به گزارش گروه اخبار داخلی دفاع پرس، "سیدعباس عراقچی" که از روز یکشنبه بهمنظور شرکت در گفتوگوهای کارشناسی نشست سازمان همکاری اسلامی در استانبول به سر میبرد، در گفتوگوی تلفنی با خبر ساعت 21 به تشریح نشست جاری در استانبول پرداخت و گفت: امروز رییس جمهوری اسلامی ایران سخنرانی بسیار مهمی در اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی صورت دادند. با توجه به جو و فضایی که در اجلاس وجود داشت و انعکاس جو و فضای کلی جهان اسلام، دکتر روحانی سعی کردند یک تحلیل جامعی از شرایطی که جهان اسلام در آن قرار دارد، ارائه و راهحلهایی را که برای برونرفت از این اوضاع وجود دارد ارائه دهند.
وی افزود: رییس جمهوری ابتدا یک اشاره تاریخی داشتند به اینکه مسلمانانی که یک روز بزرگترین تمدن بشری را رقم زده بودند و در اوج علوم، فنون و هنر و همه مسائلی بودند که غرب بسیاری از پیشرفتهای امروز خود را وامدار آنهاست، چه شده که الآن در این وضعیت سکون و رخوت قرار گرفتهاند؟ مسلمانانی که یک روز همه انواع نحلههای فکری و اقوام مختلف همه با آرامش در کنار یکدیگر همزیستی داشتند، چگونه شده که الآن فرقهگرایی، جنگ فرقهای و کشته شدن مسلمان به دست مسلمان اینطور رایج و زیاد شده است؟
معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: رییس جمهوری همچنین عنوان کرد که چگونه باید در شرایط فعلی با این مشکلات مقابله کرد و راهحلهایی را ارائه داد بهخصوص ایشان به دخالتهای خارجی، نقش رژیم صهیونیستی و ضعفهای داخلی در جهان اسلام بهصورت برجسته اشاره کرد و جزییاتی را ارائه داد و گفتند: اولویتهای ما در جهان اسلام باید اول این باشد که هیچگاه گفتوگو و حل و فصل مسالمتآمیز نباید با اختلافات بین برادران مسلمان و کشورهای اسلامی جایگزین شود. باید به اصل گفتوگو، رفتار مسالمتآمیز و تلاش برای حل مسالمتآمیز اختلافاتمان همت بگذاریم و در واقع وحدت جهان اسلام به هیچ وجه نباید خدشهدار شود.
عراقچی گفت: رییس جمهوری همچنین به امنیت پایدار اشاره کرد و گفت "باید همه تلاشهای ما در جهت امنیت جهان اسلام باشد و علاوه بر آن مقابله با رژیم صهیونیستی بهعنوان بزرگترین تهدید جهان اسلام و این که هیچگاه نباید ما این تهدید را فراموش کنیم". رییس جمهوری همچنین اشاراتی داشت به این که اگر میلیاردها دلاری که صرف مسائل نظامی در برخی از کشورهای اسلامی شده صرف آموزش و پیشرفت جوامع اسلامی میشد، الآن وضعیت بهگونهای دیگر بود. بهجای اینکه کشورهایی که میلیاردها دلار خرج گروههای تروریستی و تکفیری کردهاند اگر در مسائل سازندگی جهان اسلام هزینه میکردند، الآن چگونه میشد؟
وی افزود: رییس جمهوری همچنین اشاراتی به نقشی که ما در مقابله با فرقهگرایی، تروریسم و نقش ایران در سوریه و عراق، نقش حزبالله در سوریه و در مقابله با رژیم صهیونیستی داشت و توضیحاتی در این جهت ارائه دادند که مفصل است.
* ضعف ساختاری و تشکیلاتی سازمان همکاری اسلامی
عراقچی در خصوص فضای نشست استانبول گفت: واقعاً فضای عمومی سازمان همکاری اسلامی در شرایط فعلی نشانگر همکاری بین کشورهای اسلامی و وحدت بین جهان اسلام نیست.
وی افزود: متأسفانه این سازمان چه الآن و چه در گذشته همواره از این ضعف ساختاری و تشکیلاتی رنج برده و هیچگاه نتوانسته کشورهای عضو خود را به یک وحدت ساختاری برساند و هیچگان نتوانسته نسبت به مسائل داخلی جهان اسلام موضعی بیطرفانه بگیرد و در جهت حل و فصل واقعی آنها تلاش کند. نمونه آن را در زمان جنگ ایران و عراق شاهد بودیم که تلاش معدودی از کشورهای عضو سازمان همواره موضع یکجانبهای را در حمایت از عراق داشت.
معاون وزیر امور خارجه اضافه کرد: در جنگ عراق و کویت بهعکس آن شد، در شرایط فعلی هم تقریباً به همان شکل است. به حافظهام که رجوع میکنم دو سه مورد بیشتر نیست که این سازمان آن هم در مقابله با خطرات و تهدیدات خارجی توانسته موضع متحدی را اتخاذ کند و آن هم عمدتاً به تلاش جمهوری اسلامی بوده که نمونه آن موضوع بوسنی و بحث سلمان رشدی است که سازمان مواضع خوبی را داشت.
عراقچی ادامه داد: ولی واقعاً زمانی که به مسائل داخلی جهان اسلام میرسد، بهخاطر تسلط چند کشوری که با استفاده از منابع مادی و تهدیدات و تطمیعهایی که انجام میدهند، سعی میکنند منافع خودشان را به اسم سازمان و در قالب سازمان به پیش ببرند و این متأسفانه جو فعلی سازمان همکاری اسلامی هم هست.
معاون وزیر امور خارجه همچنین گفت: این اجلاس در حقیقت سند اصلی که تولید میکند، یک بیانیه پایانی است که بیش از 200 بند دارد بهاضافه یک بیانیه خاص برای فلسطین. این بیانیه 200بندی اینگونه نیست که در ظرف یکی دو روز اخیر تهیه شده باشد. حدود دو ماه پیش در جده که اجلاس کارشناسی برگزار شد، متن اولیه سند را آماده کردند که در آن اجلاس دولت عربستان به هیئت جمهوری اسلامی ایران روادید نداد و ما موفق به شرکت در آنجا نشدیم.
* اسنادی که در غیاب ایران تهیه شد
عراقچی افزود: یک سری اسناد را آنجا در غیاب کارشناسی ما تهیه کردند و در جلسه کارشناسی استانبول آوردند. این بیانیه 200بندی البته عمدتاً به مسائل عمومی جهان اسلام میپردازد و البته موضوع فلسطین در آن است. شاید چند بند درباره فلسطین و تشکیل دولت فلسطین، ضرورت بازگشت آوارگان فلسطینی و تأکیداتی که دارد، به مسائل جهان اسلام و موضوع لبنان، سوریه، یمن و حتی درگیری اخیر بین آذربایجان و ارمنستان میپردازد و آذربایجان بهدلیل اینکه کشور اسلامی است طبعاً حمایت ویژهتری از آن صورت گرفته، بحث اقلیتهای مسلمان در سراسر نقاط دنیا در آن مورد توجه قرار گرفته و بعد بحثهای اقتصادی و فرهنگی در آن آمده است.
عراقچی اضافه کرد: با تلاشی که دولت عربستان صورت داد چهار بند ضدایرانی نیز در بیانیه وارد شده که این چهار بند در حقیقت در همان اجلاس جده تهیه و در غیاب ما وارد بیانیه شد.
وی ادامه داد: ریشه این چهار بند هم به اجلاس اضطراری وزرای خارجه برمیگردد که بعد از حادثه حمله به سفارت عربستان در تهران و متأسفانه فضای مسمومی که بر اثر آن حمله ایجاد شد، دولت عربستان موفق شد که اولاً سرپوشی بگذارد بر جنایتی که در اعدام روحانی برجسته شیعه شیخ نمر انجام داده بود و بعد فضا را علیه جمهوری اسلامی تشدید کند. جلسه فوقالعاده وزرای خارجه کشورهای اسلامی را تشکیل و در آنجا بهرغم مخالفت تعدادی از کشورهای بزرگ اسلامی، با تهدیدات و تطمیعهایی که صورت دادند چند بندی را در آن فضای مسموم علیه ایران تصویب کردند.
عراقچی خاطرنشان کرد: در جلسه حاضر دیگر وارد محتوا نشدند بهلحاظ رویهای بحث کردند و تصمیماتی که در آن جلسه گرفته شد، دیگر لزومی ندارد بحث شود و همانها را در جلسه جده در غیاب ما تصویب کرده بودند و در این جلسه مجدداً ارائه دادند.
وی ادامه داد: به هر شکل ممکن اجازه این که این بحث دوباره در این جلسه باز شود را ندادند. پارگراف دیگری را علیه حزبالله تنظیم کردند. ما و تعدادی از کشورهای اسلامی هم مخالف پاراگراف بند مربوط به حزبالله بودیم و هم مخالف بندهای علیه ایران بودیم و خیلی هم جدی در این خصوص صحبت کردیم، ولی علیرغم اینکه تصمیمات سازمان همیشه با اجماع همراه بوده و اینجا بهطور روشن اجماع وجود نداشت، ولی بهطور روشن ریاست جلسه و کشورهایی که بهدنبال این قضیه بودند این را به هر نحو مصوب تلقی کردند.
عراقچی اضافه کرد: سازمان همکاری اسلامی همیشه از این ضعف درونی رنج برده و تحت تأثیر چند کشور خاصی که با ابزارهای مادی خودشان اجلاس را بهسمت اهداف خودشان هدایت میکردند، مواجه بوده و این واقعیتی است که وجود دارد. بههرحال اجماع در خصوص بندهای مربوط به ایران و حزبالله وجود نداشت.
*سازمان همکاری اسلامی از مواضعی که علیه ایران و حزبالله گرفته پشیمان میشود
معاون وزیر امور خارجه گفت: ایران برخورد شدیدی انجام داد، حتماً صحبتهای آقای ظریف را شنیدهاید. مسلماً سازمان از این مواضعی که علیه ایران و حزبالله گرفته در آینده پشیمان خواهد شد.
وی گفت: سخنرانی رییس جمهوری نیز امروز در ادامه همین صحبتها بود؛ ولی به هر حال مجموعه بندها فردا به تصویب نهایی خواهد رسید.
* هیچ ملاقاتی بین ما و هیئت سعودی در هیچ سطحی صورت نگرفته است
عراقچی درباره اخبار مطرحشده در خصوص دیدار حسن روحانی با ملک سلمان پادشاه سعودی گفت: هیچ ملاقاتی بین ما و هیئت سعودی در هیچ سطحی صورت نگرفته؛ نه در سطح کارشناسی، نه در سطح وزرا و نه در سطح رئیس جمهوری و قراری برای این کار نداشتیم و تمام ملاقاتهای رئیس جمهور اخبارش مطرح شده و هیچ ملاقاتی غیر از اینها وجود نداشته است.
وی گفت: اخبار سیانان و خبرسازی آن جای تعجب دارد. مشکل ما و عربستان ملاقات کردن و نکردن نیست، بحث سیاستهای غلطی است که باید دولت سعودی آنها را اصلاح کند تا زمینه ارتباط دو کشور ایجاد شود.