گروه استان‌های دفاع‌پرس_«سیده معصومه حسینی»؛ قدرت، همواره دو چهره دارد: یکی چهره‌ای تلخ که به انتقام و کینه می‌انجامد، و دیگری چهره‌ای شیرین که به بخشش و بزرگواری می‌رسد.
بسیاری از انسان‌ها زمانی که ضعیف‌اند دم از اخلاق و گذشت می‌زنند، اما وقتی بر دشمنان و مخالفان خود مسلط می‌شوند، زبانشان تغییر می‌کند. امیرالمؤمنین (ع) در این حکمت، معیار حقیقی اخلاق در اوج قدرت را بیان می‌کنند.
متن حکمت
قالَ أمیرالمؤمنین (ع): «إِذَا قَدَرْتَ عَلَى عَدُوِّکَ فَاجْعَلِ الْعَفْوَ عَنْهُ شُکْراً لِلْقُدْرَةِ عَلَیْهِ.» هرگاه بر دشمنت قدرت یافتی، بخشش او را شکرانه این قدرت قرار ده.
تحلیل و بسط حکمت از زوایای مختلف
قدرت، امتحان واقعی انسان (فردی): امتحان واقعی انسان نه در ضعف، بلکه در قدرت است. قدرت می‌تواند چهره حقیقی ما را آشکار کند: آیا ما اسیر غرور و انتقام می‌شویم یا اهل گذشت و بزرگواری هستیم؟
عفو به‌مثابه شکر قدرت (فردی): امام (ع) عفو را نه فقط یک انتخاب اخلاقی، بلکه «شکر نعمت قدرت» می‌دانند. این یعنی اگر خدا به ما توانایی، نفوذ، موقعیت یا اقتداری عطا کرد، باید آن را در مسیر خیر و کرامت مصرف کنیم، نه در انتقام‌جویی. شکر نعمت نعمتت افزون کند یعنی اگر عفو کنی و شکر نعمت بجا بیاری قدرتت تضعیف نشده که هیچ، افزوده خواهدشد.
ابعاد اجتماعی و تمدنی (اجتماعی): در جامعه‌سازی، اگر صاحبان قدرت به جای انتقام، عفو و بزرگواری را در پیش گیرند، جامعه به سمت امنیت و همبستگی پیش می‌رود. قدرتی که بر عفو بنا شود، پایدارتر و مقبول‌تر از قدرتی است که بر ترس و کینه استوار باشد.
کار تشکیلاتی و مدیریت (اجتماعی)
در کار جمعی، اختلاف و دشمنی اجتناب‌ناپذیر است. مدیران و مسئولان اگر از قدرت خود برای حذف و تحقیر مخالفان استفاده کنند، تشکیلات فرو می‌پاشد. اما اگر در اوج اقتدار، عفو و گذشت نشان دهند، آن تشکیلات همدل و پایدار می‌ماند. پس می‌توان گفت یکی از ابزار‌های انسجام و وحدت در یک تشکیلات عفو و بخشی است که صاحبان قدرت در آن تشکیلات نسبت به زیر دستان خود خواهند داشت.
در میدان فتنه‌ها و جنگ شناختی (اجتماعی)
دشمنان همیشه سعی می‌کنند چهره‌ی مدیران و جریان‌های مؤمن را «خشن، انتقام‌جو و بی‌رحم» معرفی کنند. اما وقتی ما در عمل عفو و بزرگواری نشان دهیم، این جنگ روانی خنثی می‌شود و اعتماد مردم افزایش می‌یابد.
نتیجه‌گیری
این حکمت امیرالمؤمنین (ع) به ما می‌آموزد که شکر واقعی نعمتِ قدرت، نه در بهره‌کشی، بلکه در عفو و بزرگواری است. قدرتی که با عفو همراه شود، هم نزد مردم پایدار می‌ماند و هم در پیشگاه الهی پذیرفته است. جامعه‌ای که فرهنگ عفو در اوج قدرت در آن نهادینه شود، از چرخه‌ی انتقام و کینه رها خواهد شد و به سمت تمدن انسانی و الهی گام برمی‌دارد.
تلنگر پایانی
ما وقتی بر کسی تسلط پیدا می‌کنیم چه در خانواده، چه در محیط کار، چه در عرصه‌ی اجتماعی آیا از قدرت خود برای انتقام استفاده می‌کنیم یا برای بخشش و بزرگواری؟ این انتخاب، شناسنامه‌ی حقیقی ماست…
انتهای پیام/
