داستان‌ها در دوران انقلاب نقش موثری در بیدار کردن جوانان داشتند

دبیر مرحله استانی چهاردهمین جشنواره داستان کوتاه دفاع مقدس و مقاومت «یوسف» در قم گفت: شاهکار‌های ادبی با مضامین بیدارکننده در دهه‌های منتهی به انقلاب نقش بسیار مهمی در بیدار کردن نسل جوان و روشنفکران داشتند.
کد خبر: ۷۸۴۸۸۱
تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۱۴۰۴ - ۰۵:۴۵ - 13October 2025

«علی اصغر کاویانی» دبیر مرحله استانی چهاردهمین جشنواره داستان کوتاه دفاع مقدس و مقاومت «یوسف» در گفت‌و‌گو با خبرنگار دفاع‌پرس در قم با اشاره به ویژگی‌های یک داستان خوب اظهار داشت: داستان خوب، اغلب بحث و گفت‌و‌گو را تحریک می‌کند به گونه‌ای که بعد از خواندن یا شنیدن یک داستان، آدم‌ها دوست دارند درباره‌اش حرف بزنند، تحلیلش کنند و نظراتشان را به اشتراک بگذارند.

داستان‌ها در دوران انقلاب نقش موثری در بیدار کردن جوانان داشتند

وی تصریح کرد: در مجموع، داستان‌ها مثل کپسول‌های زمانی هستند که می‌توانند پیام‌های مهم امروز را به آینده منتقل کنند و به نسل‌های بعدی کمک کنند تا از تجربیات نسل کنونی درس بگیرند.

کاویانی در خصوص اهمیت داستان‌ها گفت: داستان‌ها نه تنها تأثیر دارند، بلکه سابقه پرباری در بیدار کردن مردم و ایجاد حرکت‌های اجتماعی داشته‌اند. اگه بخواهیم کمی عمیق‌تر به این موضوع نگاه کنیم، می‌شود به مواردی، چون داستان‌های مذهبی و اساطیری از همان آغاز تمدن، داستان‌های پیامبران، قهرمانان اساطیری و حکایات دینی که اولین جرقه‌های بیداری جمعی بوده‌اند، قصه‌های فولکلور و شفاهی، قصه‌های عامیانه و ضرب‌المثل‌ها که بدون سانسور‌های رسمی، ایده‌ها را زیرپوستی منتقل می‌کردند، حکایات و تمثیلات ادبی از شاهنامه فردوسی که روح ملی‌گرایی و ستم‌ستیزی را زنده نگه می‌داشت تا بوستان و گلستان سعدی با حکایات اخلاقی و انتقادی‌شان و مثنوی معنوی مولانا با لایه‌های عمیق عرفانی و اجتماعی‌اش، همگی نقش بسزایی در بیداری فکری و معنوی مردم داشتند، اشاره کرد.

وی افزود: نویسندگان و شاعران هوشمند با استفاده از کنایه، استعاره، نماد و تمثیل، پیام‌های سیاسی و اجتماعی خود را به گونه‌ای منتقل می‌کردند که از سد سانسور عبور کند، اما مردم کوچه و بازار مفهوم اصلی آن را دریابند. مثلاً، گرگ می‌توانست نمادی از حاکم ظالم باشد و گوسفندان نمادی از مردم بی‌دفاع.

کاویانی خاطرنشان کرد: حکایات و قصه‌هایی نیز وجود داشتند که ورد زبان مردم می‌شدند و در واقع، کد‌های ارتباطی زیرزمینی بودند. اینها می‌توانستند لطیفه‌های سیاسی، داستان‌های کوتاه یا حتی اشعار ساده‌ای باشند که در محافل خصوصی، قهوه‌خانه‌ها و پاتوق‌ها نقل می‌شدند. این حکایات نه تنها به مردم شجاعت می‌دادند، بلکه حس همبستگی و «ما تنها نیستیم» را تقویت می‌کردند.

وی ادامه داد: داستان‌های طنزآمیزی که شخصیت‌های قدرتمند را دست می‌انداختند، یا حکایاتی از ظلم و مقاومت که به ظاهر درباره گذشته‌های دور بودند، اما مردم می‌دانستند که منظورشان وضعیت کنونی است. اینها مثل یک پیام رمزگذاری شده عمل می‌کردند که فقط خودی‌ها قادر بودند آن را رمزگشایی کنند.

دبیر مرحله استانی چهاردهمین جشنواره داستان کوتاه دفاع مقدس و مقاومت «یوسف» در قم با اشاره به شاهکار‌های ادبی با مضامین بیدارکننده عنوان کرد: این آثار در دهه‌های منتهی به انقلاب نقش بسیار مهمی در بیدار کردن نسل جوان و روشنفکران داشتند و نه تنها سرگرم‌کننده بودند، بلکه به مردم فکر کردن را یاد می‌دادند.

وی تاکید کرد: داستان‌ها با به تصویر کشیدن نابرابری‌ها، بی‌عدالتی‌ها و درد‌های مشترک، به مردم کمک می‌کردند تا بفهمند مشکلاتشان فردی نیست، بلکه ریشه‌های عمیق‌تری در ساختار جامعه و حکومت دارد. این درک مشترک، زمینه‌ساز بیداری جمعی و حرکت به سمت تغییر می‌شد. وقتی همه می‌دانند که درد مشابهی دارند، حس تنهایی از بین می‌رود و قدرت مبارزه افزایش می‌یابد.

کاویانی در پایان ابراز کرد: به طور خلاصه، داستان در دوران بیداری هم یک سلاح بود، هم یک سپر؛ سلاحی برای بیان ناگفته‌ها و مبارزه با ظلم، سپری برای محافظت از ایده‌ها در برابر سانسور. داستان‌ها به‌آرامی، اما پیوسته، افکار عمومی را شکل می‌دادند و بذر تغییر را در دل مردم می‌کاشتند.

انتهای پیام/

نظر شما
پربیننده ها