«محسن شاه‌رضایی» نویسنده، پژوهشگر ادبی و منتقد ادبیات در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگ دفاع‌پرس، با بیان اینکه ادبیات تالیفی در کشورمان با پیروزی انقلاب اسلامی پیشرفت چشم‌گیری داشته است، اظهار داشت: نسل ما در دوران نوجوانی و جوانی عمدتاً با آثار زرد و یا ترجمه‌های بی‌کیفیت از ادبیات جهانی روبرو بود درحالی که امروز شاهد ادبیات فاخر تالیفی در سطح کشورمان هستیم که حرف‌های زیادی برای گفتن دارند.
این پژوهشگر و منتقد ادبی به آسیب‌شناسی ادبیات دفاع مقدس پرداخت و درباره راه‌های پیش‌و روی این ادبیات گفت: ما امروز قهرمان‌های زیادی در دفاع مقدس داریم که باید آن‌ها را معرفی کنیم و بهترین راه در این زمینه ادبیات است لذا برای جذب مخاطب بیشتر نیازمند مسیرهای جدیدی در عرصه ادبیات هستیم. ادبیات دفاع مقدس برای موفقیت و حرکت به سمت مخاطبین بیشتر و بازارهای جهانی باید فاخرنویس شود.
وی به ادبیات اردوگاهی به عنوان یکی از شاخه‌های ادبیات دفاع مقدس پرداخت و گفت: زندان و کتاب اگرچه ارتباطی با هم ندارد، اما در طول تاریخ اگر بررسی کنیم خواهیم فهمید از جهت‌هایی مرتبط‌اند، چون کتاب‌های زیادی در زندان نوشته شده و آثار مطرح زیاد دیگری درباره زندان (حبسیه‌نویسی و زندان‌نویسی) داشته‌ایم که اکثرا شعر (شکوائیه) بوده‌اند و کار‌های نثر کمتری داشته‌ایم.
وی افزود: در طول تاریخ افراد زیادی در زندان کتاب نوشته‌اند و سعدی شیرازی یکی از این افراد است، اما بعد از مشروطه در سراسر ایران این تجارب را داریم. شاعر بزرگ آزادی‌خواه محمد فرخی‌یزدی یکی از این نمونه‌هاست که گفت، دیدی آن ترک ختا دشمن جان بود مرا/گرچه عمری به خطا دوست خطابش کردم/منزل مردم بیگانه چو شد خانه چشم/آنقدر گریه نمودم که خرابش کردم».
شاه‌رضایی تصریح کرد: ارتباط دیگر زندان با کتاب این است که بسیاری در زندان کتاب نوشتند که در طول تاریخ ادبیات نمونه‌های زیادی از آن وجود دارد. ماجرا‌های مارکوپولو یکی از نمونه‌های جهانی است که نوشته شد. در ایران غلامحسین صدیقی که پدر علوم اجتماعی و وزیر کشور در دوره مرحوم فاطمی بود که وقتی می‌خواستند «جشن هزاره ابن‌سینا» را برگزار کنند از او در زندان تقاضا کردند تا مقدمه‌ی آن را بنویسند که ایشان یک مقاله مهم می‌نویسد که مطلع هزاره ابن‌سینا می‌شود.
این کارشناس و منتقد ادبی به ذکر نمونه‌های موفق حبسیه‌نویسی در ایران و جهان پرداخت و ادامه داد: ارتباط زندان با کتاب ظاهره ارتباط عمیقی است؛ شخصا معتقدم ادبیات اردوگاهی که خیلی‌ها از آن به اسم ادبیات حبسیه‌نویسی یاد می‌کنند یقیناً پیامد‌های متفاوت دارد و در زمره ادبیات تعلیم و تربیتی است، یعنی اردوگاه‌نویسی را باید در زمره کتب تعلیم و تربیت گذاشت.
وی با بیان اینکه حدود ۴۰ هزار رزمنده ایرانی تجربه اسارت دارند که اگرهرکدام یک پند داشته باشند شاهد خلق یک اندرزنامه‌ی گران‌قدر خواهیم بود که نمونه ندارد، گفت: اگر ادبیات گذشته حبسیه و شکوائیه دارد، ادبیات اردوگاهی حتما دارای مولفه‌های تعلیم و تربیت و حماسه است.
انتهای پیام/ 121
