گروه بینالملل دفاعپرس: آزادی بیان به عنوان یکی از اصول بنیادین حقوق بشر و معیاری برای سنجش دموکراسی در جوامع، در اسناد بینالمللی مانند ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر مورد تأکید قرار گرفته است. آمریکا، که خود را مدافع این اصل معرفی میکند، در عمل با موارد متعددی از نقض آزادی بیان مواجه بوده است.
ما در این گزارش به بررسی برخی از این موارد میپردازیم و به شما نشان میدهیم که ادعای سردمداری آزادی بیان توسط آمریکا نه تنها با واقعیتهای موجود همخوانی ندارد؛ بلکه به صورتی روزافزون با موارد متعدد و فراوان نقض آزادی بیان در این کشور همواره مدعی رعایت آزادی بیان روبهرو میشویم.
نخستین عاملی که موجب شده تا به صورت روزافزون شاهد نقض آزادی بیان در آمریکا باشیم «محدودیتهای قانونی و قضایی» است. اگرچه در آمریکا متمم اول قانون اساسی بر حفاظت از آزادی بیان تأکید دارد، اما محدودیتهایی در حوزههایی مانند سخنان نفرتپراکن، افترا، و تهدیدات علیه امنیت ملی اعمال میشود. البته این محدودیتها گاهی به شکلی گسترده تفسیر شده و به ابزاری برای سرکوب نظرات مخالف تبدیل میشوند.
عامل دیگری که به عنوان نشانهای روشن و واضح از نقض بیش از پیش آزادی بیان در آمریکا مشخص شده «سرکوب فعالان و دانشجویان» است. در سال ۲۰۲۵، گزارشهایی از سرکوب فعالان و دانشجویان بینالمللی در آمریکا منتشر شد. سازمان دیدبان حقوق بشر اعلام کرد که دولت آمریکا اقدام به بازداشت و اخراج دانشجویان بینالمللی کرده است که در اعتراضات مرتبط با فلسطین شرکت داشتند.
بر اساس اخبار و گزارشهایی که در این زمینه در رسانههای داخلی و خارج از آمریکا منتشر شده کارشناسان و صاحبنظران این اقدامات را به عنوان حمله به آزادی بیان مورد انتقادات شدید و کم سابقهای قرار بدهند. به اعتقاد کارشناسان و اهالی رسانهها اقدامات غیرقانونی دولت آمریکا نشاندهنده استفاده از ابزارهای قانونی برای ساکت کردن صداهای مخالف به خصوص جوانان و دانشجویان دانشگاههای این کشور است.
از «توقیف رسانهها و سانسور دیجیتال» نیز به عنوان نشانه دیگری در نقض روزافزون آزادی بیان در آمریکا نام برده میشود. یکی از بارزترین موارد نقض آزادی بیان در آمریکا، توقیف وبسایتهای رسانهای خارجی است. در سال ۲۰۲۱، وزارت دادگستری آمریکا ۳۳ وبسایت مرتبط با «اتحادیه رادیو و تلویزیونهای اسلامی ایران» و سه وبسایت گروه «کتائب حزبالله» را به بهانه نقض تحریمها توقیف کرد.
با توجه به این موضوع میتوان گفت که توقیف وبسایتهای رسانهای خارجی در آمریکا به عنوان نقض آشکار حقوق رسانهها و آزادی بیان در سطح بینالمللی محسوب میشود که در ماههای اخیر به شدت توسط اقشار مختلف مردم این کشور به خصوص دانشجویان مورد انتقاد قرار گرفته است. در این میان مقامات کشورهای دیگر به خصوص کشورهای دوست و همپیمان آمریکا این اقدام را غیرقانونی و تلاشی برای محدود کردن آزادی بیان توصیف کردند.
موضوع مهم و قابل توجه دیگر این است که سانسور محتوا در شبکههای اجتماعی توسط شرکتهای بزرگ فناوری، که اغلب با فشارهای دولتی همراه است، به یکی از چالشهای اصلی آزادی بیان در آمریکا تبدیل شده است. گزارشها نشان میدهند که پلتفرمهای اجتماعی تحت فشار دولت برای حذف محتواهایی که به عنوان «نفرتپراکن» یا «اطلاعات نادرست» تلقی میشوند، اقدام میکنند، که این امر به محدود شدن گفتمان آزاد منجر شده است.
نقض روزافزون آزادی بیان در آمریکا نشانه دیگری دارد و آن «تبعیض و خشونت علیه اقلیتها» است. در حقیقت باید گفت که نقض آزادی بیان در آمریکا اغلب با تبعیض علیه اقلیتها همراه است. گزارش سالانه وزارت امور خارجه ایران در سال ۲۰۲۴ به مواردی از تبعیض هدفمند علیه سیاهپوستان، خشونت پلیس و رفتارهای خشونتآمیز علیه زندانیان اشاره کرد. این موارد نشاندهنده محیطی هستند که در آن بیان آزادانه دیدگاههای اقلیتها با سرکوب مواجه میشود.
و در آخر، با وجود ادعاهای آمریکا متحده مبنی بر حمایت از آزادی بیان، شواهد متعددی از نقض این اصل در این کشور وجود دارد. از سانسور دیجیتال و توقیف رسانههای خارجی گرفته تا سرکوب فعالان و دانشجویان، آمریکا در عمل با چالشهای جدی در زمینه احترام به آزادی بیان مواجه است. این موارد نشاندهنده تناقض میان شعارهای این کشور و واقعیتهای موجود است.
انتهای پیام/ ۱۳۴