گروه بینالملل
دفاعپرس: در دنیای امروز، فناوریهای پیشرفته مانند هوش مصنوعی و خدمات ابری نقش مهمی در عملیات نظامی و اطلاعاتی ایفا میکنند. مایکروسافت، بهعنوان یکی از غولهای فناوری، به دلیل همکاری با ارتش «اسرائیل» در استفاده از پلتفرم ابری آژور (Azure) برای نظارت گسترده بر فلسطینیها در غزه و کرانه باختری، با انتقادات اخلاقی مواجه شده است. بهتازگی، این شرکت اعلام کرده است که برخی خدمات خود را برای واحد خاصی در وزارت دفاع «اسرائیل» غیرفعال میکند.
پیشینه همدستی مایکروسافت با «اسرائیل»
همکاری مایکروسافت با ارتش «اسرائیل» از سال ۲۰۲۱ آغاز شد؛ درست زمانی که ساتیا نادلا، مدیرعامل این شرکت، با یوسی ساریل، رئیس وقت واحد ۸۲۰۰ ارتش «اسرائیل»، در سیاتل دیدار کرد. این دیدار به بحث درباره ذخیرهسازی اطلاعات حساس «اسرائیل» روی پلتفرم آژور منجر شد. واحد ۸۲۰۰ از این پلتفرم برای جمعآوری و تحلیل دادههای ارتباطی فلسطینیها، از جمله مکالمات تلفنی و پیامکها، استفاده کرده است. یوسی ساریل در سپتامبر ۲۰۲۴ به دلیل شکست در پیشبینی حمله حماس استعفا داد.
در اکتبر ۲۰۲۳، مایکروسافت خدمات هوش مصنوعی و ابری خود را برای پشتیبانی از عملیات نجات گروگانهای «اسرائیلی» در اختیار ارتش «اسرائیل» قرار داد. با این حال، گزارشهای رسانهای، از جمله تحقیقی مشترک توسط گاردین، +۹۷۲ Magazine و Local Call، نشان داد که این فناوریها برای نظارت گسترده بر غیرنظامیان فلسطینی به کار گرفته شدهاند.
اعلام برائت مایکروسافت از جنایات «اسرائیل» در غزه
برد اسمیت، رئیس مایکروسافت، در ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۵ اعلام کرد که این شرکت برخی خدمات ابری و هوش مصنوعی، از جمله ذخیرهسازی آژور در سرورهای هلند، را برای واحد خاصی در وزارت جنگ «اسرائیل» غیرفعال میکند. این تصمیم پس از بررسیهای شرکت حقوقی Covington & Burling LLP و یک شرکت مشاوره فنی ناشناس اتخاذ شد که نشان داد ارتش «اسرائیل» از این خدمات برای نظارت گسترده بر غیرنظامیان استفاده میکند، امری که نقض شرایط خدمات مایکروسافت است.
این اقدام پس از گزارش آسوشیتدپرس در مه ۲۰۲۵ صورت گرفت که نشان میداد واحد ۸۲۰۰ از فناوریهای مایکروسافت برای ردیابی و شنود فلسطینیها استفاده کرده است. با این حال، مایکروسافت در آن زمان ادعا کرد شواهدی مبنی بر استفاده نادرست از فناوریهایش نیافته است.
مایکروسافت حتی تأکید کرد که خدمات پیشرفته هوش مصنوعی و فضای ابری را برای کمک به عملیات نجات «اسرائیلی»های اسیرشده توسط حماس در ۷ اکتبر، در اختیار ارتش رژیم صهیونیستی قرار داده است. اما اکنون، اسمیت اذعان میکند که خدمات ارائه شده به این رژیم همچنان در حال بررسی بوده و محدودیتهایی فوری برای جلوگیری از نظارت جمعی اعمال شده است.
با این حال در ماههای اخیر، مایکروسافت با اعتراضات داخلی روبهرو بوده و حتی چند کارمند به دلیل اعتراض به استفاده از نرمافزارهای این شرکت توسط ارتش «اسرائیل» علیه مردم غزه، اخراج یا به پلیس گزارش شدهاند. در ماه اوت، چهار کارمند اخراج شدند و چند نفر دیگر نیز به نشانه اعتراض استعفا دادند.
این کارکنان ادعا میکردند که ارتباطی بسیار کشنده و مخرب میان مایکروسافت و ارتش «اسرائیل» وجود دارد که به افزایش ویرانی و کشتار در غزه کمک میکند. اگرچه شرکت این ادعاها را رد میکرد، اما تحقیقات اخیر سبب شد که مایکروسافت موضع خود را تغییر دهد.
آژور، موش فضول «اسرائیل»
پلتفرم آژور امکان ذخیرهسازی دیجیتال نامحدود و تحلیل دادههای عظیم از طریق هوش مصنوعی را فراهم میکند. تحقیقات نشان دادهاند که واحد ۸۲۰۰ از سال ۲۰۲۲ از این پلتفرم برای ضبط و تحلیل میلیونها مکالمه و پیامک فلسطینیها استفاده کرده است. این سیستمها به ارتش «اسرائیل» کمک کردهاند تا افراد را در حملات هوایی و عملیات در کرانه باختری هدف قرار دهد.
مقامات ناشناس «اسرائیلی» به آسوشیتدپرس اعلام کردند که این تصمیم «هیچ تأثیری بر تواناییهای عملیاتی» ارتش ندارد. «اسرائیل» سابقه طولانی در نظارت بر فلسطینیها دارد. بر اساس گزارش الجزیره، استفاده از دوربینهای مداربسته و سیستم تشخیص چهره «گرگ قرمز» (Red Wolf) در کرانه باختری، اثرات جسمی و روانی شدیدی بر فلسطینیها داشته است. بدین ترتیب گرگ قرمز از سیاستهای تبعیضآمیز «اسرائیل»، مانند ممنوعیت تردد فلسطینیها در جادههای اختصاصی شهرکنشینان، پشتیبانی میکند.
حقوقدانان این روشها را با نظارت دولت چین بر اویغورها مشابه میدانند. فلسطینیها معتقدند «اسرائیل» از آنها بهعنوان آزمایشگاهی برای فناوریهای جاسوسی استفاده میکند. در سال ۲۰۲۱، شرکت «اسرائیلی» NSO Group به دلیل استفاده از نرمافزار جاسوسی «پگاسوس» مورد انتقاد قرار گرفت که توسط دولتهایی مانند آذربایجان، بحرین، هند و عربستان برای هدفگیری مخالفان، فعالان و روزنامهنگاران استفاده شد.
تحلیلگران فناوری درباره تأثیر واقعی تصمیم مایکروسافت بر عملیات نظارتی «اسرائیل» در غزه و کرانه باختری تردید دارند. مشخص نیست مایکروسافت چگونه تضمین میکند که ارتش «اسرائیل» بهطور کامل به آژور، هوش مصنوعی یا سایر محصولات این شرکت دسترسی نداشته باشد.
حسام نصر، کارمند اخراجشده مایکروسافت و عضو گروه «نه به استفاده از آزور به سود آپاراتاید» (No Azure for Apartheid)، در طی مصاحبهای با آسوشیتدپرس، این اقدام را «پیروزی بیسابقه»، اما ناکافی توصیف کرد. او خاطرنشان کرد که اکثر قراردادهای مایکروسافت با ارتش «اسرائیل» همچنان پابرجاست و تنها بخش کوچکی برای یک واحد غیرفعال شده است.
تصمیم مایکروسافت برای محدود کردن دسترسی ارتش «اسرائیل» به برخی خدمات ابری و هوش مصنوعی، بیشتر نمادین و ظاهری به نظر میرسد. این حرکت، که تنها بخش کوچکی از خدمات مانند آژور را برای برخی واحدهای ارتش غیرفعال کرده، به نظر میرسد صرفاً برای آرام کردن افکار عمومی طراحی شده است.
در پس پرده، قراردادهای کلان و همکاریهای گسترده مایکروسافت با ارتش «اسرائیل» همچنان پابرجاست و این محدودیتها در مقایسه با حجم عظیم این همکاریها، اقدامی ناچیز به شمار میآید. در دنیایی که فناوری نقش محوری در عملیات نظامی و نظارتی دارد، چنین اقدامات سطحی نمیتوانند بهطور واقعی به چالشهای اخلاقی و حقوق بشری پاسخ دهند.
انتهای پیام/ 134