به گزارش خبرنگار اخبار داخلی دفاع پرس، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که میثاق ملت و منشور اداره کشور است بهطور مستقیم در 29 اصل به موضوع مجلس شورای اسلامی پرداخته و در 20 اصل وظایفی خاص برای مجلس برشمرده است. مجلس بهعنوان نهاد حاکمیت ملی از آنچنان جایگاه و اقتداری برخوردار بوده که حضرت امام(ره) آن را در رأس نهادهای نظام جمهوری اسلامی دانستند و مقام معظم رهبری هم آنرا بهعنوان ویترین مجموعه نظام نامیدهاند.
مجلس هم بهعنوان ویترین نظام باید دارای بهترین افراد و مصوبات و نظارت و عملکرد آن هم از بهترینها باشد تا مصداق ویترین نظام بر آن صدق کند. معظم له ضمن توجه هشدارگونه به نمایندگان میفرمایند: «از جایگاه خودتان غفلت نکنید. توجه داشته باشید این جا کجاست و مجلس شورای اسلامی یعنی چه؟ اهمیت تصمیم و موضعگیری را در این مجلس مورد غفلت قرار ندهید. این جا مرکز و قله و به تعبیری ویترین نظام اسلامی است که جلوی چشم قرار دارد.»
رهبر معظم انقلاب در این بخش، راهبرد وخواسته دشمنان نظام اسلامی پیرامون مجلس را همواره بی تاثیر و منفی تحلیل میکنند. «دشمنان نظام اسلامی همواره یک مجلس بی نقش را خواستهاند، مجلسی که تاثیری نداشته باشد»
ایشان ضمن رد صریح این راهبرد دشمنان نظام با تاکید بیان میکنند: «مجلس باید اثرگذار، پر رنگ، فعال و دارای نقش باشد؛ همه تلاش باید دنبال این باشد»
در بخش دیگری از سخنان خود مقام معظم رهبری جایگاه سیاسی مجلس را اینگونه بیان میفرمایند: «شما نماینده عصاره و خلاصه ملت هستید. موضعگیری شما در مسایل سیاسی و بینالمللی، به یک معنا حاکی از موضعگیری ملت ایران است. این موضعگیری دو گونه میتواند باشد: گاهی میتواند دشمن را به دخالت بیشتر امیدوار کند و او را نسبت به نظام اسلامی گستاخ و طلبکار و فزون طلب و به زیادهخواهی تشویق کند، می تواند هم درست بعکس باشد؛ احساس کند که در ملت ایران و نمایندگان او، صلابت ، ایستادگی ، آگاهی به منابع و مصالح، ایستادگی بر سر منافع ملی و مصالح و ناسازگاری با کسانی وجود دارد که همه همتشان این است که منافع ملی را به بازیچه بگیرند و راهی برای سیطره بر این ملت پیدا کنند.»
دیوان محاسبات ابزار قوی برای نظارت نمایندگان
یکی از وظایف مهم و اختیارات مجلس بعد نظارتی آن است. در بین ابزارهای متعدد نظارتی مجلس، دیوان محاسبات یکی از آنها است. اختیار و وظایف دیوان محاسبات در اصول 52 و 53 قانون اساسی بیان شده است. بر این اساس مقاممعظمرهبری به نمایندگان سفارش می کنند که دیوان محاسبات را خیلی جدی بگیرند و از آن در راستای کار خود استفاده کنند:
«من در مجالس قبلی مکرر به مسئولان و دستاندرکاران میگفتم دیوان محاسبات را خیلی جدی بگیرید؛ این ابزار بسیار مهمی است. به شما هم این نکته را عرض میکنم. البته بعضی گوش کردند، بعضی هم گوش نکردند؛ اما گوش کنید. دیوان محاسبات خیلی مهم است. بودجه عظیم این ملت تنها درآمد عمومی عمده ملت است که در اختیار دستگاههای قرار میگیرد؛ باید مشخص باشد که این بودجه چگونه خرج شد. مسأله تفریغ بودجه و تشخیص صحت و سقم کاری که انجام گرفته، یکی از مهمترین ابزارهای نظارتی شماست؛ از این غفلت نکنید.»
رهبر معظم انقلاب در بحث نظارت بر دیوان محاسبات به نمایندگان سفارش میکنند که کار نظارتی که انجام می دهند قانونی باشد و از ارتباطات مخدوش که احتمال دارد بین بخشی از نمایندگان و دستگاههای تحت نظارتی صورت بگیرد جداً بپرهیزند. معظمله در این زمینه میفرمایند: «اگر بخواهید از ابزارهای نظارتی استفاده کنید، همه تلاش خود را بر این قراردهید که ارتباط با دستگاههای اجرایی و تحت نظارتتان قانونی باشد و بعضی از ارتباطهای مخدوش، مطلقاً به ضرر شماست. نمی خواهیم به کسی یا چیزی یا جمعی اشاره کنیم؛ اما در فرض های ذهنی نمیگنجد که بین بخشی از نمایندگان و بخشی از دستگاههای تحت نظارت ارتباطات مخدوش و غیر صحیحی به وجود بیاید. این، قطعاً نظارت را مخدوش خواهد کرد و قدرت نظارت را خواهد گرفت و توانایی عظیمی که قانون به مجلس داده است، از مجلس سلب خواهد کرد؛ آنگاه مجلس دیگر اثرگذار نخواهد بود.»
قانونگذاری مهمترین ظرفیت مجلس
یکی از کارکردهای مهم و اصلی مجلس شورای اسلامی ، قانونگذاری است که در اصل 71 قانون اساسی آمده است: « مجلس شورای اسلامی در عموم مسائل در حدود و مقرر در قانون اساسی می تواند قانون وضع کند.»
رهبر معظم انقلاب نکته مهمی که در این موضوع دنبال میکنند نقش نرمافزاری قانون برای به حرکت درآوردن کشور است.« نمایندگان باید متوجه باشند که قانونی که آنان وضع میکنند چه نقشی در اداره کشور و پیشبرد کشور دارد. قانونگذاری برای هر کشور و ملتی فینفسه مهم است، اما برای کشوری همچون ایران و ملت بزرگی نظیر ملت ایران که راه نوینی را در مقابل بشر گشوده است؛ از اهمیتی بسیار فراوان تر برخوردار میشود.»
یک مجلس خوب علاوه بر نقش نظارتی باید قوانین ماندگار که راهگشای حال و آینده مردم باشد را با نظرکارشناسی به تصویب برساند.
راهبردهای اخلاقی خاص نمایندگان
در توصیهها و راهبردهای مقام معظم رهبری به نمایندگان مجلس، برخی از آنها جنبه شخصی و فردی دارد که یک نماینده در طول دوره نمایندگی باید به آنها پایبند باشد. در مجموع از چند سخنرانی مقام معظمرهبری در جمع نمایندگان مجلس برخی از توصیههای که جنبه فردی دارند عبارتند از:
1- انضباط: در بحث انضباط منظور سروقت حاضر شدن، در کمیسیونهای تخصصی حضوری فعال داشتن، سرگرم نشدن به هرکاری که در وظیفه نمایندگی خللی ایجاد کند.
2- عبودیت و احساس مسئولیت در برابر پروردگار؛ معظمله معتقدند اگر مسئولان و مدیران نظام، از چنین احساس و تعهدی برخوردار باشند، همه اختلافنظرها و سلایق و همه انگیزههای معقول در محیطی امن و آرام، همگرا میشود و کارها و مشکلات تدبیر خواهد شد.
3- شناخت و درک تکالیف الهی؛ حضرت آیتالله خامنهای شناخت و درک تکالیف الهی و انجام دادن شجاعانه، قاطعانه و توأم با آرامش قلبی این تکالیف را زمینهساز جلب رضایت پروردگار و رسیدن هر فرد به نقطه امن و امان الهی دانستند و معتقدند: «این تکالیف،هنگامی که شخص در موضع بسیار حساس قانونگذاری برای کشور قرار میگیرد، بسیار سنگین و پراهمیت میشود.»
4- خودسازی اساس همه موفقیتهای حقیقی؛ رهبر معظم انقلاب خودسازی را اساس همه موفقیتهای حقیقی میدانند و نمایندگان منتخب ملت را به یاری گرفتن از پروردگار، پناه آوردن به قرآن و ادعیه و قدرشناسی دوران کوتاه 4 سال نمایندگی توصیه میکنند.
5- نمایندهای از جنس ملت باشید؛ رهبر معظم انقلاب با این باور که نمایندگان از بین توده مردم و میدانکار به مجلس آمدهاند نه از قصرهای رفیع و خاندانهای اشرافی، به آنان توصیه میکنند این رابطه و این منش را پاس بدارند و برای خود نگاه دارند. چون «خوی اشرافی و گرایش به اسراف و طعمه انگاشتن این مسئولیت، بلای بزرگی است که گاه مردم سابقاً نجیب و پارسا هم ممکن است نتوانند خود را از آن برحذر بدارند. همه باید بهشدت مراقب خویش باشیم و دوره مسئولیت خود را، حسنه ماندگار و نه سیئهئی، دامنگیر، بسازیم.»
بنابراین اگر نمایندگان دوره دهم مجلس با توجه به منویات رهبر معظم انقلاب هوشیار باشند و ایمان و تزکیه نفس را نیز در سیاست همراه کنند مطمئن باشند که راهی جز سعادت را پیش روی خود نخواهند دید.
امیدواریم خداوند متعال نمایندگان دوره دهم مجلس را در مسیر سخت و طاقتفرسایی که مردم عزیز کشورمان بر دوششان نهادهاند یاری رساند؛ تا بتوانند نمایندگانی واقعی برای ایران اسلامی چه در داخل و چه در عرصه بینالملل باشند.
