انقلاب سینما/۳

استفاده از زبان رسای هنر برای انتقال ارزش‌ها

امام خامنه‌ای در خصوص استفاده از زبان هنر برای انتقال ارزش‌های نظام اسلامی فرمودند: «هنر زبان رسایی برای همه موضوعات و بخصوص انقلاب است. هرچه امثال من درباره انقلاب بگوییم، نخواهیم توانست آن حقیقت عظیم را تشریح کنیم؛ مگر این که زبان هنر وارد میدان شود. زبان هنر است که می‌تواند حوادث عظیم را تبیین و تشریح کند و ذهن‌ها را روشن کند.»
کد خبر: ۷۷۷۷۹۳
تاریخ انتشار: ۰۲ مهر ۱۴۰۴ - ۰۵:۳۲ - 24September 2025

به گزارش خبرنگار فرهنگ دفاع‌پرس، پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ۱۳۵۷ توانست جنبشی عظیم در ارکان فرهنگی کشور که بواسطه افراد ناکارآمد در مسیر انحطاط قرار گرفته بود ایجاد کند. در این میان سینما بیش از هر رسانه دیگری از این انحطاط آسیب دید. در دوره رژیم پهلوی سینما نه تنها رنگی از جامعه اسلامی نداشت که در بسیاری از موارد علیه جامعه دینی بود طبعا چنین سینمایی به مذاق مردم عادی خوش نمی‌آمد، به همین دلیل سینمای فارسی در سال ۱۳۵۶ به ورشکستگی افتاد. این انقلاب اسلامی بود که توانست به سینمای ایران را احیا کند.

استفاده از زبان رسای هنر برای انتقال ارزش‌ها

در سال‌های ابتدایی انقلاب اسلامی رژیم بعث عراق با حمایت از اربابان غربی و شرقی خود حمله گسترده‌ای علیه ایران اسلامی انجام داد تا به این واسطه در انقلاب مردمی و اسلامی ایران را از بین ببرد که چنین هدفی محقق نشد. جنگ تحمیلی علیه ایران که با عنوان دفاع مقدس از آن یاد می‌شود در ابعاد وسیعی اثرگذار بود، سینما در کنار سایر گونه‌های هنری از واقعه دفاع مقدس تاثیر فراوان گرفت و سینمای دفاع مقدس به عنوان اولین و تنها ژانر بومی ایران متولد شد؛ که از سوی مردم و هنرمندان مورد استقبال قرار گرفت.

این سینما برای رسیدن به قله رفیعی که انتظار داریم فاصله بسیار دارد و باید در این مسیر شتاب بیشتری به خود دهد، بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در حوزه هنر سینما می‌تواند اصحاب سینما را در طی این مرحله یاری رسان باشد. به مناسبت هفته دفاع مقدس نگاهی داریم به فرمایشات امام خامنه‌ای در حوزه سینمای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس که قسمت سوم آن را در ادامه می‌خوانید:

خدمت انقلاب اسلامی به کشور، تربیت هنرمندان متعهد است

«متأسفانه در رژیم گذشته ـ که آن پانزده سال دوران مبارزات هم در همان سال‌هاست ـ هنر در قبضه صاحبان قدرت بود و حقیقتاً به انحطاطی دچار شده بود و در میدان حضور نداشت. لیکن از لحظه پیروزی انقلاب، هنر به میدان آمد از دو جا هم آمد که عمدتاً از طریق استعداد‌های هنری نوظهور ـ یعنی جوانان ـ بود. شما الآن ببینید در میان این هنرمندان معروفی که ما داریم، خیلی‌شان جوانان بعد از انقلاب‌اند.

اینها کسانی هستند که یا در جبهه‌های جنگ، یا در صحنه‌های انقلاب، با برخورداری از ایمان، خودباوری پیدا کردند و به سمتی کشیده شدند؛ مثلاً دوربینی دست‌شان گرفتند و برای عکس‌برداری به جبهه‌ها رفتند. این کار‌ها اینها را به سمت هنر کشاند و همین‌طور بقیه هنرها. غالباً جوانان بودند که از اول انقلاب شروع کردند؛ بعضی هم از هنرمندان دوره قبل از انقلاب بودند که اینها به انقلاب پاسخ دادند؛ خیلی هم متأسفانه پاسخی ندادند، رفتند کناری نشستند و هنرشان را در خدمت انقلاب قرار ندادند. در مجموع، از اول انقلاب تا امروز، هنر نقش زیادی داشته و در عرصه‌های مختلف، انواع هنر‌ها ـ نه فقط هنر‌های نمایشی یا هنر شعر، بلکه انواع هنر‌ها ـ وارد میدان شدند و کار‌های برجسته و بزرگی انجام دادند و هنرمندان جوان پرورش پیدا کردند.»

بیانات در جلسه پرسش و پاسخ با جوانان در دومین روز از دهه فجر (روز انقلاب اسلامی و جوانان) / ۱۳ بهمن ۱۳۷۷

باز زبان هنر باید وارد میدان مبارزه شد

«هنر زبان رسایی برای همه موضوعات و بخصوص موضوعات پیچیده‌ای مثل انقلاب است. هرچه امثال من درباره انقلاب بگوییم، نخواهیم توانست آن حقیقت عظیم را تشریح کنیم؛ مگر این که زبان هنر وارد میدان شود. زبان هنر است که می‌تواند حوادث عظیم را تبیین و تشریح کند و ذهن‌ها را روشن کند؛ بنابراین، همان‌طور که اشاره کردید، کاملاً درست است؛ هنر چنین نقشی را دارد.

البته قبل از پیروزی انقلاب، در دوران مبارزات پانزده ساله، متأسفانه هنر وارد این میدان نبود، مگر خیلی به‌ندرت. گاهی شعر‌های خوبی گفته می‌شد که در روشنگری ذهن‌ها اثر داشت. این اواخر ـ شاید سال‌های دهه پنجاه ـ بعضی از نمایش‌نامه‌ها و هنر‌های نمایشی هم تقریباً وارد میدان شدند؛ اما خیلی کم و به‌ندرت. مثلاً در تهران نمایش‌نامه «ابوذر» را روی صحنه بردند؛ در مشهد نمایش‌نامه «باران» را جوانان خوبی بودند که روی صحنه بردند ـ که الآن هم در زمینه‌های هنر فعالند ـ، اما خیلی کم بود. غرض؛ هنر نقش زیادی در آن زمان نداشت.»

بیانات در جلسه پرسش و پاسخ با جوانان در دومین روز از دهه فجر (روز انقلاب اسلامی و جوانان) / ۱۳ بهمن ۱۳۷۷

هدف دشمن هدم اقتدار فرهنگی انقلاب است

«همین اروپای به اصطلاح طرف‌دار حقوق بشر و در مقام صحبت، با نزاکت و ادب و اتو کشیده ـ چه قسمت شرقی‌شان؛ همین یوگسلاوی فعلی و بقیه کشور‌های بلوک شرق آن روز و چه قسمت غربی‌شان؛ یعنی همین آلمان و بقیه ـ آن‌چهتوانستند، به عراق کمک کردند، ولی حاضر نبودند ساده‌ترین چیز‌ها را به ایران بفروشند. اگر یک وقت هم از طرقی دولت جمهوری اسلامی می‌توانست چیز‌هایی را از اینها بگیرد، با چند برابر قیمت و با زحمت می‌توانست به‌دست آورد! البته هدف‌شان معلوم بود ـ من اول عرض کردم ـ بحث بر سر این بود که این عزت ملی که به وسیله حرکت عظیم انقلابی مردم ایران به وجود آمده است، باید از بین برود. رخنه‌ای که به وسیله انقلاب در اقتدار فرهنگ غربی و سلطه غربی و نظام سلطه جهانی به وجود آمده است، باید پر شود. هدف آنها این بود؛ به هرحال به این سیاست رسیده بودند. اینها کجای آثار هنری ما، در کدام فیلم یا نمایش‌نامه یا بقیه آثار هنری منعکس شده است؟ آیا قابل انعکاس نیست؟ آیا برای نسل‌های آینده ایران تجربه‌آموز نیست؟»

بیانات در دیدار جمعی از مدیران و فعالان فرهنگی دفاع مقدس‌/ ۶ مهر ۱۳۷۹

توقع انقلاب از هنرمند زیاده‌خواهانه نیست

«هنر انقلابی که ما از اول انقلاب همین‌طور گفتیم و آن را درخواست کردیم، این است. آیا این توقع زیادی است؟ موسیقی و فیلم و تئاتر و نقاشی و سایر رشته‌های هنرى شما باید به این مقوله بپردازد؛ اینها چیز‌های لازمی است. توقع انقلاب از هنر و هنرمند، یک توقع زورگویانه و زیاده‌خواهانه نیست؛ بل مبتنی بر همان مبانی زیباشناختی هنر است. هنر آن است که زیبایی‌ها را درک کند. این زیبایی‌ها لزوماً گل و بلبل نیست؛ گاهی اوقات، انداختن یک نفر در آتش و تحمل آن، زیباتر از هر گل و بلبلی است. هنرمند باید این را ببیند، درک کند و آن را با زبان هنر تبیین کند.»

بیانات در دیدار جمعی از اصحاب فرهنگ و هنر/ ۱ مرداد ۱۳۸۰

در زمینه هنر کار‌هایی بکنیم که شاخصه‌ی ملت و انقلاب باشد

«اما این که شما می‌پرسید من نظرم نسبت به وضع کنونی هنر چیست، باید بگویم که اگر امروز را با قبل از انقلاب مقایسه کنید، ما خیلی وضعمان خوب است و برجستگی هم داریم؛ اما اگر با آنچه باید باشیم، مقایسه کنیم، نه عقبیم؛ من صریحاً اعتقاد دارم که عقبیم. ما هنوز در زمینه قصه‌نویسی، در زمینه شعر و در زمینه هنر‌های نمایشی ـ یعنی سینما و تئاتر ـ کاستی‌های زیادی داریم؛ کار‌های نشده فراوانی داریم و انسان ناشیگری‌های متعددی را مشاهده می‌کند. من امیدوارم کسانی که در رشته‌های هنری فعالند، همان خودباوری را که ما در عرصه‌های دیگر انقلاب در جا‌هایی مشاهده کردیم و دنیا را به خودش متوجه کرد ـ در زمینه صنعت، در زمینه صنایع نظامی و در زمینه‌های علمی، واقعاً ما کار‌هایی کرده‌ایم که دنیا متوجه آنها شده است ـ در زمینه هنر هم بلکه بتوانیم ان‌شاءالله کار‌هایی بکنیم که شاخصه‌ی ملت بزرگ ایران و انقلاب بزرگ‌مان باشد. این امید را من دارم.»

بیانات در جلسه پرسش و پاسخ با جوانان در دومین روز از دهه فجر (روز انقلاب اسلامی و جوانان) / ۱۳ بهمن ۱۳۷۷

انتهای پیام/ 161

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار