به گزارش گروه حماسه و جهاد دفاعپرس، «محمدجواد هاشمینژاد» دبیرکل بنیاد هابیلیان، امروز (سهشنبه) در میزگردی که با موضوع «کودکان در سایه ترور» در دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه فردوسی برگزار شد، اظهار داشت: تروریسم در جهان امروز نهتنها یک تهدید امنیتی، بلکه چالشی بنیادین برای حقوقبشر و نظم بینالملل به شمار میرود. این پدیده با نقض آشکار قواعد اولیه بشردوستانه، جان شهروندان غیرنظامی را هدف میگیرد و کودکان، بیگناهترین گروه جامعه، بیشترین بار این خشونت سازمانیافته را متحمل میشوند. رویکرد امنیتی کشورها در غیاب حمایتی حقوقی و جامع، نتوانسته مانع تکرار این فجایع شود و پیامدهای روانی و اجتماعی طولانیمدت آن نیز اغلب نادیده مانده است.
دبیرکل بنیاد هابیلیان درباره پیامد اجتماعی و نسل به نسل ترور کودکان، گفت: تأثیرات ترور فراتر از آسیبهای لحظهای است و همچون عاملی فرساینده، سرمایه اجتماعی و تابآوری جامعه را تهدید میکند. کودکانی که باید سازندگان آینده باشند، با تجربه تروما، احساس ناامنی و اختلال در شکلگیری هویت مواجه میشوند؛ وضعیتی که حقوق بنیادین مندرج در کنوانسیون حقوق کودک را نقض میکند و امنیت انسانی و توسعه پایدار کشورها را در معرض خطر قرار میدهد. تحقیقات میدانی در مناطق بحرانزده آسیا و آفریقا نشان میدهد که خشونت تروریستی حتی سلامت جسمانی نسلهای آینده را متأثر میسازد.
خلأ راهبردی در حمایت بینالمللی از کودکان قربانی ترور
هاشمینژاد با بیان اینکه با وجود تصویب دهها قطعنامه و معاهده بینالمللی در حوزه مقابله با تروریسم، همچنان خلأ آشکار در حمایت عملی از قربانیان بهویژه کودکان وجود دارد، تأکید کرد: نظام بینالمللی در تدوین پروتکلهای کاربردی برای بازتوانی روانی ـ اجتماعی جوامع آسیبدیده با کمبود جدی مواجه است. این کاستی زمانی روشنتر میشود که حتی در جوامع پیشرفته، معلمان و مددکاران اجتماعی ابزار و دانش لازم برای مواجهه با پیامدهای روانی ترور بر کودکان را ندارند. این واقعیت ضرورت پیوند میان دیپلماسی حقوق بینالملل و علوم روانشناختی را برجستهتر میسازد.
وی با تأکید بر شیوه حمله و چرایی قربانی شدن کودکان، افزود: در دهههای ۶۰ و ۷۰ شمسی بخش بزرگی از حملات تروریستی در اماکن عمومی و پررفتوآمد همچون بازارها، خیابانها و تجمعات رخ داد؛ در چنین صحنههایی کودکان تنها بهدلیل حضور در میان جمعیت، هدف قرار گرفتند. افزون بر این، در برخی عملیات های هدفمند، گروههایی مانند حزب دموکرات کردستان یا سازمان مجاهدین خلق برای ترور یک فرد، ساکنان یک خانه از جمله کودکان را قربانی و آنها را بهعنوان خسارت جانبی قابل قبول تلقی میکردند.
دبیرکل بنیاد هابیلیان با بیان آمار رسمی قربانیان کودک و توزیع جغرافیایی آنها، تصریح کرد: طبق آمار پژوهشگران بنیاد هابیلیان، ۲ هزار و ۱۶۲ کودک و نوجوان زیر ۱۷ سال در ایران قربانی تروریسم شدهاند. از این میان نزدیک به ۲ هزار نفر پسر و ۱۶۲ نفر دختر بودهاند. کوچکترین شهید «ثنا پردل» دوماهه و تازهترین مورد محمدمهدی ایرانمنش ۱۳ ساله است که در حمله داعش در سال گذشته جان باخت. دهه ۶۰ با هزار و ۷۵۰ شهید کودک، اوج این تراژدی را رقم زده و استانهای کردستان و آذربایجان غربی بیشترین قربانیان را داشتهاند. گروههای کومله، دموکرات و منافقین مسئول اصلی این جنایتها معرفی شدهاند.
وی درباره پیامدهای روانی ترور برای کودکان، تاکید کرد: بر اساس گفتوگو با خانوادهها و مشاهدات روانشناسان، رایجترین آسیب، اختلال استرس پس از سانحه است. کودکان بازمانده با کابوسهای مداوم، ترس از جدایی و پرهیز از محیطهای عمومی زندگی میکنند. آنها سوگ پیچیدهای را تجربه میکنند که بهدلیل ماهیت ناگهانی و خشونتآمیز حادثه، برای ذهن کودک دشوارتر از حد تصور است. این تروما حوزههای رفتاری، شناختی، تحصیلی و اجتماعی آنها را تحت تأثیر قرار میدهد؛ از پرخاشگری و مشکلات کنترل هیجان تا افت تمرکز، انزوای اجتماعی و شکلگیری احساس بیعدالتی.
هاشمینژاد با اشاره به ضرورت ساختار درمانی و پاسخ علمی و اجرایی به این اتفاقات، خاطرنشان کرد: شناخت این آسیبها نخستین گام برای درمان است. پرسش اساسی این است که نهادهای علمی، مجموعههای سیاستگذار و خانوادههای قربانیان، چگونه میتوانند زنجیره تروما را متوقف کنند. پیوند دانش روانشناختی با پروتکلهای عملیاتی، ضرورتی انکارناپذیر است؛ پروتکلهایی که باید در زندگی روزمره کودکان جاری شود نه فقط در کتابها.
انتهای پیام/ 113
