گروه سیاسی دفاعپرس ـ آزاده حاجی غلامی؛ اگر تصور شود که رژیم صهیونیستی و آمریکا و دیگر کشورهای معاند با ایران تنها از طریق نظامی و فرهنگی به جنگ و وارد کردن هجمه به ایران میپردازند، سخت در اشتباه هستیم، زیرا ترور دانشمندان هستهای و از بین بردن زیرساختهای فرهنگی و علمی کشور از مهمترین استناداتی بر این ادعا است که دشمنان ایران به ویژه آمریکا و اسرائیل سعی در از بین بردن دانش بومی کشورمان در هر زمینهای میکنند و از هیچ اقدامی هم دریغ ندارند به عنوان مثال هوش مصنوعی هم، چون Chat GPT، Grammarly، Copilot را میتوان از جمله ابزارهای سلطهگران برای کنترل زیرساختهای دانش ایران برشمرد.
رژیم صهیونیستی از هوش مصنوعی نه فقط به عنوان یک ابزار علمی، بلکه به عنوان یک سلاح نرم برای مهار رقبا به ویژه ایران استفاده میکند که برای روشن شدن مطلب میتوان چند محور کلیدی درباره اینکه چگونه اسرائیل از هوش مصنوعی برای تضعیف علم بومی در ایران بهره میگیرد، اشاره کرد.
ابتدا باید گفت رژیم صهیونی یکی از پیشتازان توسعه سامانههای هوش مصنوعی (AI) در حوزه امنیت سایبری و اطلاعاتی است که با تسلط بر الگوریتمها و دادهها سعی دارد جریان اطلاعات علمی در ایران را منحرف کند یعنی با الگوریتمهایی که محتوای سطحی یا تکراری را تقویت میکنند و محتوای اصیل و تحلیلی را نادیده میگیرند، میخواهد تولیدات علمی داخلی را بیارزش جلوه دهد یا با دامن زدن به ترجمهگرایی، پژوهشگران ایرانی را از مسیر تحقیق میدانی و خلاقانه منحرف سازد.
علاوه بر این طراحی پلتفرمهای هوشمند بسیاری از ابزارهای هوش مصنوعی، به صورت مستقیم یا غیرمستقیم با مراکز تحقیقاتی اسرائیل همکاری دارند. این ابزارها اغلب به جای تقویت زبانهای محلی، ساختارهای زبانی غربی را دیکته میکنند. همچنین نشر علمی بومی را بیارزش جلوه میدهند و ذهن دانشجوی ایرانی را به سمت کپی کردن ساختار غربی پیش میبرند و از سوی دیگر دادههای کاربران ایرانی را نیز استخراج کرده و برای آموزش مدلهای آینده مورد استفاده قرار میدهند. چنین اقدامی یعنی مصرف داده از ایران، بدون اینکه سودی عاید ایران شود.
موضوع دیگری که میتوان در اینجا به آن اشاره کرد، تضعیف مراکز علمی مستقل ایران با بمباران اطلاعاتی است؛ هوش مصنوعی، توانایی تولید انبوه مقاله، تحلیل و گزارش را دارد به همین جهت اسرائیل میتواند از این ظرفیت برای اشباع مجلات علمی با مقالات جهتدار استفاده کند تا صدای محقق ایرانی شنیده نشود.
تحریف مفاهیم علمی، فرهنگی یا تاریخی در مقالات شبهعلمی و ارائه الگوهای نادرست به پژوهشگر ایرانی را میتوان به عنوان روند دیگری یاد کرد که رژیم صهیونیستی برای تضعیف مراکز علمی بهره میگیرد؛ البته سردرگمی در روند داوری علمی و کاهش اعتبار نهادهای آموزشی ایران در مجامع بینالمللی نیز مورد دیگری است که به موارد فوق میتوان افزود. سرقت دادههای علمی و تربیت مدلهای انحصاری این رژیم در کنار آمریکا با استفاده از دادههای باز دانشگاهی و پایگاههای بدون حفاظ در کشورهای هدف، اقدام به استخراج دانش خام (Raw Knowledge) میکند و این دادهها به مدلهای AI داخلی تبدیل و در مراکز آموزشی اسرائیل آموزش داده میشوند، اما نتیجه نهایی این فناوریها به صورت انحصاری نگهداری شده و در اختیار کشورهایی مثل ایران قرار نمیگیرد به این ترتیب، چرخه «دانشفروشی» تقویت شده و کشورهای هدف مجبور به خرید «دانش پالایششده» خود از منابع خارجی میشوند.
ایجاد انگیزه کاذب برای تقلید علمی اسرائیل با نمایش «ظاهری درخشان» از پژوهشهای تولید شده با AI و نمایش پیشرفتهای علمی غیرواقعی مانند ثبت اختراعات سریع، رتبههای جعلی دانشگاهی و...، باعث میشود که محقق ایرانی به جای تولید علمی مستقل به تقلید از آن الگوها روی آورد و در این مسیر، دانشگاهها به جای تمرکز بر کیفیت پژوهش، به دنبال افزایش کمی مقالات بروند که این روند در نهایت علم را به تجارت مقاله و گزارش تبدیل کرده و هویت علمی را از بین میبرد.
تضعیف نظام ارزشی پژوهشگر ایرانی با نفوذ تدریجی ابزارهای هوش مصنوعی وابسته نیز مطلب دیگری است که باید به آن اشاره کرد، چون رژیم صهیونیستی به تدریج میتواند در لایههای نرمافزاری ذهن پژوهشگر ایرانی تأثیر بگذارد که در این صورت ارزش «تحقیق» جای خود را به «تایپ دستور در ابزار هوشمند» میدهد و تفکر انتقادی، تحلیل مسئله و فهم مفاهیم علمی کاهش یافته و پژوهشگر به «مصرفکنندهای ماهر» از محتوای ماشینی تبدیل میشود، نه خالق دانش. به همین دلیل باید بر لزوم واکنش نهادهای سیاستگذار در برابر این تهدید پیچیده تاکید کرد تا اقداماتی فوری و هوشمندانه انجام دهند.
تدوین آییننامه جامع استفاده از هوش مصنوعی در آموزش و پژوهش، راهاندازی سامانه ملی شناسایی محتوای AI-generated، توسعه مدلهای زبان فارسی، ایجاد نظام بازدارنده برای دلالی مقاله و پایاننامه و مقابله با نفوذ دادهای آمریکا و رژیم صهیونیستی در ساختارهای علمی داخلی باید با رویکرد استقلال علمی و فرهنگی و نه صرفاً از منظر فناورانه اجرا شوند.
اسرائیل با استفاده از ظرفیتهای پیشرفتهاش در زمینه هوش مصنوعی، نه فقط در پی رقابت علمی، بلکه در تلاش برای تغییر میدان بازی به نفع خود و تضعیف کشورهایی همچون ایران است لذا این پروژه بخشی از جنگ ترکیبی یا هیبریدی محسوب میشود؛ جنگی که در آن ابزار نظامی کنار رفته و «فناوری»، «دانش» و «هویت» تبدیل به میدان اصلی نبرد شدهاند.
پس در این راستا، مسئولان به ویژه در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و زیرمجموعههای آن همچون دانشگاهها که مراکز تولید علم هستند باید هوشمند باشند و با روشهای مختلف از جمله به کارگیری دانشجویان در میدان عملی و نظری حضوری، در پرورش استعداد دانشجویان که بیشتر در معرض این آسیب و هجمه قرار دارند، تلاش کنند.
انتهای پیام/ 231