گروه بینالملل دفاعپرس: تحولات سوریه با درخواست رژیم جولانی از ولادیمیر پوتین برای احیاء نقش امنیتی مسکو در جنوب این کشور وارد مرحله تازهای شده است. روزنامه «کامرسانت» چاپ مسکو، گزارش داد که دولت سوریه خواستار بازگشت گشتهای نظامی ارتش روسیه به استانهای جنوبی شده است. این درخواست به عنوان راهی برای محدود کردن فعالیتهای نظامی «اسرائیل» تلقی میشود. اسرائیل از اواخر سال ۲۰۲۴ بخشهایی از جنوب سوریه را اشغال و به بهانه حفاظت از مرزهای شمالی و حمایت از اقلیت دروزی، منطقهی حائل ایجاد کرده است.
این روزنامه سراسری به نقل از منبعی که در نشست «اسعد الشیبانی»، وزیر امور خارجه کابینه شورشیان سوری، با جامعه سوریهای مقیم مسکو حضور داشت، نوشت: «بازگشت فدراسیون روسیه به مواضع پیشین خود ممکن است مانع از دخالت اسرائیل در امور داخلی سوریه شود. این منبع همچنین تأکید کرد که مسکو توانایی ساماندهی روابط میان دولت انتقالی سوریه و اسرائیل دارد».
شکست فاجعهبار رژیم جولانی در اداره کشور، سوریه پسااسد را محتاج دولتهای خارجی کرده است. ضمن اینکه، با تحریک و حمایت رژیم صهیونیستی از اقلیت دروزی، مرزهای جنوبی سوریه به کانون تنشها تبدیل شده است.
در ژوئیه سال ۲۰۲۵، درگیریهای شدید میان گروههای مسلح دروزی و نیروهای دولتی در استان سویدا کلید خورد و آتش این درگیری دامن مردم سویدا را به آتش کشید و در نتیجه آن دهها نفر کشته شدند. سوریه، که زمانی مدعی حاکمیت کامل بر اراضی خود بود، اکنون با فروپاشی ساختاری مواجه است و وابستگیاش به قدرتهای خارجی، به ویژه روسیه، بیش از پیش نمایان شده است.
روابط روسیه و اسرائیل؛ عمیق و نامرئی
بیش از بیست درصد از جمعیت اسرائیل روستبار هستند و عمدتا پس از فروپاشی شوروی به سرزمینهای اشغالی مهاجرت کردهاند. نفوذ عمیق روستبارها در لایههای مختلف ساختار سیاسی و بافتار اجتماعی اسرائیل، پلی نامرئی را میان مسکو و تلآویو برقرار کرده است.
بر همین اساس، روسیه با بهرهمندی از این ظرفیت، روابط خود با «اسرائیل» را پس از سقوط اسد بهبود بخشیده است. ولادیمیر پوتین در دسامبر ۲۰۲۴، اسرائیل را اصلیترین منتفع سرنگونی اسد نامید و اظهار امیدواری کرد که هر چه زودتر اراضی اشغالی سوریه، به خاک این کشور بازگردانده شوند. با وجود اختلافاتی که میان روسیه و «اسرائیل» درباره بازماندگان حکومت اسد و جنگ اوکراین وجود دارد، روابط دو طرف حفظ و تقویت شده است.
ضمن اینکه، این همکاری، ریشه در منافع مشترک و متقابل نظیر مقابله با نفوذ ترکیه دارد و میتواند به توافقات پنهان در مدیریت جنوب سوریه منجر شود. با در نظر گرفتن این پیشزمینه، سناریوی جدایی کامل جنوب سوریه از کنترل دمشق، با هماهنگی روسیه و اسرائیل، دور از انتظار نیست.
روسیه، با حفظ پایگاههای استراتژیک خود نظیر «حمیمیم» و «طرطوس»، میتواند به صورت آرام و به دور از تنش، ضمن دور کردن نیروهای رژیم جولانی، کنترل بیشتری بر جنوب سوریه اعمال کند.
دروزیها در درگیریهای اخیر «سویدا» نشان دادند که برای سراب استقلال یا فرار از توحش نیروهای جولانی، ننگ همکاری با رژیم نتانیاهو را پذیرفته و خوستار تشکیل «جبل العرب» هستند. در حالی که هویت ملی در سوریه فروپاشیده، تقویت حضور روسیه در جنوب فرآیند تجزیه سوریه را تسریع میکند. بدین ترتیب، این رویدادها فصل جدیدی از بازیگری روسیه در سوریه را آغاز میکند. مسکو که در سال ۲۰۱۵ با هدف نجات اسد به میدان آمد، اکنون با تغییر چشمگیر مواضع دعوتنامهای را سوی رژیم جولانی برای تغییر موازنه قدرت در برابر اسرائیل دریافت کرده است.
انتهای پیام/ ۱۳۴