به گزارش گروه سایر رسانه های دفاع پرس، پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله صافی گلپایگانی یادداشتی از این مرجع تقلید با عنوان جامعه منتظر، جامعه امیدوار به مناسبت نیمه شعبان منتشر کرد.
متن یادداشت به شرح زیر است:
بسم الله الرّحمن الرّحیم
در جهان معاصر، جهان ترقّی فنون و صنایع، جهان ارتباطات، جهان آگاهیهایی از ذرّات و مخلوقات مادّی کوچکتر از ذرّه تا بزرگترین کرات موجود، در فضایی که وسعت و بعد آن را بشر تا حد میلیاردها سال نوری کشف کرده است، جهانی که هر بخش کوچک و بزرگ و هر موجود مرئی و نامرئی و هر انسان و حیوان و هر درخت و برگ درخت و هر شکوفه و میوه و سنگ و سنگ ریزه و هر کوه و معدن و اقیانوس و دریا و رودخانه و هر جاندار دریائی و آسمانی و زمینی آن، خود جهانی بزرگ و حاوی خواصّ و عجایب و آیات بسیار است؛ در چنین جهانی که قلم بشر از توصیف واقعی آنان ناتوان است و شمار و عدد حروف و کلمات بیحد و حصر آن را که کتاب تکوین و کتاب خلقت است، خالق قادر عالم آن چنین توصیف فرموده است: (قُلْ لَوْ کَانَ الْبَحْرُ مِدَادًا لِکَلِمَاتِ رَبِّی لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَنْ تَنْفَدَ کَلِمَاتُ رَبِّی وَلَوْ جِئْنَا بِمِثْلِهِ مَدَدًا)(۱)
در چنین جهانی که بشر، مشکلات بسیار و بسیاری را که از دیر باز و روزگاران کهن لاینحل باقی مانده بود، به نیروی علم و تحقیق و استعداد خداداد خود حلّ نموده است و از سوی دیگر به ابزارهای خطرناک کشتارهای جمعی و ویرانگر که او را تهدید میکند دست یافته، به جای اینکه سکون خاطر و آرامش قلب و اطمینان به آینده و علاقه به ادامه زندگی و بقا و حیات در او بیشتر شود، این علائق و احساسات عالی در او ضعیف میشود و چنین جلوه میکند که رو به زوال است و به جای اینکه نور امید در باطن او روشن تر و پر فروغتر شود به خاموشی گراییده است.
تفسیرهای نومید کننده از حیات و مکتبهای مادّی این دستگاه عظیم و این خود انسان و این همه نشانهها و آیات و اسرار بیشماری که در آن است، همه را پوچ و پوک جلوه میدهند و جامعه انسانیت را با خطر بیقیدی و بیمیلی جوانان و نسل آینده به حیات مواجه ساخته است و در این میان بیعدالتیها و ظلمها و استکبار و استضعاف اقویا و دولتهای بزرگ و به اصطلاح ابر قدرت و بازیهای سیاسی و اقتصادی آنها و وقوع بخش بزرگ جامعه چند بشر در زیر خط فقر و فشارهای گوناگون و صرف صدها میلیارد در راه تسلیحات و دهها و صدها عوامل دیگر نیز کمک نموده و مخصوصاً بشر را از این نظاماتی که بر معنویات اتکا ندارند، مأیوس مینماید و خلاصه نسل جوان را به مواد مخدر و سرگرمیهای غافل کننده گرایش داده است، تبلیغات زهراگین روزنامهها و مجلات و صداها و سیماها و برنامههایی که عرضه میشود، همه این یأس و نومیدی را تقویت کرده و شعور انسانی را تخدیر نموده و فضایل و مکارم انسانیت و رحم و عاطفه و عدالت را بی قدر و اهمیت مینمایند.
با تمام پیشرفتهای صناعی و با همه آشنائیهایی که به ظاهر فراهم است، امید بشر به حیات و آرامش باطن کمتر شده و رو به افول گذارده است و دلیل آن همین پناهندگی او به اعتیاد و مواد مخدر است که نسل آینده را بدتر از ایدز تهدید مینماید.
یکی از امتیازات بزرگ ادیان الهی، اطمینان و آرامشی است که در دلها ایجاد میکند و همه را به آینده خوبتر و کمال بیشتر امیدوار میسازند.
دین اسلام این خصیصه را در حدّ اعلی تبلیغ کرده و بشر را به آینده امیدوار نموده، و عوامل یأس و ناامیدی را از بین میبرد و برای حیات و مصیبات و زحماتی که بشر با آن دست به گریبان است، تفسیر درست نموده و همه را در مسیر تعالی و ترقی و کمال او معرفی مینماید؛ صدای روح بخش و دل نواز: «لا تقنطوا، من رحمة الله»(۲) «و لاتیأسوا من روح الله»(۳) قرآن کریم هر مسلمان مؤمن را با نشاط، امیدوار، آینده نگر و مقاوم میسازد و این قرآن و هدایت قرآن است که در یک آیه مثل: (کُتِبَ عَلَیْکُمُ الْقِتَالُ وَهُوَ کُرْهٌ لَکُمْ وَعَسَى أَنْ تَکْرَهُوا شَیْئًا وَهُوَ خَیْرٌ لَکُمْ وَعَسَى أَنْ تُحِبُّوا شَیْئًا وَهُوَ شَرٌّ لَکُمْ وَاللهُ یَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ)(۴) به انسان چنان روحیّه میدهد که در مواقف بسیار خطرناک و پویا و پیشتاز جلو میرود.
چنان که همه میدانند یکی از بشارتهای امّید بخش که همه ادیان الهی و بلکه سائر ادیان هم بر آن اتفاق دارند، بشارت و مژده به دوره استقرار عدل جهانی و حکومت واحد همگانی است؛ حکومت مسؤلان و مدیران شایسته و صالح، حکومت عبادالله، و جامعه عبادالله، حکومتی که رهبر آن پاکترین فرد انسانی، صالح ترین عبادالله و مؤید من عندالله و بقیة الله و خلف و وارث برگزیده انبیاءالله و اولیاء الله است.
دوره و عصری که برکات و نعمتهای ظاهریه و باطنیه همه را شامل باشد و فقر و زیردستی و زیردستی در آن نباشد، همه جا معمور و همه خادم و مخدوم باشند و خلاصه حکومت حضرت مهدی، موعود انبیا، قائم آل محمّد صلوات الله علیهم اجمعین، حکومت صاحب الأمر و صاحب الزمان، حکومت آن که «یملأ الله به الأرض علماً و قسطاً و عدلاً بعد ما ملئت جهلاً و ظلماً و جوراً»(۵)
حکومتی که کتابهای آسمانی تورات و انجیل و زبور و قرآن مجید این، برهان بزرگ و باقی و جاودان حقّانیت رسالت همه پیغمبران، انسانها را به آن بشارت داده و امّیدوار نمودهاند.
حکومتی که صدها آیات قرآن را تفسیر میکند و آیاتی مثل (فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا، إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْرًا)(۶)، (وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا)(۷)، (وَعَدَ اللهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحَاتِ...)(۸) را حتمی و قطعی اعلام مینماید، همه باید به این آینده امیدوار باشند و در انتظار آن دوره و آن عصر و آن ظهور کامل حق و عدل باشند و برای آن عمل کنند و حیات خود و همه انسانها را برای آن معانی بزرگ و هدفهای ارزشمند بدانند. این ایمان که «الذین یؤمنون بالغیب»(۹) بدان تفسیر شده، بسیار عالی و قوّت بخش و تحرّک آفرین و کوشش زا و تلاش افزاست.
مثل این آیه (وَلَقَدْ کَتَبْنَا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الأرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ)(۱۰) در آیات قرآن که همه نور و شفاء است، نورانیت خاص خود را دارد و هشدار میدهد که در هیچ شرایطی و در هر موقعیتی و هر چه اهل باطل و ظلم و زور غلبه کنند، عقب نشینی و رها کردن سنگر اخلاص و سعی و عمل جایز نیست، ضعف و سستی و ناامیدی در این قاموس انتظار و امید وجود ندارد.
مثل این روایت «لو لم یبق من الدّنیا الّا یوم واحد لطوّل الله ذلک الیوم حتی یبعثَ فیه رجلاً من أمّتی و من أهل بیتی یواطئ اسمه اسمی یملأ الأرض قسطاً و عدلاً کما ملئت جوراً و ظلماً»(۱۱) را که در کمال تأکید، بشر را امیدوار میکند و آن آینده را محقّق الوقوع اعلام مینماید، باید همیشه برابر چشم انسانهای فعّال، انسانهای مبارز، انسانهای جهادگر و انسانهای پیشرو باشد.
در بین سخنان پر معنی و جذاب، نوشتهها و رسالهها و کتابهایی که برای هدایت بشر و قوت روح و مقاومت در برابر سختیها و برای ثبات و استقامت و پایداری او نوشته شده، سخنانی که پیرامون این آینده نورانی و آن شخصیت بیمانند خدایی باشد و دلها را به سوی او متوجّه نماید، جلوه و جذابیت و دلربایی خاص خود را دارد و همه چون خود را ناامید و درهای فرج و امید را بسته میبینند و نقطه اتّکایی در پیرامون خود نمییابند، میخواهند از او بشنوند و از آن روزگار رهایی و خلاص یاد کنند، این کتابها را میخوانند، ورق میزنند، گریه میکنند، ناله سر میدهند و الغوث و الامان میگویند.
به مکانها و مقاماتی که به آن عزیز خدا انتساب دارد، علاقه ویژه نشان میدهند. در بین اشعار، اشعاری که این شور و شوق و امید آنها را زیاد کند، دل پذیرتر است. معنا و درسی که از مثل این اشعار میگیرند، به نشاط و امید آنها میافزاید.
باید این مکتب به بشر، به زن، به مرد، به جوان، به سالمند، به همه تبلیغ شود، همه را باید امیدوار نمود تا فرهنگ انتظار، عمومی و همگانی باشد و ریشه یأس و ناامیدی و خودکشی و بیتفاوتی و سیر قهقرائی و سستی و گرفتاری به مواد مخدر و ملاهی و مناهی خشکانده شود.
باید همه بدانند و باور کنند که تاریکیها بر طرف میشود، بحکم «و یأبی الله الا أن یتمّ نوره»(۱۲) نور حقایق نور اسلام نور ایمان، نور عدل، و نور علم و معرفت کامل و سراسر جهان را فرا میگیرد.
در احادیث شریفه است: «انتظار الفرج من أفضل العمل»(۱۳). «أفضل جهاد أمّتی انتظار الفرج»(۱۴)
این انتظار امّید است، نیرو بخش است، حیات و نشاط و جهاد است، خمودی و خاموشی و افسردگی و ضعف و کم کاری و بیچارگی و سستی نیست. عمل برای خدا برای اعلای کلمة الله برای خیر و آسایش عبادالله و سیر الی الله است.
امروز جامعه ما جوانان ما، همه ما، به آشنایی به این مکتب به دیدن این مدرسه الهی محتاجیم، باید معرفت خود را به امام زمان و ولی دوران کامل و کامل تر کنیم.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله میفرماید: «مَن مَاتَ وَ لَم یَعرِف إمام زَمانِه مَاتَ میتةً جاهلیةً»(۱۵) و در حدیث دیگر است: «فَلیَمُت إن شاء یَهودیّاً و إن شاء نَصرانیا»
این تأکید بسیار هشدار دهنده است، باید امام زمان را بشناسیم، آیات و روایاتی را که مربوط به آن حضرت است بخوانیم، مطرح کنیم، در منابر، در سخنرانیها و در مقالات این مقوله را شرح و بسط دهیم. راجع به غیبت آن حضرت و خصوصیات این عصر و امتحانات و برنامههایی که هست و تخلیص و تمحیصی که پیش میآید آگاه باشیم. باید در حد توان به مقاصد آن حضرت آشنا شویم، از صدها کتاب که از پیش از ولادت آن حضرت تا زمان ما نوشته شده بهره بگیریم.
در حدیث است که از حضرت سیّدالشهداء امام حسین علیه السلام سؤال شد: «یابن رسول الله بأبی أنت و أمّی فما معرفة الله» معرفت خدا چیست؟ یعنی؛ به چه کامل میشود فرمود:«معرفة أهل کلّ زمان امامهم الذی یحب علیهم طاعته»(۱۶)، معرفت اهل هر زمان و عصر به امامشان معرفة الله است، چون بدون معرفت امام معرفت خدا چنان که سزاوار است فراهم نمیشود. «بکم عبدالله و بکم عرف الله» باید این فرهنگ امام شناسی که تکمیل خداشناسی پیغمبر شناسی اسلام شناسی است در جامعه هر چه بیشتر ترویج شود.
پینوشتها:
۱. بگو: «اگر دریاها برای (نوشتن) کلمات پروردگارم مرکب شود، دریاها پایان میگیرد. پیش از آنکه کلمات پروردگارم پایان یابد؛ هر چند همانند آن (دریاها) را کمک آن قرار دهیم!»/سوره الکهف،آیه ۱۰۹.
۲. از رحمت خداوند نومید نشوید./سوره الزمر،آیه ۵۳.
۳. و از رحمت خدا مأیوس نشوید./سوره یوسف،آیه ۸۷.
۴. جهاد در راه خدا، بر شما مقرر شد؛ در حالی که برایتان ناخوشایند است. چه بسا چیزی را خوش نداشته باشید، حال آن که خیر شما در آن است. و یا چیزی را دوست داشته باشید، حال آنکه شر شما در آن است. و خدا میداند، و شما نمیدانید./سوره البقرة،آیه ۲۱۶.
۵. إقبال الأعمال، ج۲، ص۷۰۴.
۶. به یقین با (هر) سختی آسانی است! (آری) مسلما با (هر) سختی آسانی است./سوره الشرح،آیه ۵و۶.
۷. ما میخواهیم بر مستضعفان زمین منت نهیم و آنان را پیشوایان و وارثان روی زمین قرار دهیم!/سوره القصص،آیه ۵.
۸. خداوند، به آنها که ایمان آورده و اعمال صالح انجام دادهاند، وعده آمرزش و پاداش عظیمی داده است./سوره المائدة، آیه ۹.
9. (پرهیزکاران) کسانی هستند که به غیب [آنچه از حس پوشیده و پنهان است] ایمان میآورند؛ و نماز را برپا میدارند؛ و از تمام نعمتها و مواهبی که به آنان روزی دادهایم، انفاق میکنند./سوره البقرة، آیه ۳.
۱۰. در «زبور» بعد از ذکر (تورات) نوشتیم: «بندگان شایستهام وارث (حکومت) زمین خواهند شد!»/ سوره الأنبیاء،آیه ۱۰۵.
۱۱. بحار الأنوار، ج۳۶، ص۳۴۰، باب نصوص الرسول صلی الله علیه و آله علیهم علیهم السلام.
۱۲. بحار الأنوار، ج۲۳، ص۳۲۰، باب أنهم أنوار الله و تأویل آیات النور فیهم علیهم السلام.
۱۳. حلیة الأبرار فی أحوال محمد و آله الأطهار علیهم السلام، ج۴، ص۱۴، الباب الثانی فی علة تسمیته علیه السلام بالصادق.
۱۴. بحار الأنوار، ج۷۴، ص۱۴۱، باب ما جمع من مفردات کلمات الرسول صلی الله علیه و آله و جوامع کلمه.
۱۵. الکافی، ج۱، ص۳۷۶، باب من مات و لیس له إمام من أئمة الهدى ...
۱۶. علل الشرائع، ج۱، ص۹، باب علة خلق الخلق و اختلاف أحوالهم ...
/1323/د102/ج1
