گروه بین‌الملل دفاع‌پرس: با توجه به تحولات اخیر در عراق و تأیید اخباری پیرامون آغاز روند خروج نیرو‌های آمریکایی از این کشور، موضوع سرنوشت سلاح‌های متعلق به گروه‌های مقاومت، به‌ویژه «الحشد الشعبی» و «جنبش النجباء» به یکی از مسائل کلیدی تبدیل شده است. بر همین اساس، فرماندهان «جنبش النجباء» اعلام کرده‌اند که حتی پس از پایان حضور نیرو‌های آمریکایی نیز سلاح‌های خودشان را تحویل نخواهند داد.
بر همین اساس، «مهدی الکعبی»، از فرماندهان ارشد «جنبش النجباء» عراق در یکی از تازه‌ترین اظهارنظر‌های خود پیرامون موضوع خلع سلاح نیرو‌های مقاومت در عراق اعلام کرده است که سلاح مقاومت همچنان در اختیار این گروه باقی خواهد ماند و حتی در صورتی که تمامی نیرو‌های آمریکایی خاک عراق را ترک کنند، تحویل داده نخواهد شد.
تحلیل وضعیت
در حقیقت باید به این مهم اشاره کنیم که گروه‌های مقاومت عراق، از جمله «الحشد الشعبی»، «جنبش النجباء» و دیگر گروه‌های مقاومت عراقی که نقش مهمی در مبارزه با داعش ایفا کرده‌اند، بر حفظ سلاح‌های خود تأکید دارند. این گروه‌ها معتقد هستند که سلاح‌های آنها نه‌تنها نماد قدرت دفاعی آنها، بلکه ضامن امنیت ملی عراق در برابر تهدیدات آینده است.
در واقع اظهارات مقامات ارشد گروه‌های مقاومت اسلامی عراقی به خوبی نشان می‌دهد که آنها هیچ برنامه‌ای برای خلع سلاح ندارند و حتی در صورت خروج کامل نیرو‌های آمریکایی، این سلاح‌ها زمین گذاشته نخواهد شد. همچنین «فؤاد حسین» وزیر خارجه عراق، نیز در جدیدترین سخنان و اظهارات خود به‌صراحت اعلام کرده که دولت عراق نمی‌تواند با زور سلاح‌های «الحشد الشعبی» را جمع‌آوری کند و این موضوع تنها از طریق گفت‌و‌گو قابل حل است.
روزنامه «العربی الجدید» در جدیدترین گزارش خود به این موضوع مهم اشاره کرده است که «مهدی الکعبی»، از فرماندهان ارشد جنبش النجباء عراق با اشاره به شرایط امنیتی منطقه گفته است که سلاح مقاومت نه در لبنان و نه در عراق تحویل داده نخواهد شد. حتی در صورت خروج آمریکایی‌ها، سلاح گروه‌های عراقی در دست آنها باقی خواهد ماند.
دلایل حفظ سلاح
گروه‌های مقاومت عراقی دلایلی مختلفی را برای حفظ سلاح‌های خود بیان کردند که از جمله مهترین آنها می‌توان به «تهدیدات امنیتی مداوم»، «حفظ هویت و استقلال» و «عدم اعتماد به دولت مرکزی» اشاره کرد.
در حوزه «تهدیدات امنیتی مداوم» باید بگوییم که گروه‌های مقاومت بار‌ها در سخنان و بیانیه‌های خود استدلال کردند که با وجود خروج آمریکایی‌ها، تهدیداتی مانند گروه‌های تروریستی همچنان باقی است و سلاح‌ها برای مقابله با آنها ضروری هستند. از این روی خلع سلاح و یا تحویل سلاح‌های خود به دولت عراق را به هیچ عنوان اقدام مناسبی نمی‌دانند.
در زمینه «حفظ هویت و استقلال» نیز باید گفت که گروه‌های مقاومت اسلامی عراقی، سلاح را بخشی از هویت خود و ابزار حفظ استقلال عراق در برابر نفوذ خارجی می‌دانند. در حقیقت همین گروه‌های مقاومت و سلاح‌های آنها بودند که در شکست دادن و نابودی داعش نقش بسیار مهم و تعیین کننده‌ای را ایفا کرده‌اند. از این روی نگهدای و حفظ سلاح‌های مقاومت عراق در شریط حساس این کشور بسیار لازم و ضروری است.
در حوزه «عدم اعتماد به دولت مرکزی» نیز باید خاطرنشان کنیم که برخی از گروه‌ها به دلیل اختلافات سیاسی و عدم اعتماد به دولت مرکزی، ترجیح می‌دهند سلاح‌های خود را حفظ کنند تا از منافع خود محافظت کنند. این دلیل بسیار مهمی است که به خوبی نشان می‌دهد گروه‌های مقاومت در عراق سلاح‌های خود را هیچگاه تحویل نخواهند داد.
تنوع و ارتقاء تسلیحاتی
گروه‌های مقاومت عراقی هم‌اکنون به شبکه‌ای گسترده از سلاح‌های سبک، نیمه‌سنگین و پیشرفته دسترسی دارد. تجربیات جنگ با داعش و مقابله با نیرو‌های آمریکایی باعث شده این گروه‌ها توانایی بومی‌سازی و ارتقاء بسیاری از تجهیزات خود را به دست آورند. تولید خمپاره‌اندازها، پهپاد‌های تهاجمی و سیستم‌های پرتاب راکت، امروز جزو دستاورد‌های داخلی مقاومت در سال‌های اخیر به شمار می‌رود.
با آغاز خروج نیرو‌های آمریکا از عراق، مأموریت اصلی مقاومت از مقابله مستقیم با نیرو‌های اشغالگر به تمرکز بر بازدارندگی در برابر تهدیدات رژیم صهیونیستی و نیز تقویت جایگاه عراق در محور مقاومت تغییر خواهد کرد. در همین راستا، سلاح‌های دقیق‌تر و سامانه‌های موشکی برد کوتاه و متوسط اهمیت بیشتری پیدا کرده‌اند.
توازن قوا در عراق
قدرت تسلیحاتی مقاومت نه‌تنها توازن جدیدی میان دولت مرکزی و گروه‌های سیاسی ایجاد کرده، بلکه مانعی جدی در برابر هرگونه مداخله خارجی محسوب می‌شود. این توان نظامی، به‌ویژه در قالب «حشد الشعبی»، به‌عنوان بازوی امنیت ملی عراق تثبیت شده است.
ارتقاء تسلیحات مقاومت عراق، این کشور را در جایگاهی قرار داده که می‌تواند در معادلات منطقه‌ای، به‌ویژه در حمایت از فلسطین و مقابله با تجاوزات رژیم صهیونیستی، نقشی پررنگ‌تر ایفا کند. انتقال فناوری میان گروه‌های مقاومت منطقه (از یمن تا لبنان) نیز نشان‌دهنده همکاری راهبردی در حوزه سلاح و جنگ‌افزار است.
با وجود پیشرفت‌ها، مقاومت عراق همچنان با چالش‌هایی از قبیل فشار‌های سیاسی داخلی، تحریم‌های بین‌المللی برای محدودسازی دسترسی به فناوری‌های پیشرفته و همچنین نیاز به انسجام بیشتر در فرماندهی و مدیریت رو‌به‌رو است.
با توجه به اظهارات مقامات و موضع‌گیری‌های گروه‌های مقاومت، به نظر می‌رسد که حتی پس از خروج کامل نیرو‌های آمریکایی، سلاح‌های مقاومت عراق زمین گذاشته نخواهد شد. بر همین اساس، مقاومت عراق با تمرکز بر تولید داخلی، ارتقاء فناوری و همکاری منطقه‌ای، توان بازدارندگی خود را تقویت کرده است.
انتهای پیام/ ۱۳۴
