و تقویت زیرساخت‌های صنعتی کمک می‌کند. فرمانده معظم کل قوا بر این نکته تأکید دارند که باید از ظرفیت‌های داخلی برای تولید تجهیزات نظامی و دفاعی استفاده شود تا کشور در این زمینه به خودکفایی برسد. این خودکفایی نه‌تنها به کاهش وابستگی به کشور‌های خارجی کمک می‌کند، بلکه موجب رونق تولید داخلی و تقویت اقتصاد ملی می‌شود.

یکی از مهم‌ترین ابعاد قدرت دفاعی، تأمین امنیت ملی است؛ در این زمینه، فرمانده معظم کل قوا بار‌ها به لزوم ایجاد امنیت در داخل کشور اشاره کرده و بر این نکته تأکید داشته‌اند که امنیت پایه‌گذار تمامی فعالیت‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی است. قدرت دفاعی در جلوگیری از بروز ناآرامی‌ها و تهدیدات داخلی، نقش بسیار مهمی دارد. برای نمونه، با تقویت نیروی نظامی و امنیتی، می‌توان مانع از هرگونه اقدام خرابکارانه یا وقوع ناامنی در کشور شد.

دیپلماسی و قدرت دفاعی

قدرت دفاعی به‌عنوان ابزار مؤثری در دیپلماسی نیز مورد بررسی قرار می‌گیرد و کشور‌هایی که از قدرت دفاعی قوی‌تری برخوردارند، معمولاً تأثیر بیشتری در عرصه بین‌المللی دارند. دیپلماسی دفاعی یکی از ابزار‌های مهم ایران در دو دهه اخیر بوده که منجر به گسترش روابط دو جانبه با کشور‌های همپیمان یا دوست شده است. در این زمینه جمهوری اسلامی ایران تجربیات موفقی در زمینه دیپلماسی دفاعی در قبال عراق، جمهوری خلق چین، جمهوری فدراتیو روسیه، بلاروس، پاکستان، تاجیکستان و جمهوری آذربایجان داشته است.

قدرت دفاعی همچنین بر جنبه‌های اجتماعی و فرهنگی جامعه تأثیرگذار است؛ در حقیقت زمانی که جامعه‌ای احساس امنیت کند و یا قادر به دفاع از خود باشد، می‌تواند با آرامش خاطر به توسعه فعالیت‌های فرهنگی، علمی و اجتماعی بپردازد؛ به عبارتی، قدرت دفاعی می‌تواند اعتماد به نفس ملی را تقویت کرده و حس غرور ملی را افزایش دهد. 

انتهای پیام/ 281

نظر شما
پربیننده ها