گروه بینالملل
دفاعپرس: جنگهای مدرن دیگر به درگیری در زمین، دریا و هوا محدود نیست و به قلمروهای نوینی، چون منظومه شمسی و فضای مجازی گسترش یافته است. برای درک بهتر باید رویداد مهمی، چون رژهی روز پیروزی روسیه در سال جاری را به یاد آورد. در این روز هکرهای روسی، عملا ماهواره تلویزیون اوکراین را ربودند و تصاویر زنده رژه ارتش روسیه را برای افکار عمومی کشور دشمن به نمایش گذاشتند. این اقدام روسیه که رعب و وحشت زیادی در دل مردم اوکراین آفرید، تغییر شکل جنگ در قرن بیستویکم را گوشزد میکند.
تغییر کاربری یک ماهواره بدون شلیک حتی یک گلوله، میتواند به هر دشمنی ضربهای مهلک وارد کند. این کار از طریق نفوذ به نرمافزارهای امنیتی یا ایجاد اختلال در ارسال و دریافت سیگنال صورت میپذیرد.
اکنون بیش از ۱۲ هزار ماهواره فعال در مدار زمین قرار دارد که هر یک از آنها نقش کلیدی در برقراری ارتباطات، طراحی عملیات نظامی، هدایت سیستمهای ناوبری و جیپیاس، جاسوسی و حفاظت از زنجیرههای تأمین ایفا میکند. ماهوارهها همچنین در تشخیص زودهنگام پرتاب موشکها نقشی کلیدی ایفا کرده و نسبت به حملات قریبالوقوع هشدار میدهند. این جایگاه ویژه، آنها را به پاشنه آشیل امنیت ملی کشورها و هدفی جذاب برای هر دشمی تبدیل میکند.
اغلب هکرها همواره در جستوجوی ضعفهای امنیتی در نرم افزار یا سخت افزار پیشتیبان ماهواره هستند تا ارتباط آن را با ایستگاههای زمینی مدیریت کنند. حتی در صورت وجود ساختار کدنویسی امن، باز هم هدایت، نفوذ و بهرهبرداری از آن توسط هکرها غیرممکن نیست. حمله سایبری به ماهواره شرکت آمریکایی «ویاست» که دولت و ارتش اوکراین از آن استفاده میکرد، نمونهای موفق به شمار میرود. در این حمله که با آغاز تهاجم ارتش روسیه به اوکراین مصادف بود، دهها هزار مودم آلوده و ارائه خدمات در بخشهای وسیعی از اروپا دچار اختلال شد.
اما در افق تهدیدات جدید، نگرانیهای عمیقتری در حال ظهور است. بر اساس گزارش مقامهای امنیت ملی آمریکا، روسیه در حال توسعه سلاحهای هستهای فضاپایه است. این سلاح به گونهای طراحی شده که میتواند تمام ماهوارههای فعال در مدار پایین زمین را هدف قرار دهد. این سلاح میتواند علاوه بر اثرات مخرب فیزیکی، موجی ویرانگر به سمت ماهوارههای دیگر حواله و آنها را نابود کند.
مقامهای آمریکایی اطلاعات مربوط به سلاح جدید روسیه را پس از افشاگری «مایک ترنر» نماینده جمهوری خواه ایالت اوهایو از طبقهبندی محرمانه خارج کردند. وی خواستار آن بود که اطلاعات مربوطه در اختیار نمایندگان سنای آمریکا قرار بگیرد، چرا که سلاح مذکور «معاهده بینالمللی ممنوعیت ساخت و استقرار تسلیحات کشتار جمعی در فضا» را نقض میکند.
مایک ترنر گفته بود: «سلاح جدید روسیه میتواند مدار پایین زمین را به مدت یکسال برای تمام ماهوارهها بلااستفاده کند. استفاده از چنین سلاحی تبعات سنگینی به همراه دارد و آمریکا و متحدانش را در برابر حملات هستهای آسیبپذیر میکند. اگر این سلاح هستهای در فضا مستقر شود، منظومه شمسی به پایان میرسد. هرگز نباید اجازه داد که این موشک به فضا راه یابد.»
در جستوجوی معادن ماه
به موازات این درگیریها و تهدیدها، رقابت بر سر بهرهبرداری از معادن ماه و سیارکها تنشهای فضایی را تشدید کرده است. «شان دافی» سرپرست موقت ناسا، اخیراً از برنامه ارسال یک راکتور هستهای کوچک به ماه رونمایی و تاکید کرد که آمریکا باید پیش از روسیه و چین این کار را انجام دهد.
وی گفت: «ما در حال رقابت با روسیه و چین برای احداث پایگاه در ماه هستیم و برای این منظور به انرژی نیاز داریم. میخواهیم پیش از روسیه و چین به نقاط کلیدی ماه برسیم و مالکیت آن را برای آمریکا تصاحب کنیم».
ماه سرشار از مادهای به نام «هلیوم۳» است. این ماده در عملیات «همجوشی هستهای» که به تولید حجم عظیمی از انرژی میانجامد، نقش محوری دارد. کنترل ماه در سالهای پیش رو، تعیین میکند که چه کسی ابرقدرت باشد.
«جوزف روک» متخصص امنیت سایبری و فعال در صنعت دفاعی انگلستان، میگوید: «با پایان جنگ سرد، سرمایهگذاریها در فضا موقتاً متوقف شد. اکنون با نزدیک شدن به لحظه بهرهبرداری از معادن ماه، رقابت فضایی شدت خواهد گرفت. این قبیل مسائل دیگر در ژانر علمی-تخیلی طبقهبندی نمیشود و بزودی به واقعیت میپیوندد. برنده رقابت در ماه، ابرقدرت مسلط بر زمین است».
از سوی دیگر چین و روسیه نیز از برنامههای خود برای احداث نیروگاههای هستهای در ماه پردهبرداری کردهاند. همزمان آمریکا مشغول انجام ماموریتهایی در مریخ است. گسترش استفاده از هوش مصنوعی تقاضای انرژی را به شدت در زمین افزایش داده و به سهم خود رقابتهای فضایی تشدید کرده است.
نظامیپری آمریکا در جو زمین
با وجود پیشرفتهای چشمگیر چین در حوزه فناوری فضایی، این کشور هرگونه مسابقه تسلیحاتی در فضا را محکوم کرده است. «لیو پنگیو» سخنگوی سفارت چین در واشنگتن در این باره میگوید: «آمریکا، قدرت نظامی خود را در فضا گسترش داده، ائتلافهای نظامی-فضایی ایجاد کرده و میکوشد فضا را به منطقه جنگی تبدیل کند. چین آمریکا را به توقف لفاظیهای غیرمسئولانه و پایان دادن به نظامیگری در فضا ترغیب و مسئولین این کشور را به حفظ صلح و امنیت پایدار در فضا دعوت میکند».
نیروی هوا-فضای آمریکا در سال ۲۰۱۹ با هدف حفاظت از منافع فضایی این کشور تاسیس و موظف شد تا از ماهوارههای آمریکایی در برابر حملات دفاع کند. ارتش آمریکا به تازگی سفینه فضایی بدون سرنشین X-۳۷B را پس از انجام ماموریتهای محرمانه نظامی و تحقیقاتی، پس از یکسال فعالیت در مدار، به زمین بازگردانده است.
نیروی هوا-فضای آمریکا حکمرانی فضایی را اولویت امنیت ملی این کشور میداند و اعلام کرده که فضا یک منطقه جنگی است و وظیفه این نیرو حضور نظامی در این منطقه است. به گفته مقامات آمریکایی پس از جنگ سرد و برای چندین دهه سلطه آمریکا در فضا با هیچ چالشی مواجه نبود، اما اکنون تهدید روسیه و چین کاملا محسوس است و آمریکا باید برای پاسخی قاطع در صورت لزوم آماده باشد.
تلاش ابرقدرتها برای استقرار سلاحهای هستهای در فضا، سیاره زمین را در معرض خطرناکترین مسابقه تسلیحاتی قرار داده و احتمال بروز فاجعه در جو را افزایش داده است.
انتهای پیام/ 944