گروه بینالملل دفاعپرس: امواج بیست و دوگانه موشکهای ایران در عملیات وعده صادق ۳، زنجیره تامین موشکهای تاد و SM-۳ را مختل و قحطی مهمات پدافندی را بر پنتاگون تحمیل کرده است. روزنامه آمریکایی والاستریت ژورنال با انتشار گزارشی درباره بازتاب قدرت موشکی ایران در پنتاگون، از ابعاد ضربهی کاری ایران به امنیت ملی آمریکا در جنگ ۱۲ روزه پرده برداشت. این گزارش نشان میدهد که پنتاگون دیگر قادر به دفاع از آسمان آمریکا نیست و این حقیقت ترسناک را ایران با شلیک قریب به پانصد موشک بالستیک برای هیات حاکمهی آمریکا و تمام قدرتهای موشکی جهان برملا کرده است.
بر اساس اسناد پنتاگون، در جریان جنگ تحمیلی ۱۲ روزه اسرائیل و ایران در ژوئن ۲۰۲۵، بیش از ۱۵۰ موشک ضدبالیستیک «تاد» (THAAD) توسط نیروهای آمریکایی شلیک شد. این تعداد معادل حدود یکچهارم کل موشکهای تاد سفارشدادهشده یا برنامهریزیشده توسط ارتش آمریکا تا به امروز است. همچنین، عملکرد ۸۰ موشک SM-۳ شلیکشده از ناوهای نیروی دریایی آمریکا در این درگیری، زیر سوال رفت.
جزئیات مصرف موشکها و هزینهها
به گزارش وال استریت ژورنال، به نقل از مقامات آمریکایی که نمیخواستند نامی از آنها برده شود، نیروهای آمریکایی در این درگیری علاوه بر موشکهای تاد و SM-۳، از سامانههای پاتریوت زمینپایه و موشکهای SM-۲ و SM-۶ پرتابشونده از ناوها نیز استفاده کردند. مقامات آمریکایی از سرعت بالای مصرف موشکهای تاد شگفتزده شده و اعلام کردند که این تعداد برای مقابله با امواج موشکهای بالیستیک ایران شلیک شده است.
بر اساس درخواست بودجه سال ۲۰۲۶ ارتش آمریکا که در ماه ژوئن ارائه شد، آژانس دفاع موشکی (MDA) تاکنون بودجه لازم برای خرید ۶۴۶ فروند موشک تاد (THAAD) را دریافت کرده است؛ اگرچه تحویل کامل این محموله هنوز انجام نشده است. اگرچه این آمار شامل سفارشهای مشتریان خارجی که با واسطهگری آمریکا صورت گرفته، نمیشود. همچنین، طی سالهای گذشته، تعدادی از این موشکها در آزمایشها و تمرینهای نظامی مصرف شدهاند. آژانس دفاع موشکی در فرایند چرخه مالی آینده خود نیز درخواست بودجه برای خرید ۲۵ فروند موشک تاد دیگر با هزینه تقریبی ۱۵.۵ میلیون دلار برای هر فروند را ارائه کرده است.
در بودجه پیشنهادی این آژانس همچنین به تامین ۱۲ فروند موشک تاد دیگر از طریق قانون یک لایحه بزرگ و زیبا اشاره شده است. این لایحه اوایل ماه جاری به تصویب رسید.
چالشهای تأمین و تولید موشکها
بر اساس پیشنهاد بودجه سال مالی ۲۰۲۶ پنتاگون، ارتش آمریکا ممکن است به چهار سال زمان نیاز داشته باشد تا بودجه جایگزینی موشکهای تاد مصرفشده در ژوئن ۲۰۲۵ را تأمین کند. فاصله زمانی طولانی میان ثبت سفارش و تحویل موشکها نیز چالشی جدی محسوب میشود. به عنوان مثال، آژانس دفاع موشکی پیشبینی کرده است که اولین محموله از دسته سیزدهم موشکهای تاد در اوایل سال ۲۰۲۷، یعنی پنج سال پس از امضای قرارداد، تحویل خواهد شد.
شرکت لاکهید مارتین، سازنده سامانه تاد، در حال مذاکره با ارتش آمریکا برای افزایش ظرفیت تولید موشکهای تاد به حداکثر ۱۰۰ فروند در سال است، اما اجرای این برنامه زمانبر خواهد بود. در جریان جنگ اخیر، ارتش آمریکا هفت باتری تاد عملیاتی در اختیار داشت که دو مورد از آنها در اسرائیل مستقر بودند. هر باتری تاد شامل ۶ تا ۹ پرتابگر متحرک جادهای است که هر یک قابلیت حمل ۸ موشک را دارند و به رادار AN/TPY-۲ و سایر تجهیزات پشتیبانی مجهز هستند. لاکهید مارتین همچنین اعلام کرد که بسته حداقل درگیری برای هشتمین باتری تاد را به دولت آمریکا تحویل داده است.
همچنین وال استریت ژورنال به طرحی مقطعی از پنتاگون اشاره کرد که شامل انتقال موشکهای تاد خریداریشده توسط عربستان سعودی به اسرائیل بود. با این حال، مذاکرات با عربستان به دلیل نگرانیهای خاندان سعودی درباره تهدیدات احتمالی علیه تأسیسات نفتی این کشور با پیچیدگیهایی مواجه شد.
چالشهای موشکهای SM-۳ و نیروی دریایی
در طول جنگ ۱۲ روزه، ناوهای جنگی آمریکا حدود ۸۰ فروند موشک SM-۳ شلیک کردند. آدمیرال جیمز کیلبی، فرمانده موقت عملیات دریایی آمریکا، در گزارشی به کنگره اعلام کرد که ناوهای جنگی این کشور با سرعت نگرانکنندهای در حال مصرف موشکهای خود هستند. برخی مقامات دفاعی آمریکا نیز نسبت به عملکرد موشکهای SM-۳ ابراز نگرانی کردند، زیرا تعدادی از آنها نتوانستند موشکهای ایرانی را رهگیری کنند. ارتش آمریکا در حال بررسی دقیق هر پرتاب برای شناسایی مشکلات احتمالی است. نکته قابل توجه این است که ایران برای اولین بار از موشکهای بالیستیک با قابلیتهای طراحیشده برای مقابله با سیستمهای دفاع موشکی و موشکهای مجهز به کلاهکهای بارشی استفاده کرد.
علاوه بر خطای موشکهای SM-۳ در رهگیری پرتابههای ایرانی، نگرانیها در خصوص ذخیره محدود این موشکها پس از استفاده گسترده در دفاع از رژیم صهیونیستی، افزایش یافته است. شرکت ریتیون، سازنده این موشکها، در ماه مه ۲۰۲۵ قراردادی یک میلیارد دلاری برای تولید مدل Block IB دریافت کرد. آژانس دفاع موشکی پیشتر قصد داشت خرید این مدل را متوقف کرده و بر مدل پیشرفتهتر، اما گرانتر Block IIA با هزینه ۳۷ میلیون دلار برای هر فروند تمرکز کند، در حالی که هزینه هر موشک Block IB حدود ۱۲.۵ میلیون دلار است.
مصرف بالای موشکهای SM-۳ و سایر مهمات دریایی باعث کمبود شدید در تجدید مهمات سیستم پرتاب عمودی (VLS) ناوها در دریا شده است. این مسئله ناوهای جنگی آمریکا را مجبور به پهلوگیری در بنادر کشورهای دوست برای تجدید مهمات کرده و به دلیل فاصله زیاد از مناطق عملیاتی، روزها یا هفتهها از مأموریت باز میمانند. بدین ترتیب این موضوع قابلیتهای عملیاتی ناوها را کاهش داده و آسیبپذیری آنها را افزایش میدهد. نکته قابل توجه این است که حتی در شرایط آبوهوایی نسبتاً آرام، قرار دادن موشکها در سلولهای پرتاب ناوها به دلیل حرکت مداوم کشتیها، چالشی فنی محسوب میشود.
نگرانیهای استراتژیک ارتش آمریکا
نگرانیهای ارتش آمریکا درباره کاهش ذخایر موشکهای دفاع هوایی و دیگر مهمات حیاتی، به دلیل تعهدات نظامی در خاورمیانه و حمایت از اوکراین در برابر روسیه، افزایش یافته است. این وضعیت نشاندهنده چالش جدی صنایع دفاعی آمریکا در افزایش تولید و تأمین پایدار مهمات در صورت وقوع درگیریهای بزرگ است. به عنوان مثال، در صورت بروز جنگ با چین در اقیانوس آرام، تقاضا برای موشکهای تاد و SM-۳ به شدت افزایش خواهد یافت، زیرا تهدید موشکهای بالیستیک چین نیاز به این سامانههای دفاعی را دوچندان میکند.
وال استریت ژورنال در پایان گزارش خود به وضعیت نگرانکننده ذخیره کنونی موشکهای تاد اشاره کرده و تأکید میکند که هرگونه اقدام آینده ارتش آمریکا برای تضمین موجودی کافی این مهمات نیازمند برنامهریزی بلندمدت و سرمایهگذاری قابل توجه است.
انتهای پیام/ ۱۳۴