یادداشت/

دست‌های نامرئی، دل‌های آهنین

زنان ایرانی در جنگ ۱۲ روزه، با دست‌های مرئی و گاهی نامرئی و دل‌های آهنین خود در همه عرصه‌‎ها تاثیر گذار و تاثیر پذیر بودند.
کد خبر: ۷۹۲۴۲۰
تاریخ انتشار: ۲۲ آبان ۱۴۰۴ - ۱۴:۳۰ - 13November 2025

گروه استان‌های  دفاع‌پرس- عصمت دهقانی؛ با پیروزی انقلاب اسلامی، با الهام گرفتن از دستورات اسلامی و اندیشه‌های امام خمینی (ره) زنان ایرانی توانستند به عالی‌ترین ارزش‌های الهی و انسانی دست یابند. زنان نمونه قرآنی و اسلامی از جمله حضرت هاجر (س)، حضرت خدیجه (س) حضرت فاطمه (س) و حضرت زینب (س) را الگوی عملی خود قرار دهند و همانگونه که امام خمینی (ره) فرمودند: «ما مفتخریم که بانوان و زنان پیر و جوان و خرد و کلان در صحنه‌های فرهنگی و اقتصادی و نظامی حاضر و همدوش آنان و یا بهتر از آنان در راه تعالی اسلام و مقاصد قرآن کریم فعالیت دارند.» با اراده‌ای قوی نبض جامعه را در دست بگیرند. 

 اسناد و منابع تاریخی حضور مؤثر زن مسلمان را به صورت جریانی مداوم مطرح می‌کنند؛ گاه پرچمدار کاروان عاشورا است و گاه مادر وهب است. حالا چه حادثه عاشورا باشد چه هشت سال دفاع مقدس و چه جنگ ۱۲ روزه. بله این تاریخ است که تکرار می‌شود.
جنگ ۱۲ رژیم منحوس صهیونیستی علیه ایران اسلامی، روز به فصل پر افتخاری از تاریخ ایران اسلامی تبدیل شد. تاریخی که زنان در همه حوزه‌ها اعم از سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، پزشکی، امداد ونجات و اقتصادی، سهیم و شریک بود.
در این جنگ، زنان در جایگاه‌های مختلف یکبار دیگر نشان دادند که جنگ شناختی و ترکیبی دشمنان نه تنها آنها را از رسالت خود دور نکرده است، بلکه با بصیرت مثال زدنی به میدان آمدند. یکی از جلوه‌های زیبای جنگ ۱۲ روزه حضور زنانی بود که شجاعت و شهادت طلبی آنها زبانزد خاص و عام شد.

هرکس داغ عزیزی می‌بیند، ناله و فغان شر می‌دهد، اشک می‌ریزد خاک بر سر می‌کند و صورت می‌خراشد، اما خانواده‌های شهدای جنگ ۱۲ روزه با توجه به شرایط کشور تلاش کردند که با حفظ روحیه همچون کوه محکم و با صلابت بایستند و این همه رنج را طوری تحمل کنند که دشمن شاد نشوند.
فرشته‌های که در مقام مادر، همسر، خواهر، دختر، سخنان و رجز خوانی هایشان نمودی از «مَا رَأَیْتُ إِلَّا جَمِیلًا» بود. 

مادران و جنگ ۱۲ روزه
مادران که سرچشمه عاطفه و محبت هستند وقتی که شاهد تجاوز دشمن جنایتکار به میهن خود باشند با تأسی از حضرت زینب فرزند خود را به قربانگاه می‌فرستند. در جنگ ۱۲ روزه بسیاری از مادران که اکثرا جوان هستند، فرزندان دهه هفتادی و دهه هشتادی خود را به میدان فرستادند و به مقام مادر شهید، مادر رزمنده و یا مادر جانباز مفتخر شدند.
مادرانی که حتی نتوانستند پیکر تکه تکه فرزند خود را ببینند با صلابت و با حفظ روحیه خالق صحنه‌هایی حماسی ماندگار شدند.
مادر شهید محمد دالوند که به عنوان راننده جرتقیل و در حین کمک کردن به برادران سپاهی شهید شد، شب قبل از شهادت فرزندش به او می‌گوید: «شیرم را حلالت نمی‌کنم که اگر نیرو‌های نظامی به کمک تو احتیاج داشتند، به آنها کمک نکنی!» همین روحیه مادر کافی بود که محمد روز بعد در میدان حاضر شود و رخت زیبای شهادت بر قامت رعنایش پوشیده شود.
مادران جانبازان اعم از جسمی و اعصاب و روان همچون پروانه گرد وجود شمع گونه فرزندان خود می‌چرخند و شاهد درد و رنج‌های فرزند دلبندشان هستند.

دست‌های نامرئی، دل‌های آهنین

 زنان در جایگاه همسر در جنگ ۱۲ روزه
در جنگ ۱۲ روز کم نبودند زنانی که همراه همسر خود به شهادت رسیدند و یا همسرانشان به شهادت رسیدند. بانوان جوانی که هنوز مدت زیادی از تشکیل زندگی آنها نگذشته بود که به قول شاعر:
من بودم و صدای سکوتی چقدر خوب                                          آغاز راه در ملکوتی چقدر خوب
ثبت هزار خاطره در دفتری بزرگ                                                 همدل شدن با سنت پیغمبری بزرگ.

اما بر پیکر همسر جوان خود رجز خواندند و یکبار دیگر بر پیروی از ولایت مطلقه فقیه تاکید کردند. مانند همسر شهید «یونس ماهرو بختیاری» در تشییع جنازه همسر جوان خود با صدای رسا گفت: «افتخار می‌کنم که همسر شهیدی هستم که جان خود را برای میهن فدا کرد اسرائیل غاصب بداند ما فرزندان مولی امیر المومنین (ع) هستیم هرگز از آرمان‌های امام خمینی و رهبر عزیزم امام خامنه‌ای (مدظله العالی) دست نخواهیم کشید از خدا می‌خواهم ما را در ادامه راه شهدا ثابت قدم بدارد.»

 دختران و دفاع مقدس ۱۲ روزه
دختران شجاع، انقلابی و مومن، بصیر با حجب و حیا چه زیبا حماسی و کوبنده رجز خوانی کردند و پیام خود را به جهانیان منتقل کردند. 
دختر شهید سلامی در مراسم تشییع پدر بزرگوارشان گفت: «پدرم قبل از شهادتشان به دشمنان یادآور شدند تحقیر برای ملت ایران بی‌معناست. شکست ممکن نیست. نفوذ امکان ندارد. این سرزمین بزرگ با صلابت و با وقار با یک ملت سربلند در قلب یک جهاد بزرگ ایستاده است منطق ملت ما عاشوراست. مکتب ما عاشوراست که هیهات من الذله، ذلت پذیرفتنی نیست»
مهدیه شادمانی دختر شهید سپهبد شادمانی نیز در آیین تشییع پدر گرامیشان گفت: «اسرائیل و آمریکا در خواب ببینند این شهادت‌ها، این غم‌ها این دلتنگی‌ها لحظه‌ای و ثانیه‌ای خللی در عزم ما برای مبارزه ایجاد کنند من و خانوده‌ام افتخار می‌کنیم که پدرم با علمداری سپاه سید علی در نبرد با اشقیا شهید راه مبارزه با یزید زمان شد. حسین زمان! نائب امام زمان امام خامنه‌ای عرض می‌کنم جان ما و جان پدر ما فدای یک لحظه بودن و رضایت شما!»

خواهران شهدا و جنگ ۱۲ روزه
 خواهران شهدا و رزمندگان دفاع مقدس ۱۲ روزه نقش مهمی در تشویق و تهییج آنان داشتند و در مراسمات تشییع و تدفین زینب وار با رجزخوانی پایه‌های ظلم و ستم دستگاه یزیدیان زمان را به لرزه درآوردند خواهر شهید «مسعود حسنوند» چه زیبا گفت: «نتانیاهو این صدای گرفته من، ناله‌های مادرم آژیر خطری است برای تو»
خواهر شهید «محمد زرین چقا» درحالی‌که کنار تابوت برادر شهیدش بود گفت: «تا پای جان برای ایران [ برادرم]گفت جان من فدای سید علی. خدایا شهادتش را بپذیر!»
یکی از ویژگی‌های بارز زنان در مقابله با رژیم صهیونیستی این بود که توانستند تلفیقی عالمانه و هوشمندانه بین احساسات لطیف زنانه و مسئولیت پذیری برقرار کنند آنها برای حفظ ارزش‌ها و پاسداری از کیان اسلامی، لحظه‌ای از انجام وظایف خود غافل نبودند و بنابر تخصص و جایگاه شغلی خود، به گونه‌ای در میدان مانند که بر آرامش روحی و روانی جامعه بسیار موثر بود و توانستند احساسات مردم را کنترل کنند که در اینجا نمونه‌هایی از این مسئولیت پذیزی ذکر می‌شود.

امداد و نجات
یکی از مهمترین عرصه‌هایی که بانوان در آن حضور فعال و شبانه روزی داشتند، حوزه امداد و نجات بود. زنان نه تنها در نقش امدادگر بلکه به عنوان فرماندهان تیم‌های امدادی، حضور داشتند و در کمک رسانی به مجروحان و آسیب دیدگان لحظه‌ای درنگ نداشتند.

دست‌های نامرئی، دل‌های آهنین

رسانه و فضای مجازی
 از دیگر گروه‌های نقش آفرین در این جنگ، بانوان خبرنگار، گزارشگر، روزنامه نگار و فعالین مجازی بودند. با وجود شرایط سخت و خطراتی که هر لحظه انتظار وقوع فاجعه‌ای می‌رفت، زنان خبرنگار با حفظ روحیه، لحظه‌ای از تهیه خبر و انتشار آن غافل نبودند. بخش مهمی از محتوی منتشر شده در فضای مجازی اعم از متن‌های کوتاه، مستند، کلیپ و... با محوریت اقتدار، وحدت و همبستگی، به ویژه مستندات تشییع پیکر شهدا توسط بانوان تهیه، تدوین و منتشر می‌شد.
سحر امامی، نمودی از بانوی رسانه‌ای و توانمند ایرانی است که در حین حمله متجاوزانه رژیم صهیونیستی به صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، تا آخرین لحظه در صحنه ماند و با رجز خوانی حماسی و کوبنده و با حرکت انگشت خود، پیام شجاعت زن مسلمان ایرانی را به دنیا مخابره کرد.

دست‌های نامرئی، دل‌های آهنین

روایت‌گری و روایت نویسی
بسیاری از بانوان، در این جنگ و در روز‌های بعد از آن دست به قلم شدند و به ثبت خاطرات و روایاتی که با چشم خود دیده و یا از منابع معتبر شنیده بودند، شدند و در فضای مجازی منتشر کردند و در این زمینه در استان‌های مختلف به حمایت و پیگیری نهاد‌هایی مانند ادارات کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت و حوزه هنری کتاب‌هایی در دست چاپ است.

مدیریت بحران اقتصادی
در اکثر کشورها، وقتی جنگ و درگیری به وقوع می‌پیوند که ساختار‌های اقتصادی و اجتماعی تحت فشار‌های شدید قرار می‌گیرند؛ مردم از ترس قحطی و گرسنه ماندن، به فروشگاه‌ها هجوم می‌برند و حبه غارت مواد غذایی و سایر مایحتاج زندگی می‌پردازند. اینجاست که نقش زنان از حفظ آرامش روانی فراتر رفته و به مدیریت اقتصادی کشانده می‌شود. 

 در جنگ ۱۲ روزه بانوان، نه تنها به فکر انبار کردن اقلام مصرفی نبودند بلکه با رعایت الگوی ایرانی اسلامی و مدیریت هوشمندانه داشته‌ها و منابع موجود در منزل نقشی بی‌بدیلی در حفظ ثبات اقتصادی ایفا کردند. 
توزیع اقلام ضروری 
در جنگ تحمیلی ۱۲ روزه، همانند دوران هشت ساله دفاع مقدس گروه‌های خودجوش بانوان، با تشکیل گروه‌هایی و با استفاده از حداقل امکانات، به تهیه و توزیع فوری بسته‌های غذایی، دارو و ملزومات اولیه برای آسیب‌دیدگان جنگ اقدام کردند. حضور بانوان با تجربه ستاد پشتیبانی جنگ در در هشت سال دفاع مقدس در کنار بانوان جوان بخصوص دختران دهه هشتادی از مصادیق زیبای اتحاد و همدلی در این برهه حساس از تاریخ انقلاب اسلامی بود.

 حضور در تشییع جناره شهئدا و مراسمات 
حضور زنان محجبه و عفیف و ولایی در مراسمات تشییع، تدفین و گرامیداشت شهدا و همراهی و همدلی با خانوداه‌های شهدا، شرکت در نماز جمعه و راهپیمایی‌ها و سر دادن شعار‌هایی در حمایت از انقلاب اسلامی ایران، مقام عظمای ولایت و همچنین ابراز انزجار از دشمن متجاوز، برپایی جلسات قرآن و دعا‌های دسته جمعی، از جمله اقدامات بانوان در دفاع مقدس ۱۲ روزه بود.

نظام آموزشی
 در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران جمع کثیری از معلمین و اساتید دانشگاه را بانوان فرهیخته تشکیل می‎دهند این پرچمداران علم و دانایی حتی در زمان تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها از رسالت خطیر آموزشی و تربیتی خود غافل نبودند و با ارتباط مجازی با شاگردان و دانشجویان خود، اجازه ندادند وقفه‌ای در روند آموزشی کشور ایجاد شود. 

شجاعت و شهادت طلبی 
 بیش از  120 نفر از شهدای جنگ ۱۲ روزه زنان هستند. این شهدا از همه اقشار و مقاطع سنی اعم از خانه دار، کارمند، پزشک، پرستار، خبرنگار، ورزشکار و... هستند. این امر بر تشت رسوایی سران رژیم غاصب صهیونیستی  می‌کوبد که در صحبت‌های فریبنده می‌گفتند: «ما در کنار مردم ایران هستیم و با مردم عادی کاری ندایم و فقط نیرو‌های نظامی هدف ما هستند!»

ایثار و فد اکاری
یکی از تاثیرات جنگ بر زنان ایرانی، پرورش روح بلند ایثار گری در آنها است.زنانی که همه دارایی خود را در طبق اخلاص می‌گذارند چه چیزی بالاتر از اینکه با وجود دلبستگی و علاقه فراوان همسر و فرزندان و برادران خود را به مقابله به دشمن تشویق کنند.
 کم نبودند مادرانی که پیشانی بند یا حسین بر پیشانی فرزند نوجوان و جوان خود می‌بستند و آنها را به پست‌های ایست و بازرسی می‌فرستاد.
با توجه به ویرانی‌های برخی از مناطق و تخریب منازل در اثر حملات دشمن متجاوز در دفاع مقدس ۱۲ روزه، برخی از خانواده برای اسکان و پذیرایی از آسیب دیدگان اعلام آمادگی کردند و تا مدت‌ها با جان و دل میزبان هموطنان خود بودند.

بنابراین، در جریان جنگ ۱۲ روزه زنان مجاهد ایران اسلامی، بار دیگر هویت اصلی شخصیت یک زن مسلمان را به منصه ظهور گذاشتند. هر چند آنگونه که در خور است، به نقش آنها پرداخته نشده است و در بررسی ابعاد مختلف جنگ تحمیلی ۱۲ روزه کمتر یادی از بانوان می‌شود، اما آنها با دست‌های مرئی و گاهی نامرئی و دل‌هایی آهنین خود در همه عرصه‌های خانوادگی، علمی، اطلارسانی و جریان سازی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، پزشکی و... تاثیر گذار و تاثیر پذیر بودند.

انتهای پیام/

نظر شما
پربیننده ها
آخرین اخبار