گروه بینالملل دفاعپرس: در سالهای اخیر، موضوع تشکیل کشور فلسطین به یکی از مسائل محوری در صحنه بینالمللی تبدیل شده است. سه کشور قدرتمند غربی، یعنی فرانسه، بریتانیا و کانادا، به تازگی حمایت خود را از ایده تشکیل کشور فلسطین اعلام کردهاند. این اقدام، که پیشتر از سوی بیش از ۱۴۰ کشور دیگر نیز مورد حمایت قرار گرفته بود، نشاندهنده تغییراتی در رویکردهای سیاسی و ژئوپلیتیکی برخی از کشورهای غربی نسبت به مناقشه فلسطین و «اسرائیل» است.
حمایت اخیر فرانسه، بریتانیا و کانادا از تشکیل کشور فلسطین را میتوان از چند منظر بررسی کرد. نارضایتی از سیاستهای «اسرائیل»، بهویژه در قبال وضعیت انسانی در غزه، یکی از عوامل کلیدی این حمایت است. برخی کشورهای غربی، بهویژه در اروپا، از این سیاستها ابراز ناامیدی کرده و آنان را برای اتخاذ مواضع قاطعانهتر علیه رژیم صهیونیستی مصمم کرده است.
همچنین، فشارهای داخلی در این کشورها، بهویژه از سوی نسل جوان که حمایت از حقوق فلسطینیان را موضوعی اخلاقی میدانند، نقش مهمی را در این موضعگیریها ایفا کرده است. این فشارها از طریق اعتراضات عمومی، کمپینهای رسانهای و فعالیتهای مدنی، دولتها را به بازنگری در سیاستهای خود سوق داده است.
علاوه بر این، خشم جهانی نسبت به وضعیت انسانی در غزه، بهویژه پس از انتشار تصاویر کودکان گرسنه و آوارگان فلسطینی در رسانهها، موجی از همدلی و درخواست برای اقدامات بینالمللی ایجاد کرده است. فلسطینیها نیز از حمایت کشورهای غربی استقبال کرده و آن را تقویتکننده آرمان خود میدانند. در مقابل، رژیم «اسرائیل» این درخواستها را رد کرده و آنها را معادل «پاداشی به حماس» توصیف کرده است.
آمریکا هم بهعنوان یکی از اصلیترین حامیان رژیم صهیونیستی، در این میان با چالشهای جدی روبهرو شده است. «دونالد ترامپ» که به دنبال گسترش توافقنامههای ابراهیم و عادیسازی روابط میان «اسرائیل» و کشورهای عربی بهویژه عربستان سعودی است، از سیاستهای نتانیاهو در قبال غزه ابراز نارضایتی کرده و سیاست تنبیه دستهجمعی او را مورد انتقاد قرار داده است.
از طرف دیگر، «دونالد ترامپ» که سودای به دست آوردن جایزه صلح نوبل را در سر دارد، به دنبال دستاوردی پرهیاهو در جهان است. از این رو پایاندادن به تنش کنونی در منطقه خاورمیانه نیز میتواند آورده خوبی برای رئیس جمهور آمریکا به حساب آمده و با شعار برقرار کننده صلح منطقهای، خود را شایسته این جایزه بخواند.
با این حال، عربستان سعودی به صراحت اعلام کرده که عادیسازی روابط با «اسرائیل» تنها در صورتی امکانپذیر است که مسیر غیرقابل بازگشتی به سمت تشکیل دولت فلسطینی ایجاد شود. این شرط، همراه با حمایت اخیر متحدان آمریکا از دولت فلسطینی، واشنگتن را در موضع دشواری قرار داده و انزوای نسبی آن را در حمایت بیقید و شرط از «اسرائیل» برجسته کرده است.
اقدامات نمادین کشورهای غربی، به ویژه کانادا، فرانسه و انگلستان، در حمایت از تشکیل دولت مستقل فلسطین، آمریکا را در گوشه رینگ حمایت علنی از رژیم جعلی صهیونیستی، تنها گذاشته و ترامپ را در سیاهچاله رویای جایزه صلح نوبل فرو برده است.
چالشهای تشکیل دولت فلسطینی
ایده تشکیل کشور فلسطین، هرچند از نظر سیاسی و اخلاقی مورد حمایت گستردهای قرار گرفته اما با چالشهای متعددی مواجه است. یکی از مهمترین موانع، عدم وجود سابقه تاریخی برای دولت مدرن فلسطینی است. برخلاف «اسرائیل» که پس از جنگ جهانی دوم به سرعت به رسمیت شناخته شد، فلسطینیان در همان دوره با فاجعهای به نام «نکبت» مواجه شدند که در آن صدها هزار نفر از خانههای خود آواره یا اخراج شدند.
از آن زمان، قلمرو فلسطینیان به صورت پیوسته کاهش یافته و تکهتکه شده است. جنگ ششروزه در سال ۱۹۶۷، که طی آن «اسرائیل» شرق بیتالمقدس، کرانه باختری و غزه را اشغال کرد، نقطه سیاه دیگری در این روند بود. در دهههای اخیر، گسترش شهرکهای اسرائیلی در کرانه باختری، که اغلب با حمایت رژیم «اسرائیل» انجام شده، امکان ایجاد یک دولت فلسطینی پیوسته و منسجم را به شدت تهدید کرده است.
مذاکرات اسلو در دهه ۱۹۹۰، که به امضای توافقنامهای میان یاسر عرفات، رهبر فلسطینیان و اسحاق رابین، نخستوزیر وقت «اسرائیل»، منجر شد، نزدیکترین تلاش برای ترسیم نقشه یک دولت فلسطینی بود. این توافقنامهها، که بر اساس مرزهای ۱۹۶۷ طراحی شده بودند، شامل تبادل زمین و حذف برخی شهرکهای اسرائیلی بود. با این حال، ترور «اسحاق رابین» در سال ۱۹۹۵ توسط یک افراطی راستگرای اسرائیلی و گسترش شهرکسازیها در سالهای بعد، این چارچوب را عملاً غیرقابل اجرا کرد.
از سویی دیگر، تشکیلات خودگردان فلسطین، که بخشهایی از کرانه باختری را اداره میکند، از طرف بسیاری از فلسطینیان به دلیل ضعف و فساد مورد انتقاد قرار گرفته است. این عدم اعتماد، توانایی تشکیلات خودگردان برای نمایندگی مؤثر فلسطینیان در مذاکرات بینالمللی را تضعیف کرده است. علاوه بر این، شکاف میان تشکیلات خودگردان و حماس، که کنترل غزه را در دست دارد، پیچیدگیهای بیشتری به وضعیت سیاسی داخلی فلسطینیان افزوده است.
و در آخر، تشکیل کشور فلسطین، در صورت تحقق، میتواند به حملات مرگبار و حشیانه رژیم صهیونیستی که به شهادت بیش از ۶۰ هزار فلسطینی منجر شده است، پایان دهد. با این حال، موانع موجود نظیر گسترش شهرکهای اسرائیلی، مواضع افراطی دولت حاکم در رژیم صهیونیستی، موضعگیریهای سرسختانه نتانیاهو و فساد رخنه کرده در دولت خودگردان فلسطین، امکان سهولت تحقق این رویای شیرین را با تردیدهای فراوانی روبهرو کرده است.
انتهای پیام/ ۱۳۴