گروه حماسه و جهاد دفاعپرس ـ سردار عباسعلی فرزندی؛ دفاع مقدس صحنهای بود که هنر فرماندهی و مدیریت را از سطح کلاسیک نظامی فراتر برد و به عرصهای جهادی، مردمی و ارزشمحور ارتقا داد. مکتب دفاعی - امنیتی جمهوری اسلامی، با تأکید بر «مدیریت جهادی»، بهجای تکیه بر سلسله مراتب فنی و نظامی، از روحیه ایثار، ابتکار، و ارتباط قلبی با نیروها بهره گرفت.

فرماندهان این مکتب، ترکیبی از تدبیر، تلاش و معنویت، شجاعت میدانی، برنامهریزی راهبردی و تربیت معنوی نیروها را در میدان عمل به نمایش گذاشتند. مدیریت جهادی در دفاع مقدس، ویژگیهای خاصی داشت که به موارد زیر میتوان اشاره کرد.
«تصمیمگیری در شرایط عدم قطعیت؛ عملیاتهایی نظیر بیتالمقدس یا والفجر ۸ در شرایطی طراحی و اجرا شدند که اطلاعات محدود، منابع اندک و تهدیدات چندجانبه وجود داشت. فرماندهان، بر پایه ایمان، شناخت میدان و اعتماد به نیروی انسانی، ریسکهای محاسبهشده را پذیرفتند.
«رهبری الهامبخش و میدانی»؛ فرماندهان خط مقدم، در قلب عملیات حضور داشتند. این همراهی، پیوند عاطفی و اعتماد متقابل بین نیروها و فرمانده را تقویت کرد.
«بهرهگیری از ظرفیتهای مردمی و نامتعارف»؛ جذب نیروهای داوطلب مردمی، استفاده از ابتکارات بومی در طراحی ادوات و تاکتیکها، و انعطافپذیری بالا در تغییر برنامه، از نقاط قوت این الگوی فرماندهی بود.
«مدیریت منابع در شرایط بحرانی»؛ کمبود تجهیزات باعث شد فرماندهان در تخصیص منابع سختگیرانه عمل کنند و همزمان به ارتقای توان تعمیر، بازسازی و حتی نوآوری میدانی توجه ویژه داشته باشند.
مدیریت جهادی، علاوه بر بعد عملیاتی، بُعد تربیتی نیز داشت. فرماندهانی، چون شهید همت، باقرزاده، خرازی و باکری، ضمن هدایت نظامی، به پرورش روحیه اخلاص، معنویت و مسئولیتپذیری در نیروهایشان پرداختند. چنین ترکیبی، نیروهای رزمنده را به عاملان فعال و خلاق نبرد تبدیل کرد.
فرماندهی و مدیریت جهادی در دفاع مقدس، الگویی ماندگار برای اداره بحرانها و پروژههای ملی شد. این سبک، نشان داد که در مواجهه با تهدیدات عظیم، حضور میدانی، تصمیمگیری شجاعانه، و بهرهگیری از همه ظرفیتهای انسانی و مادی، میتواند نتیجهای فراتر از پیشبینیهای کلاسیک رقم بزند. امروز نیز مدیریت جهادی، چه در عرصه دفاعی و چه در حوزههای عمرانی، علمی و اقتصادی، میتواند موتور محرک عبور از گلوگاههای حساس کشور باشد.
انتهای پیام/ 112