گروه بینالملل دفاعپرس: شورای همکاری خلیج فارس در تازهترین بیانیه خود بار دیگر مدعی مالکیت امارات بر جزایر سهگانه ایرانی «ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک» شد. ادعایی که این شورا طی چندین سال گذشته آن را به صورت دورهای و تکراری مطرح کرده در حالی که هرگز وجاهت حقوقی و تاریخی نداشته است.
این بیانیه که در چارچوب نشستهای وزرای شورای همکاری منتشر شده، ایران را به «اشغال» این جزایر متهم کرده و خواستار بازگرداندن آنها به امارات شده است. این ادعاها نهتنها فاقد پایه حقوقی محکم هستند، بلکه بخشی از الگوی تکراری تنشزایی در منطقه به شمار میروند. زیرا اگر نگاهی به گذشته داشته باشیم متوجه میشویم که ادعای مالکیت بر جزایر سهگانه ایرانی ریشه در دوران استعمار انگلیس در خلیج فارس دارد.
البته این نخستین بار نیست که کشورهای عضو شورای همکاری خایج فارس تلاش میکنند با مواضع هماهنگ، اما بیپشتوانه در برابر ایران دست به عملیات روانی بزنند. در واقع، طرح دوباره موضوع جزایر ایرانی بهمثابه ابزاری تبلیغاتی و مصرف داخلی برای سرپوش گذاشتن بر نگرانیهای عمیق این دولتها نسبت به آینده نظم منطقهای است.
اما موضوع مهم اینجاست که این تکرار دورهای ادعاها اغلب در پاسخ به تحولات منطقهای همانند مذاکرات هستهای ایران یا تنشهای ژئوپلیتیکی رخ میدهد و بیشتر جنبه سیاسی و تبلیغی و فاقد هرگونه جنبه حقوقی است. زیرا اسناد تاریخی به روشنی نشان میدهد که کنترل ایران بر این جزایر در قرنهای گذشته، از جمله در دوران صفویه و قاجار برقرار بوده است، در حالی که ادعاهای کشورهای عربی عمدتا بر اساس اداره موقت انگلیس استوار بوده است.
حال اینکه بر اساس تجربیات تاریخی باید بگوییم که این الگوی تکراری، ادعای شورای همکاری خلیج فارس در مورد مالکیت امارات بر جزایر سهگانه ایرانی در خلیج فارس در عین اینکه هیچگاه وجاهت حقوقی و تاریخی نداشته و نتوانسته تغییری در وضعیت موجود ایجاد کند، بلکه نشاندهنده ضعف در اتحاد عربی برای پیگیری این مسئله است.
از طرف دیگر، در ماجرای بیانیه اخیر شورای همکاری خلیج فارس در مورد مالکیت امارات بر جزایر سهگانه ایرانی در خلیج فارس میتوان ارتباطی مستقیم مابین این موضوع با تهدید «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه کشورمان برای بستن تنگه هرمز درنظر گرفت. وزیر امور خارجه ایران، اخیرا آمریکا را تهدید به بستن تنگه هرمز کرد. تنگهای که بیش از ۲۰ درصد نفت جهان از آن عبور میکند، نقطهای استراتژیک است و تهدید به بسته شدن آن، نگرانیهای اقتصادی عمیقی در کشورهای خلیج فارس ایجاد کرد.
بیانیه شورای هماهنگی خلیج فارس عکسالعملی مستقیم به اظهارات «سید عباس عراقچی» باشد. کشورهای عضو شورای همکاری که اقتصاد آنها وابسته به صادرات نفت از طریق تنگه هرمز است، از چنین تهدیدهایی هراس دارند و با تکرار ادعاهای ارضی، سعی در اعمال فشار دیپلماتیک بر ایران دارند. با این حال، این بیانیهها بیشتر جنبه دفاعی دارد و نشاندهنده ترس از قدرت نظامی و استراتژیک ایران در منطقه است، نه یک ابتکار عمل واقعی.
این ادعاها و بیانیهها در عین حال بازتابی از نگرانی عمیق کشورهای ضعیف و بیهویت حاشیه خلیج فارس از آینده روابط با ایران هستند. بسیاری از این کشورها، که هویت ملیشان بر پایه اتحادهای موقتی و حمایت خارجی بنا شده، به شدت از قدرت رو به رشد ایران هراس دارند. همه میدانند که روزهای سخت ایران -مانند تحریمها و تنشهای هستهای- تمام خواهد شد و ایران بهعنوان یک قدرت منطقهای با جمعیت ۹۰ میلیونی، منابع طبیعی غنی و نفوذ فرهنگی عمیق، دوباره به صحنه بازخواهد گشت.
و در آخر، بیانیه شورای همکاری خلیج فارس در مورد جزایر سهگانه، بخشی از الگوی تکراری ادعاهای بیپایه و اساس است که بیشتر بهعنوان عکسالعمل به تهدیدهایی مانند اظهارات عراقچی در مورد مسدود کردن تنگه هرمز عمل میکند. این ادعاها فاقد اعتبار حقوقی هستند و هر اقدامی عملی، چالشهای عظیمی به همراه دارد. این در حالی است که ایران، با تأکید بر حاکمیت تاریخی و واقعی خود، میتواند با حفظ آرامش، موقعیت خود را تقویت کند.
انتهای پیام/ ۱۳۴