گروه سیاسی دفاعپرس- آزاده حاجی غلامی؛ روز گدشته مصادف با عاشورای حسینی بود. واقعهای که در سال ۶۱ هجری روی داد و طی آن فرزند پیامبر اسلام(ص) و یارانش در جنگی نابرابر مقابل سپاه امویان به شهادت رسیدند و خاندان اهل بیت نیز به اسارت گرفته شدند البته هرچند این واقعه بسیار تالم برانگیز بود، اما این واقعه موجب بقای اسلام شد و درسهای بسیاری را به مسلمانان ارائه داد لذا در همین راستا رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره واقعه عاشورا با بیان اینکه «عاشورا صحنهای کامل از زندگی اسلامی یک انسان است» به درسها و عبرتها عاشورا اشاره کردند و اینکه اگر انسان حرکت امام حسین (ع) (از مدینه تا کربلا) را دقیق بررسی کند، میتواند بیش از صد درس زندگی اسلامی از آن استخراج کند؛ بیان چنین مطلبی از سوی معطمله برای بیان جامعیت این واقعه است.
پس وقتی به مفاهیم کلیدی زندگی انسانی در دین اسلام میپردازیم، کمتر رخدادی را میتوان یافت که همچون عاشورا جامع و آموزنده باشد. این واقعه نه تنها پر از معنا و پیام است، بلکه دارای جلوههایی است که به عنوان الگوی پایدار برای مواجهه با چالشها و آزمونهای تاریخی و معاصر به شمار میآید و حتی در تحولات امروز جهان و در تقابلهای مهم منطقهای، این الگو نقشی مهم در شکلدهی به راهبردها و باورهای ملتها ایفا میکند که در این میان تقابل میان ایران و رژیم صهیونیستی نمونهای بارز از کاربرد این آموزهها در عرصههای سیاسی و اجتماعی است؛ لذا در همین راستا میتوان گفت که جمله «عاشورا صحنهای کامل از زندگی اسلامی یک انسان است» در بستر جنگ ایران و اسرائیل، حامل پیامهای عمیق اعتقادی، سیاسی و فرهنگی مانند الگوی مقاومت است، چون عاشورا نماد مقاومت در برابر ظلم و سلطه محسوب میشود؛ در نگاه جمهوری اسلامی ایران، این الگو دقیقاً بر موضعگیریاش در برابر رژیم جنایتکار صهیونیستی تطبیق دارد، چرا که همواره این رژیم را نماد ظلم و اشغال میداند.
اما در وجه دوم بررسی این جمله، مبحث تقدس جهاد و شهادت مطرح است؛ واقعه عاشورا مفهومی از ایثار و فداکاری برای دین را در خود دارد، مفهومی که در گفتمان رسمی ایران برای مشروعیتبخشی به مقابله نظامی با اسرائیل بهکار میرود و از سوی دیگر تبدیل جنگ به نبرد حق و باطل، از جمله درسهایی است که میتوان از جمله مورد اشاره گرفت؛ پس همانطور که عاشورا به عنوان مصاف حق و باطل معرفی میشود، جنگ با اسرائیل نیز در ادبیات رسمی ایران به عنوان نبردی الهی میان جبهه حق (ایران و محور مقاومت) و باطل (اسرائیل) بازنمایی میشود.
البته از بُعد مردمی و بسیج مردمی نیز میتوان از این جمله این گونه استنباط کرد که عاشورا تنها یک رخداد سیاسی نبود، بلکه تجلی مشارکت مردمی در راه خدا نیز محسوب میشود؛ توجه به این نگاه موجب ترویج فرهنگ بسیجی و مردمیسازی دفاع در برابر رژیم کودککش صهیونیستی در ایران شده است که میتوان حضور مردم در پشتیبانی از رهبری و نیروهای مسلح در جمعه خشم و نصر همزمان با جنگ تحمیلی رژئمصهیونی برگزار شد را مصداقی برای تایید این موضوع دانست.
همچنین بحث سیاستورزی عاشورایی نکته مهم دیگری است که میتوان از جمله بیان شده توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی برداشت کرد؛ استفاده از مفاهیم کربلا و عاشورا در سیاست خارجی ایران، بهویژه در منازعه با رژیم صهیونیستی، به ابزاری برای حمایت از گروههایی، چون حزبالله و حماس تبدیل شده است.
علاوه بر این توجه به جمله «عاشورا یک حادثه نیست، یک فرهنگ است» که از کلمات کلیدی رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با روحانیان و مبلغان در آستانه محرم ۱۳۸۴ محسوب میشود، نشان از آن دارد که این جمله معنایی فراتر از یک رویداد تاریخی به عاشورا میدهد به عنوان مثال در نگاه نخست، جمله یاد شده فراتر از تاریخ، در دل سیاست امروز قرار دارد و تأکید میکند که عاشورا محدود به یک واقعه در سال ۶۱ هجری نیست؛ بلکه تبدیل به یک «فرهنگ جاری» شده است لذا در منازعه ایران و اسرائیل، همین نگاه باعث شده جمهوری اسلامی با الهام از عاشورا، سیاستی مستمر و ارزشی نه واکنشی مقطعی. در مقابله با ظلم جهانی اتخاذ کند.
فرهنگ عاشورایی، موتور محرک مقاومت، نکته دیگری است که از بیانات معظم له میتوان داشت؛ فرهنگ عاشورا یعنی زیست دائمی با روحیه ظلمستیزی، شهادتطلبی، ایستادگی و نهراسیدن از قدرتهای بزرگ؛ این فرهنگ، مبنای ایدئولوژیک جنگ ایران با اسرائیل است و در حمایت از گروههای مقاومت منطقه مانند حزبالله لبنان یا جهاد اسلامی فلسطین نیز تجلی عملی دارد؛ همچنین تعبیر هویت سیاسی از واقعه عاشورا، نکته کلیدی دیگری است که میتوان به آن اشاره کرد. زیرا چنانچه عاشورا فقط یک حادثه میبود، جای آن در موزهها و کتابهای تاریخی بود؛ اما، چون «فرهنگ» است، به بخشی از هویت سیاسی ایران در تقابل با نظام سلطه تبدیل شده است به همین جهت عاشورا امروز در قالب شعارهای سیاسی، تحلیلهای نظامی و بسیج عمومی در برابر صهیونیسم دیده میشود.
تداوم فرهنگی در جنگ روایتها، بعد دیگری از این جمله است؛ در جنگ ایران و اسرائیل، علاوه بر نبرد نظامی، جنگ «روایت» هم وجود دارد. ایران با بهرهگیری از فرهنگ عاشورا، روایت ظلم و مقاومت را در افکار عمومی منطقه منتشر میکند؛ همانگونه که قیام امام حسین (ع) روایت ظلم یزید را رسوا کرد، امروز هم تلاش میشود مظلومیت فلسطین در برابر اسرائیل جهانی شود.
فرهنگ عاشورا، الگویی برای نسلهاست و این موضوع نیز از دیگر نکات جمله رهبر معظم انقلاب اسلامی است؛ فرهنگ عاشورا، بیش از یک حادثه تاریخی، یک جریان فرهنگی و هویتی است که از قرنها پیش الگوی مقاومت، صبر، ایثار و حقطلبی را به نسلها منتقل کرده به نحوی که امروز در برابر حملات اسرائیل به خاک ایران، نه تنها یادآور یک روایت دینی است، بلکه به یک راهبرد عملی برای مقابله با تجاوز تبدیل شده است.
رژیم صهیونیستی طی سالهای اخیر در راستای انجام جنگ فرسایشی و چند بعدی علیه ایران تلاش کرده با بهرهگیری از عملیاتهای نظامی، خرابکاریها و تروریستی امنیت ایران را هدف قرار دهد، اما فرهنگ عاشورایی، با تأکید بر صبر و استقامت، به ایران نیروی مقاومت میدهد تا در برابر این تهدیدات بایستد.
البته پاسخهای ایران نیز به این حملات، فراتر از یک واکنش نظامی صرف است، چون این پاسخها از دل همین فرهنگ عاشورایی نشأت میگیرد که «مقاومت فعال» و «پاسخ کوبنده» را در برابر دشمن واجب میداند؛ بر این اساس حمایت مستمر از محور مقاومت و مقابله با خرابکاریها را میتوان نمادی از فرهنگ ایثار و فداکاری دانست.
فرهنگ عاشورا به نسلهای جوان ایران و نیروهای مقاومت آموزش میدهد که این نبرد، تنها یک جنگ سختافزاری نیست، بلکه دفاع از هویت، دین و عدالت است؛ جنگی که نیازمند ایستادگی قلهنگر و صبر عاشورایی است تا در نهایت به پیروزی حق بر باطل محقق شود؛ بنابراین فرهنگ عاشورا فراتر از یک واقعه تاریخی، به عنوان شالودهای مستحکم برای مقاومت و ایستادگی در برابر ظلم و تجاوز عمل میکند. این فرهنگ، با تکیه بر ارزشهایی، چون صبر، ایثار و حقطلبی، منبع الهام نیروهای مقاومت در جنگ ایران با رژیم صهیونیستی و نظامسلطه است و توانسته ارادهای راسخ و پایدار در مقابل تهدیدات نظامی و فرهنگی دشمنان ایجاد کند؛ پس عاشورا نه تنها نمادی از گذشته، بلکه چراغ راهی است که نسلهای امروز و فردا را برای دفاع از ارزشها و هویت اسلامی و ملی هدایت میکند.
انتهای پیام/ 231